مشروح صحبت های روحانی در دومین مناظره

حسن روحانی در مناظره فرهنگی اجتماعی در زمان تعیین شده خود برای معرفی دغدغه های فرهنگی‌اش، گفت: مسئله فرهنگ و آسیب‌های اجتماعی یکی از مهمترین مسائل اجتماعی و ملی ماست.

وی افزود: انقلاب ما اساسا یک انقلاب فرهنگی بود اما امروز متاسفانه بعد از ۳۵ سال آنچه مردم ما می‌بایست شاهد آن باشند، نیستند. انقلاب ما، انقلاب نور و اخلاق بود. اما آیا امروز در جامعه ما اخلاقی وجود دارد؟

نامزد انتخابات آتی ریاست جمهوری تاکید کرد: بزرگانی در جامعه ما بودند که مروج اخلاق بودند. من در حیطه دولت صحبت می‌کنم. در رسانه‌های عمومی سخنی گفته می‌شود که مردم آشکارا می‌دانند اغراق و مبالغه است و گاهی آمار غیردقیق و نادرست است.

روحانی ادامه داد: افرادی از مسئولین از رسانه استفاده می‌کنند و به افراد تهمت و افترا می‌زنند بدون اینکه حکم قضایی صادر شده باشد. وقتی افرادی که مسئولیت سنگینی دارند، اخلاق را زیر پا می‌گذارند، چه چیز باقی می‌ماند.

وی افزود: وقتی اخلاق از بین رفت، اعتماد عمومی از بین می‌رود و وقتی اعتماد عمومی از بین رفت، آمار چک‌های بلامحل، اعتیاد، حاشیه‌نشین‌ها و طلاق روز به روز اضافه می‌شود.

روحانی خاطرنشان کرد: همه آسیب‌های اجتماعی با بررسی‌هایی که ما انجام دادیم در سال‌های اخیر رو به افزایش بوده، زیرا مبنای فرهنگ صدمه دیده است.

وی ادامه داد: در میان انواع راهکارهای مختلف، مهمترین راهکار حل این مشکل را تمرکززدایی می‌دانم. تا زمانی که فرهنگ ما دولتی است، مسائل حل نمی‌شود.

نامزد انتخابات آتی ریاست جمهوری تاکید کرد: تا زمانی که به جای تعمیق به ترویج بپردازیم و به جای کیفیت به دنبال کمیت باشیم و آمارهای غیرواقعی و یا حتی واقعی بدهیم، مسائل حل و فصل نمی‌شود.

روحانی تصریح کرد: چرا همه کارها در دست دولت است، دولت باید در زمینه فرهنگ، سیاست‌گذاری، نظارت و حمایت کند و اولین حمایتش می تواند ایجاد شفافیت در مقررات و ایجاد فضای امن در جامعه باشد.

وی اظهار داشت: کارها را باید به اصحاب اصلی فرهنگ واگذار کنیم و دولت حامی آنها باشد.

محمدباقر قالیباف در واکنش به اظهارات روحانی اظهار داشت: نکته‌ای که آقای روحانی اشاره کردند، بحثدرستی است که عملکرد مدیریتی و رفتار مسئولین از بهترین مؤلفه‌ها برای تاثیرگذاری فرهنگی نسبت به مردم است.

وی افزود: مردم نگاه می‌کنند ببینند مسئولین در مدیریت، رفتار، گفتار و وعده‌هایی که می‌دهند چگونه رفتار می‌کنند.

نامزد انتخابات ریاست جمهوری یازدهم گفت: منکر نمی‌شویم ولی سؤالم این است که به هر حال دولت به معنای دولت قرار است با چه رویکرد فرهنگی به موضوع نگاه کند؟

قالیباف با بیان اینکه باید بررسی کرد اگر تمرکز در فرهنگ از بین برود، تمام مشکلات برطرف می‌شود یا باید طرح جدیدی را ارائه داد؟

وی تصریح کرد: یکی از ضعف‌های فرهنگی رفتار دوگانه بین دولت و ملت است که یک آسیب محسوب می‌شود.

محسن رضایی در نقد سخنان روحانی خاطرنشان کرد: در صحبت‌های آقای روحانی تنها به یکی از عواملی که در رفتار منفی دولت‌مردان دیده می‌شود اشاره شد که پیش از این هم در توضیح مقوله فرهنگ به آن اشاره کردم.

وی افزود: به عقیده من ما باید رابطه دولت و مردم را به نحوی بازسازی کنیم که در جامعه یک تحول فرهنگی و یک اتفاق متفاوت در این زمینه به وجود بیاید.

سیدمحمد غرضی در ادامه مناظره، در پاسخ به سخنان حسن روحانی اظهار داشت: سؤال من از آقای روحانی این است که آیا فرهنگ یک جامعه اکتسابی است یا تزریقی؟

وی همچنین از نامزد دیگر انتخابات یازدهم پرسید: آیا می‌توان فرهنگ جامعه را با استفاده از برنامه‌های دولتی سامان داد؟

غرضی از حسن روحانی ‌خواست به این دو سؤال به‌طور شفاف و روشن پاسخ دهد.

محمدرضا عارف در پاسخ به اظهارات روحانی که درباره تمرکز‌زدایی در حوزه فرهنگ سخن گفت، اظهار داشت: تمرکز‌زدایی باید بر اساس قانون باشد تا هر کسی سلیقه‌های شخصی خود را اعمال نکند.

وی افزود: ‌ مثلا نباید به خاطر یک اختلاف سلیقه بین خانه سینما و وزارت ارشاد، افراد سلیقه‌ای عمل کنند.

سعید جلیلی در پاسخ به روحانی اظهار داشت: نگاه به فرهنگ دو گونه باید باشد که یکی تهدیدمحور و دیگری فرصت‌محور است.

وی اضافه کرد: شما سعی کردید به تهدیدها اشاره کنید اما فرصت‌های زیادی داریم که به آنها توجه نشده و اگر به آنها توجه نشود، طبیعتاً همان تهدیدها را نیز نمی‌توان دفع کرد.

نامزد ریاست‌جمهوری یازدهم افزود: نکته دوم این است که آنچه در موضوع فرهنگ اهمیت دارد این است که نباید نگاه گزینشی و صرفاً‌ سیاسی داشت و در کنار مقولاتی که گفته شد، موضوعات فراوان دیگری نیز وجود دارد.

وی ادامه داد: زمانی فرهنگ اشرافی‌گری در این کشور در حال اوج گرفتن بود و این طبیعتاً تأثیر می‌گذارد بر آسیب‌های اجتماعی که به آن اشاره شد.

جلیلی یادآور شد: فرهنگ اسراف و دوری از ساده‌زیستی و تبعیض در مقابل عدالت‌خواهی در حال شکل‌گیری بود و نباید این موارد را فراموش کرد. اگر مجموعه آسیب‌ها به ویژه در عرصه حکومت و دولت بتواند آثار سنگین فرهنگی داشته باشد، حتماً تأثیرات مخرب دارد.

وی خاطرنشان کرد: ما باید به مجموعه این موارد نگاه کنیم و مانع آنها شویم به ویژه دولت که خود در مسئولیت این کار است و باید جلوی اشرافی‌گری، تبعیض، فساد و اسراف و ریخت و پاش را بگیرد. در این صورت می‌تواند آثار مثبت بر روی فرهنگ اجتماعی داشته باشد.

علی‌اکبر ولایتی در پاسخ به روحانی اظهار داشت: آقای روحانی به بخشی از آسیب شناسی فرهنگی اشاره کرد در حالی که توقع بود پس از آسیب‌شناسی راه‌حل خود را نیز ارائه کند.

ولایتی افزود: البته دامنه فرهنگ بسیار وسیع و سخت است اما به هر حال منتظر راه‌حل‌های آقای روحانی هستیم.

غلامعلی حدادعادل در پاسخ به اظهارات حسن روحانی گفت: آقای روحانی که هم اسماً روحانی هستند و هم خودشان در کسوت روحانیت قرار دارند، اشاره کردند نگران باور‌ها و اعتقادات عمومی هستند و خیلی هم درباره سانسور احساس نگرانی کردند.

وی افزود: بنده هم مدافع سانسور نیستم ولی من از آقای روحانی سؤال می‌کنم اگر در یک اثر هنری یا در یک کتاب یا فیلم به مفاهیم اسلامی و مقدسات توهین شود و یا مفاهیم اخلاقی خانواده‌ها مورد هجوم قرار بگیرد، آیا شما اجازه می‌دهید آن اثر وارد خانواده‌ها شود و آن را سانسور نمی‌کنید؟ این یک مسأله بسیار مهم است.

نامزد انتخابات ریاست جمهوری یازدهم گفت: آقای روحانی می‌فرمایند آیا امروز در جامعه ما اخلاق وجود دارد و این را به صورت یک استفهام انکاری به کار می‌برند؛ یعنی اینکه در جامعه اخلاقی وجود ندارد.

حدادعادل افزود: اینکه دو یا چند نفر اخلاق را در سطح جامعه رعایت نمی‌کنند، ما نمی‌توانیم این را به کل جامعه تعمیم دهیم. آیا واقعاً در جامعه ما کسی نیست که طبق موازین اخلاقی رفتار کند؟ شما می‌بینید رهبری نظام و مراجع و اکثریت مردم موازین اخلاقی را رعایت می‌کنند.

وی در ادامه پرسش‌های دیگری از روحانی طرح کرد و گفت: اینکه می‌فرمایید فرهنگ باید دست مردم باشد، آیا الآن اینطور نیست؟ آیا برنامه‌های مذهبی و خیلی کارهای دیگر در دست مردم نیست؟ لطفاً در این باره توضیح دهید.

حسن روحانی در جمع‌بندی این بخش گفت: انجمن‌های صنفی و نظام‌های آموزشی فرهنگ باید توسط خود پیشکسوتان اداره شود و معتقدم اگر قانون شفاف شود بهتر می‌شود فرهنگ را کنترل کرد.

کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: منظور من از اخلاق آن کمال اخلاقی بود که در انقلاب به دنبال آن بودیم؛ اگرنه این اخلاق که قبلا هم در کشور ما حاکم بوده است، چه می‌شود مسائل فرهنگی را به خود پیشکسوتان شایسته‌ای که در آن زمینه کار کرده‌اند واگذار کنیم.

روحانی با بیان اینکه فرهنگ اشرافی‌گری نباید بر کشور حاکم باشد گفته درستی است، اظهار داشت: باید دید کسانی که دم از ساده‌زیستی زدند امروز به کجا رسیدند؟ همین افرادی که دم از مبارزه با فساد زدند امروز در کارنامه‌شان فساد ۳ هزار میلیارد تومانی ثبت شده است.

وی راه مقابله با فساد را آزادی دادن به رسانه‌ها و مطبوعات دانست و گفت: اتکا به نظارت‌های فرهنگی کافی نیست.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر اینکه اشکال ما این است که امروز فرهنگ را مانند آبشار بر سر مردم فرومی‌ریزیم، خاطرنشان کرد: فرهنگ مانند چشمه‌های جوشانی است که در نهان مردم پنهان است.

روحانی اظهار داشت: امروز نگاه به فرهنگ نگاهی قیم‌مآبانه است در حالی که باید نگاه به فرهنگ قوام‌گونه باشد.