آن روی سکه جایزه «نوبل»!
بیش از یک قرن است که جایزه نوبل یکی از بهترین جوایز برای دستاوردهای انسانی از ادبیات و علم گرفته تا صلح شناخته شده و طبق آخرین وصیت آلفرد نوبل، بنیانگذار آن «به فردی اهدا می شود که بیشترین یا بهترین کار را برای ایجاد برادری بین ملتها و ترویج علم انجام داده باشد».
به گزارشامیدبه نقل از ایسنا،بیش از یک قرن است که جایزه نوبل یکی از بهترین جوایز برای دستاوردهای انسانی از ادبیات و علم گرفته تا صلح شناخته شده و طبق آخرین وصیت آلفرد نوبل، بنیانگذار آن «به فردی اهدا می شود که بیشترین یا بهترین کار را برای ایجاد برادری بین ملتها و ترویج علم انجام داده باشد».
این در حالیست که ریشه های جوایز نوبل و زندگی آلفرد نوبل نیز داستانی متفاوت و سوی سیاهی هم داشته است.
آلفرد برنارد نوبل در سال ۱۸۳۳ در استکهلم سوئد متولد شد. پدرش امانوئل نوبل مخترع و مهندسی بود که بخش بزرگی از زندگی اش را در مشکلات مالی دست و پا زده بود. امانوئل که مجبور به اعلام ورشکستگی شده بود، استکهلم را به مقصد سن پطرزبورگ روسیه ترک کرد.
وی در آنجا سزار را با یکی از اختراعات خود که نوعی مین قابل انفجار غوطه ور در آب با قابلیت خنثی سازی حمله نیروی دریایی بود، تحت تاثیر قرار داد.
امانوئل نوبل پس از دستیابی به موفقیت، همسر و هشت فرزندش را به سن پطرزبورگ منتقل کرد. پسرانش از تحصیلات رسمی برخوردار شدند و تحت تعلیمات سخت روسیه، آلفرد توانست بر چندین زبان و همچنین شیمی، فیزیک، شعر و علوم طبیعی مسلط شود.
از آنجایی که پدر نوبل با علاقه فرزندش به شعر مخالف بود، او را به کشورهای خارجی برای یادگیری شیمی و مهندسی فرستاد. آلفرد در حال تحصیل در پاریس با آسکانو سوبررو، شیمیدان ایتالیایی آشنا شد که در سال ۱۸۴۷ ماده انفجاری مایع روغنی نیتروگلیسیرین را که از ترکیب گلیسیرین و اسید نیتریک و اسید سولفوریک بدست آمده، ابداع کرد.
اگرچه نیتروگلیسیرین بسیار غیرایمن تر از آن بود که بتوان از آن بطور عملی استفاده کرد، اما خانواده نوبل که از چندین شرکت سودآور در روسیه و سوئد برخوردار بودند، به سرمایه گذاری بر آن برای کاربردهای تجاری و صنعتی ادامه دادند.
البته این تحقیقات با نتایج غم انگیزی همراه بود. در سال ۱۸۶۴، امیل برادر کوچکتر آلفرد و بسیاری از افراد دیگر در انفجاری در یکی از کارخانه های آنها در سوئد کشته شدند. این واقعه آلفرد را بر آن داشت تا راهی برای ایمن کردن نیتروگلیسیرین جست وجو کند.
اگرچه موفقیت به آسانی به دست نیامد. آزمایشات اولیه از جمله ساخت روغن منفجره که ترکیبی از نیترو و باروت بود، منجر به چندین انفجار مرگبار شده و یک بار ۱۵ انسان در زمان انفجار آن در انباری در سان فرانسیسکو کشته شدند.
سرانجام در سال ۱۸۶۷، آلفرد نوبل دریافت که با ترکیب نیتروگلیسیرین با خاک دیاتومه یک خمیر پایدار بدست خواهد آمد که می توان آنرا به شکل سیخهایی کوچک شکل داد تا شرکتهای معدنی بتوانند از آنها برای منفجر کردن سنگها استفاده کنند. نوبل این اختراع خود را «دینامیت» خواند که ریشه یونانی به معنی قدرت دارد.
اختراع دینامیت انقلابی در صنعت معدن، ساختمان سازی و تخریب بوجود آورد. شرکتهای راه آهن اکنون می توانستند به شکل ایمن کوهها را منفجر کرده و سطوح گسترده ای از زمین را برای اکتشاف و تجارت باز کنند. در نتیجه نوبل که در نهایت ۳۵۵ اختراع به ثبت رساند، به سرعت ثروتمند شد.
البته دینامیت کاربردهای دیگری نیز داشت و مدتی طولانی نگذشت که مقامات ارتش در جنگها شروع به استفاده از آن کردند و برای مثال از توپهای دینامیتی در جنگ اسپانیا و آمریکا بهره بردند. اگرچه نوبل بطور گسترده ای صلح طلب معرفی شده اما هنوز معلوم نیست که آیا وی استفاده نظامی از دینامیت را تائید کرده یا خیر.
با این وجود، وی با مرگ برادر دیگرش، لودوویگ در سال ۱۸۸۸ دریافت که بقیه راجع به اختراع او چه نظری دارند. اگرچه در یک اشتباه روزنامه ای، به جای برادرش نام آلفرد بطور گسترده ای منتشر شد و به عنوان مردی که از مرگ دیگران میلیونر شده بود، مورد تمسخر قرار گرفت.
در آن زمان یک روزنامه فرانسوی نوشت: تاجر مرگ مرد. این خبر در نهایت نوبل را به عنوان مردی توصیف کرده بود که با کشف راههایی برای کشتن سریعتر افراد بیشتر ثروتمند شده بود.
طبق گزارشها، نوبل از این اخبار شگفت زده شده و در نهایت برای ارتقای میراثخود یک سال پیش از مرگش آخرین وصیت نامه خود را امضا کرد که بر اساس آن بخش زیادی از املاک گسترده وی برای ایجاد پنج جایزه نوبل در حوزه های فیزیک، شیمی، پزشکی، اقتصاد و صلح تعیین شده بود.
آلفرد نوبل در سال ۱۸۹۶ درگذشت.
این در حالیست که ریشه های جوایز نوبل و زندگی آلفرد نوبل نیز داستانی متفاوت و سوی سیاهی هم داشته است.
آلفرد برنارد نوبل در سال ۱۸۳۳ در استکهلم سوئد متولد شد. پدرش امانوئل نوبل مخترع و مهندسی بود که بخش بزرگی از زندگی اش را در مشکلات مالی دست و پا زده بود. امانوئل که مجبور به اعلام ورشکستگی شده بود، استکهلم را به مقصد سن پطرزبورگ روسیه ترک کرد.
وی در آنجا سزار را با یکی از اختراعات خود که نوعی مین قابل انفجار غوطه ور در آب با قابلیت خنثی سازی حمله نیروی دریایی بود، تحت تاثیر قرار داد.
امانوئل نوبل پس از دستیابی به موفقیت، همسر و هشت فرزندش را به سن پطرزبورگ منتقل کرد. پسرانش از تحصیلات رسمی برخوردار شدند و تحت تعلیمات سخت روسیه، آلفرد توانست بر چندین زبان و همچنین شیمی، فیزیک، شعر و علوم طبیعی مسلط شود.
از آنجایی که پدر نوبل با علاقه فرزندش به شعر مخالف بود، او را به کشورهای خارجی برای یادگیری شیمی و مهندسی فرستاد. آلفرد در حال تحصیل در پاریس با آسکانو سوبررو، شیمیدان ایتالیایی آشنا شد که در سال ۱۸۴۷ ماده انفجاری مایع روغنی نیتروگلیسیرین را که از ترکیب گلیسیرین و اسید نیتریک و اسید سولفوریک بدست آمده، ابداع کرد.
اگرچه نیتروگلیسیرین بسیار غیرایمن تر از آن بود که بتوان از آن بطور عملی استفاده کرد، اما خانواده نوبل که از چندین شرکت سودآور در روسیه و سوئد برخوردار بودند، به سرمایه گذاری بر آن برای کاربردهای تجاری و صنعتی ادامه دادند.
البته این تحقیقات با نتایج غم انگیزی همراه بود. در سال ۱۸۶۴، امیل برادر کوچکتر آلفرد و بسیاری از افراد دیگر در انفجاری در یکی از کارخانه های آنها در سوئد کشته شدند. این واقعه آلفرد را بر آن داشت تا راهی برای ایمن کردن نیتروگلیسیرین جست وجو کند.
اگرچه موفقیت به آسانی به دست نیامد. آزمایشات اولیه از جمله ساخت روغن منفجره که ترکیبی از نیترو و باروت بود، منجر به چندین انفجار مرگبار شده و یک بار ۱۵ انسان در زمان انفجار آن در انباری در سان فرانسیسکو کشته شدند.
سرانجام در سال ۱۸۶۷، آلفرد نوبل دریافت که با ترکیب نیتروگلیسیرین با خاک دیاتومه یک خمیر پایدار بدست خواهد آمد که می توان آنرا به شکل سیخهایی کوچک شکل داد تا شرکتهای معدنی بتوانند از آنها برای منفجر کردن سنگها استفاده کنند. نوبل این اختراع خود را «دینامیت» خواند که ریشه یونانی به معنی قدرت دارد.
اختراع دینامیت انقلابی در صنعت معدن، ساختمان سازی و تخریب بوجود آورد. شرکتهای راه آهن اکنون می توانستند به شکل ایمن کوهها را منفجر کرده و سطوح گسترده ای از زمین را برای اکتشاف و تجارت باز کنند. در نتیجه نوبل که در نهایت ۳۵۵ اختراع به ثبت رساند، به سرعت ثروتمند شد.
البته دینامیت کاربردهای دیگری نیز داشت و مدتی طولانی نگذشت که مقامات ارتش در جنگها شروع به استفاده از آن کردند و برای مثال از توپهای دینامیتی در جنگ اسپانیا و آمریکا بهره بردند. اگرچه نوبل بطور گسترده ای صلح طلب معرفی شده اما هنوز معلوم نیست که آیا وی استفاده نظامی از دینامیت را تائید کرده یا خیر.
با این وجود، وی با مرگ برادر دیگرش، لودوویگ در سال ۱۸۸۸ دریافت که بقیه راجع به اختراع او چه نظری دارند. اگرچه در یک اشتباه روزنامه ای، به جای برادرش نام آلفرد بطور گسترده ای منتشر شد و به عنوان مردی که از مرگ دیگران میلیونر شده بود، مورد تمسخر قرار گرفت.
در آن زمان یک روزنامه فرانسوی نوشت: تاجر مرگ مرد. این خبر در نهایت نوبل را به عنوان مردی توصیف کرده بود که با کشف راههایی برای کشتن سریعتر افراد بیشتر ثروتمند شده بود.
طبق گزارشها، نوبل از این اخبار شگفت زده شده و در نهایت برای ارتقای میراثخود یک سال پیش از مرگش آخرین وصیت نامه خود را امضا کرد که بر اساس آن بخش زیادی از املاک گسترده وی برای ایجاد پنج جایزه نوبل در حوزه های فیزیک، شیمی، پزشکی، اقتصاد و صلح تعیین شده بود.
آلفرد نوبل در سال ۱۸۹۶ درگذشت.
ارسال نظر