ایرانی ها بیشتر چه داروهایی مصرف می کنند؟
عوارض خطرناک داروهایی که مثل نقل و نبات می خورید.
به گزارشافکارنیوز، سازمان غذا و دارو به تازگی فهرستی از پر مصرف ترین داروهایی که توسط پزشکان ایرانی برای بیماران تجویز می شود را معرفی کرده است. در صدر این فهرست از آمپول دگزامتازون و در ادامه به ترتیب از قرص آدلت کلد(سرماخوردگی)، کپسول آموکسی سیلین، قرص مترونیدازول، قرص سفکسیم، آمپول پنی سیلین، شربت دیفن هیدرامین، شربت دیفن هیدرامین کامپاند، کپسول امپرازول در انتهای این فهرست قرص استامینوفن کدئین به عنوان آخرین داروی پر مصرف در فهرست ده گانه سازمان غذا و دارو ذکر شده است. این گروه از داروهایی هستند که بی
شک یک یا چند مورد آن را در نسخه های بیمارانی که برای درمان سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا عفونت های خفیف و شدید به پزشک مراجعه می کنند، می توان دید. داروهایی که گهگاه بدون توجه به عوارض دارویی و جانبی و شیوه مصرف آنها توسط پزشکان کم تجربه برای بیماران تجویز و حتی گاهی توسط خود بیماران بدون نسخه از داروخانه ها تهیه می شود. دکتر حوریه جوادزاده دارو درباره عوارض مصرف بی رویه این داروها و دکتر ایرج خسرونیا درباره دلایل ترویج این داروها توضیحاتی را ارائه می کنند.
دگزامتازون
احتمال افزایش عفونت
دگزامتازون از جمله داروهایی است که به صورت قرص و آمپول برای بیماران تجویز می شود. این دارو جزء داروهای ضد التهاب است که برای واکنش های آلرژیک، مننژیت، واکنش های التهابی، تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی، درمان و کنترل آدم مورد استفاده دارد. حتی دندانپزشکان نیز از آن در جراحی های کوچک به عنوان داروی ضد التهاب استفاده می کنند اما مصرف بی رویه و بی مورد از این داروها عوارضی نیز به همراه دارد که از میان عوارض مغزی و نخاعی آن می توان به سردرد اشاره کرد. افزایش فشار خون، احتمال افزایش عفونت و موهای زاید در بدن از جمله این عوارض است، ضمن آنکه در برخی از متون به این نکته اشاره شده که اگر این دارو بی رویه مصرف شود، می تواند منجر به ابتلا به پوکی استخوان شود.
کپسول امپرازول
تکرر ادرار
دکتر جوادزاده با اشاره به این مطلب که کپسول امپرازول برای درمان زخم پپتیک(زخم معده) استفاده می شود و سرکوب گر خوبی برای کنترل اسید معده است، می گوید: این داروها از جمله داروهایی است که در گروه C قرار می گیرد و تجویز آن در دوران بارداری در صورت لزوم توسط پزشک انجام می شود چرا که فواید این دارو برای درمان بیماری در دوران بارداری بیشتر از عوارض و خطرات آن است اما این دارو نیز عوارضی به همراه دارد که از میان آنها می توان به اضطراب، تپش قلب، درد در ناحیه قفسه سینه، اسهال و یبوست و دردهای شکمی و حتی تکرر ادرار اشاره کرد. بیشتر مردم این دارو را برای مدت زمان طولانی مصرف می کنند در حالی که این دارو باید برای یک دوره ۱۴ روزه تجویز شود و بعد از دو دوره استراحت ۲۸ روزه مصرف آن از سر گرفته می شود.
دیفن هیدرامین
بی نظمی ضربان قلب
شربت دیفن هیدرامین و دیفن هیدرامین کامپاند از جمله داروهای گروه B هستند که مصرف آنها در ۳ ماهه اول دوران بارداری، برای درمان علائم آلرژی، التهاب بینی، تسکین حساسیت و سرفه تجویز می شوند. اما مصرف بی رویه این داروها نیز عوارض جانبی به همراه دارد که از میان آنها می توان به خواب آلودگی، سرگیجه و نامنظمی ضربان قلب اشاره کرد، ضمن آنکه احتمال بروز تهوع و اسهال نیز از جمله عوارضی است که ممکن است مصرف کنندگان این شربت تجربه کنند. در کنار این موارد یکی از مهمترین و دردسرساز ترین عوارض مصرف دیفن هیدرامین ها احتمال ابتلا به احتباس ادراری است که این عارضه نیز با نوشیدن آب فراوان قابل پیشگیری و برطرف شدن است.
استامینوفن کدئین
کم خونی
استامینوفن از آن دست داروهایی است که خیلی راحت در هر خانه ای پیدا می شود و مردم به راحتی با تجربه کوچکترین دردی سراغ آن می روند در حالی که مصرف بی رویه از این دارو که ضد درد و ضد تب است عوارضی به همراه دارد که گیجی، تحریک پذیری و مسمومیت کبدی از جمله آن است. یکی دیگر از عوارض شایع مصرف بی رویه استامینوفن کدئین آنمی و کم خونی است که باید مورد توجه خانواده ها قرار گیرد.
آموکسی سیلین
حساسیت های پوستی
کپسول آموکسی سیلین برای درمان عفونت های سیستمی که کل بدن را درگیر می کند و برای درمان عفونت های خونی و مننژیت مورد استفاده دارد. تشنج، تهوع و استفراغ از جمله عوارض مغزی نخاعی این داروست. البته نباید فراموش کرد که مصرف طولانی مدت از آموکسی سیلین و گونه های مختلف آن موجب ابتلا به کم خونی می شود و در برخی موارد حساسیت هایی را در بدن بیمار به وجود می آورد. یکی از بهترین شیوه های مصرف این دارو تکمیل دوره درمان و مصرف کپسول ها با معده خالی به همراه یک لیوان آب ولرم است.
سفکسیم
دردهای شکمی
دکتر جوادزاده با اشاره به این مطلب که سفکسیم از جمله آنتی بیوتیک هایی است که مصرف آن حین بارداری به زنان توصیه نمی شود درباره عوارض مصرف بی رویه از سفکسیم می گوید: «قرص سفکسیم برای درمان عفونت های ادراری، التهاب گلو، برونشیت های حاد و مزمن و همین طور تسکین و درمان سوزاک مورد استفاده دارد که مصرف کننده آن درد شکم، استفراغ، تهوع، را به طور معمول تجربه می کند و عوارض دیگری مانند سرگیجه و بی حالی، کهیر را نیز ممکن است داشته باشد و این مسئله در افراد مختلف متفاوت است.
پنی سیلین
واکنش های آلرژیک
آمپول پنی سیلین از جمله داروهایی است که برای درمان عفونت های استرپتوکوکی مورد استفاده دارد و در گروه داروهای گروه B برای زنان باردار قرار می گیرد و مصرف آن در ۳ ماهه اول بارداری توصیه نشده است. به گفته دکتر جوادزاده پزشکان باید این دارو و دیگر مشتقات آن را در شرایطی که نوع عفونت کشت ادرار یا گلو بیماری مشخص شده تجویز کنند اما در ایران معمولاً کشت ادرار انجام نمی شود و پنی سیلین برای بیماران تجویز می شود. اسهال، تشنج و واکنش های آلرژیک از جمله عوارضی است که ممکن است برخی از مصرف کنندگان پنی سیلین آن را تجربه می کنند.
مترونیدازول
خشکی دهان
قرص مترونیدازول از دیگر داروهایی است که برای درمان عفونت های روده ای و برخی باکتری های معده مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو که یک ضد باکتری است به صورت قرص و کرم واژینال مورد استفاده دارد و استفاده از آن در ۳ ماهه اول بارداری خطراتی را برای جنین به همراه دارد. به گفته دکتر جوادزاده سردرد، سرگیجه، اسهال، یبوست و ابتلا به کهیر و خارش از جمله عوارض مصرف این قرص است. اما علاوه بر این عوارض ۲ عارضه خشکی دهان و طعم فلز از جمله شایع ترین عوارض مصرف این داروست که توسط مصرف کنندگان گزارش شده و با قطع دارو از بین می رود.
آدلت کلد
تشدید گرفتگی بینی
یکی دیگر از داروهایی که به راحتی توسط پزشکان تجویز می شود و مردم نیز بدون نسخه آن را زیاد مصرف می کنند آدلت کلد یا قرص سرماخوردگی است که برای بهبود علائم سرماخوردگی و تسکین علائم سینوزیت و آنفلوآنزا کاربرد دارد. این دارو نیز عوارضی به همراه دارد که خواب آلودگی، تاری دید و خشکی دهان از جمله این عوارض است، ضمن آنکه قرص سرماخوردگی خود از جمله داروهایی است که موجب خشکی و تشدید گرفتگی بینی می شود.
دکتر ایرج خسرونیا / رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی
تجویز داروهای مشابه دردسرساز می شود
دکتر ایرج خسرونیا، رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی با اشاره به گسترده شدن مصرف برخی داروها در میان مردم می گوید: ترویج مصرف برخی از داروها در میان مردم به دو دلیل بروز می کند که یکی از آنها بی تجربگی برخی پزشکان جوان است که برای درمان سرماخوردگی و آنفلوآنزا داروهای مشابه تجویز می کنند و این مسئله موجب مصرف بیش از حد این داروها می شود و عامل دوم موجی است که در جامعه وجود دارد. بیماران تصور می کنند اگر پزشک برایشان داروی تجویز نکند آن پزشک از مهارت و دانش کافی برای درمان برخوردار نیست. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای جهان نیز برای سرماخوردگی ساده دارویی تجویز نمی شود.
مردم نباید خودسرانه دارو مصرف کنند
دکتر خسرونیا با اشاره به این مطلب که بسیاری از مردم با مشاهده اولین علائم سرماخوردگی، عفونت یا درد در بدن شان به داروخانه مراجعه کرده و بدون تجویز پزشک دارو مصرف می کنند، می گوید: این رویه درستی نیست که هر کس با شروع علائم درد یا سرماخوردگی بدون مشورت پزشک دارو مصرف کند، چرا که غالب مردم اطلاعات پزشکی مناسبی ندارند و از عوارض مصرف برخی داروها، چگونگی مصرف آنها و عوارض احتمالی آنها مطلع نیستند و ممکن است سلامت خودشان را به خطر بیندازند.
سیب سبز / شماره ۱۰۸ / نیمه اول اسفند ماه ۹۲ / آمنه فرخی / صفحه ۳۰
دگزامتازون
احتمال افزایش عفونت
دگزامتازون از جمله داروهایی است که به صورت قرص و آمپول برای بیماران تجویز می شود. این دارو جزء داروهای ضد التهاب است که برای واکنش های آلرژیک، مننژیت، واکنش های التهابی، تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی، درمان و کنترل آدم مورد استفاده دارد. حتی دندانپزشکان نیز از آن در جراحی های کوچک به عنوان داروی ضد التهاب استفاده می کنند اما مصرف بی رویه و بی مورد از این داروها عوارضی نیز به همراه دارد که از میان عوارض مغزی و نخاعی آن می توان به سردرد اشاره کرد. افزایش فشار خون، احتمال افزایش عفونت و موهای زاید در بدن از جمله این عوارض است، ضمن آنکه در برخی از متون به این نکته اشاره شده که اگر این دارو بی رویه مصرف شود، می تواند منجر به ابتلا به پوکی استخوان شود.
کپسول امپرازول
تکرر ادرار
دکتر جوادزاده با اشاره به این مطلب که کپسول امپرازول برای درمان زخم پپتیک(زخم معده) استفاده می شود و سرکوب گر خوبی برای کنترل اسید معده است، می گوید: این داروها از جمله داروهایی است که در گروه C قرار می گیرد و تجویز آن در دوران بارداری در صورت لزوم توسط پزشک انجام می شود چرا که فواید این دارو برای درمان بیماری در دوران بارداری بیشتر از عوارض و خطرات آن است اما این دارو نیز عوارضی به همراه دارد که از میان آنها می توان به اضطراب، تپش قلب، درد در ناحیه قفسه سینه، اسهال و یبوست و دردهای شکمی و حتی تکرر ادرار اشاره کرد. بیشتر مردم این دارو را برای مدت زمان طولانی مصرف می کنند در حالی که این دارو باید برای یک دوره ۱۴ روزه تجویز شود و بعد از دو دوره استراحت ۲۸ روزه مصرف آن از سر گرفته می شود.
دیفن هیدرامین
بی نظمی ضربان قلب
شربت دیفن هیدرامین و دیفن هیدرامین کامپاند از جمله داروهای گروه B هستند که مصرف آنها در ۳ ماهه اول دوران بارداری، برای درمان علائم آلرژی، التهاب بینی، تسکین حساسیت و سرفه تجویز می شوند. اما مصرف بی رویه این داروها نیز عوارض جانبی به همراه دارد که از میان آنها می توان به خواب آلودگی، سرگیجه و نامنظمی ضربان قلب اشاره کرد، ضمن آنکه احتمال بروز تهوع و اسهال نیز از جمله عوارضی است که ممکن است مصرف کنندگان این شربت تجربه کنند. در کنار این موارد یکی از مهمترین و دردسرساز ترین عوارض مصرف دیفن هیدرامین ها احتمال ابتلا به احتباس ادراری است که این عارضه نیز با نوشیدن آب فراوان قابل پیشگیری و برطرف شدن است.
استامینوفن کدئین
کم خونی
استامینوفن از آن دست داروهایی است که خیلی راحت در هر خانه ای پیدا می شود و مردم به راحتی با تجربه کوچکترین دردی سراغ آن می روند در حالی که مصرف بی رویه از این دارو که ضد درد و ضد تب است عوارضی به همراه دارد که گیجی، تحریک پذیری و مسمومیت کبدی از جمله آن است. یکی دیگر از عوارض شایع مصرف بی رویه استامینوفن کدئین آنمی و کم خونی است که باید مورد توجه خانواده ها قرار گیرد.
آموکسی سیلین
حساسیت های پوستی
کپسول آموکسی سیلین برای درمان عفونت های سیستمی که کل بدن را درگیر می کند و برای درمان عفونت های خونی و مننژیت مورد استفاده دارد. تشنج، تهوع و استفراغ از جمله عوارض مغزی نخاعی این داروست. البته نباید فراموش کرد که مصرف طولانی مدت از آموکسی سیلین و گونه های مختلف آن موجب ابتلا به کم خونی می شود و در برخی موارد حساسیت هایی را در بدن بیمار به وجود می آورد. یکی از بهترین شیوه های مصرف این دارو تکمیل دوره درمان و مصرف کپسول ها با معده خالی به همراه یک لیوان آب ولرم است.
سفکسیم
دردهای شکمی
دکتر جوادزاده با اشاره به این مطلب که سفکسیم از جمله آنتی بیوتیک هایی است که مصرف آن حین بارداری به زنان توصیه نمی شود درباره عوارض مصرف بی رویه از سفکسیم می گوید: «قرص سفکسیم برای درمان عفونت های ادراری، التهاب گلو، برونشیت های حاد و مزمن و همین طور تسکین و درمان سوزاک مورد استفاده دارد که مصرف کننده آن درد شکم، استفراغ، تهوع، را به طور معمول تجربه می کند و عوارض دیگری مانند سرگیجه و بی حالی، کهیر را نیز ممکن است داشته باشد و این مسئله در افراد مختلف متفاوت است.
پنی سیلین
واکنش های آلرژیک
آمپول پنی سیلین از جمله داروهایی است که برای درمان عفونت های استرپتوکوکی مورد استفاده دارد و در گروه داروهای گروه B برای زنان باردار قرار می گیرد و مصرف آن در ۳ ماهه اول بارداری توصیه نشده است. به گفته دکتر جوادزاده پزشکان باید این دارو و دیگر مشتقات آن را در شرایطی که نوع عفونت کشت ادرار یا گلو بیماری مشخص شده تجویز کنند اما در ایران معمولاً کشت ادرار انجام نمی شود و پنی سیلین برای بیماران تجویز می شود. اسهال، تشنج و واکنش های آلرژیک از جمله عوارضی است که ممکن است برخی از مصرف کنندگان پنی سیلین آن را تجربه می کنند.
مترونیدازول
خشکی دهان
قرص مترونیدازول از دیگر داروهایی است که برای درمان عفونت های روده ای و برخی باکتری های معده مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو که یک ضد باکتری است به صورت قرص و کرم واژینال مورد استفاده دارد و استفاده از آن در ۳ ماهه اول بارداری خطراتی را برای جنین به همراه دارد. به گفته دکتر جوادزاده سردرد، سرگیجه، اسهال، یبوست و ابتلا به کهیر و خارش از جمله عوارض مصرف این قرص است. اما علاوه بر این عوارض ۲ عارضه خشکی دهان و طعم فلز از جمله شایع ترین عوارض مصرف این داروست که توسط مصرف کنندگان گزارش شده و با قطع دارو از بین می رود.
آدلت کلد
تشدید گرفتگی بینی
یکی دیگر از داروهایی که به راحتی توسط پزشکان تجویز می شود و مردم نیز بدون نسخه آن را زیاد مصرف می کنند آدلت کلد یا قرص سرماخوردگی است که برای بهبود علائم سرماخوردگی و تسکین علائم سینوزیت و آنفلوآنزا کاربرد دارد. این دارو نیز عوارضی به همراه دارد که خواب آلودگی، تاری دید و خشکی دهان از جمله این عوارض است، ضمن آنکه قرص سرماخوردگی خود از جمله داروهایی است که موجب خشکی و تشدید گرفتگی بینی می شود.
دکتر ایرج خسرونیا / رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی
تجویز داروهای مشابه دردسرساز می شود
دکتر ایرج خسرونیا، رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی با اشاره به گسترده شدن مصرف برخی داروها در میان مردم می گوید: ترویج مصرف برخی از داروها در میان مردم به دو دلیل بروز می کند که یکی از آنها بی تجربگی برخی پزشکان جوان است که برای درمان سرماخوردگی و آنفلوآنزا داروهای مشابه تجویز می کنند و این مسئله موجب مصرف بیش از حد این داروها می شود و عامل دوم موجی است که در جامعه وجود دارد. بیماران تصور می کنند اگر پزشک برایشان داروی تجویز نکند آن پزشک از مهارت و دانش کافی برای درمان برخوردار نیست. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای جهان نیز برای سرماخوردگی ساده دارویی تجویز نمی شود.
مردم نباید خودسرانه دارو مصرف کنند
دکتر خسرونیا با اشاره به این مطلب که بسیاری از مردم با مشاهده اولین علائم سرماخوردگی، عفونت یا درد در بدن شان به داروخانه مراجعه کرده و بدون تجویز پزشک دارو مصرف می کنند، می گوید: این رویه درستی نیست که هر کس با شروع علائم درد یا سرماخوردگی بدون مشورت پزشک دارو مصرف کند، چرا که غالب مردم اطلاعات پزشکی مناسبی ندارند و از عوارض مصرف برخی داروها، چگونگی مصرف آنها و عوارض احتمالی آنها مطلع نیستند و ممکن است سلامت خودشان را به خطر بیندازند.
سیب سبز / شماره ۱۰۸ / نیمه اول اسفند ماه ۹۲ / آمنه فرخی / صفحه ۳۰
ارسال نظر