مهندسی فرهنگی گرفتار مهندسی سیاسی؟

به گزارش خبرنگار سیاسیخبرگزاری تسنیم، مهندسی فرهنگی به معنای طراحی یک نظام مدیریت هوشمند و آینده نگر برای رصد و پایش تحولات فرهنگی در حوزه ملی و بین المللی در راستای برنامه ریزی و سیاست گذاری برای استفاده بهینه از فرصت های ایجاد شده و مقابله با تهدیدات در همه نظام های سیاسی جهان وجود دارد و همه نظام های سیاسی به ویژه نظام های لیبرال بر این موضوع تاکید دارند.

اولین بار واژه " مهندسی فرهنگی " در سال ۱۳۸۱ توسط رهبر انقلاب مطرح شد

نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی که در عرصه فرهنگ و قدرت نرم دارای گفتمانی مولد و نوین در سطح جهان است، به این سامانه نیاز داشته و دارد که این نیاز با ظرافت و تیزبینی توسط رهبر معظم انقلاب مورد توجه قرار گرفت و تدوین و تصویب " نقشه مهندسی فرهنگی " از جانب معظم له در سال ۱۳۸۴ بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان ستاد فرماندهی فرهنگی کشور محول شد.

اولین بار واژه " مهندسی فرهنگی " در سال ۱۳۸۱ توسط مقام معظم رهبری در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شد و ایشان طراحی این موضوع مهم را از این شورا خواستار شدند.

رهبر انقلاب مهندسی فرهنگی را در پیوست حکم اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کردند

در ابتدای کار بحثها بیشتر روی تعریف واژه مهندسی فرهنگی خلاصه شد و اصل مطالبه مقام معظم رهبری در حاشیه مباحثاعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار داشت، به طوری که برخی در کشور با برداشت غلط از این موضوع و با مقایسه مهندسی فرهنگی با مهندسی اجتماعی در کشورهای کمونیستی آن را یک موضوع منسوخ تلقی می کردند.

بحثها ادامه داشت و کسی به صورت جدی در فکر اجرای این موضوع نبود تا اینکه در سال ۱۳۸۴ رهبر معظم انقلاب در پیوست حکم اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، مهندسی فرهنگی، نقشه علمی و تحول آموزش و پرورش را به عنوان سه خواسته اصلی خود از شورا مطالبه کردند.

در سال ۱۳۸۵ اولین گام جدی در موضوع مهندسی فرهنگی با برگزاری همایش ملی مهندسی فرهنگی برداشته شد.

نقشه جامع علمی کشور در سال ۱۳۸۹ رونمایی شد و اجرایی شدن آن آغاز شد. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز در سال ۱۳۹۰ رونمایی و اجرای آن آغاز شد.

سال ۱۳۸۶ بود که شورای عالی انقلاب فرهنگی " شورای مهندسی فرهنگی " را با حضور مدیران اجرایی حوزه فرهنگ و کارشناسان موضوعات حوزه فرهنگ، تشکیل داد و تدوین سند مهندسی فرهنگی به صورت جدی آغاز شد.

بعد از قریب به ۴ سال " مهندسی فرهنگی " که به یک گفتمان مهم در بین نخبگان بدل شده و چهره های متعدد حوزوی و دانشگاهی، آن را یک مدل مطلوب برای حل مشکلات فرهنگی می دانند، برای تصویب نهایی به صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شد.

در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز بحثها بسیار جدی بود و به طول انجامید، به طوری که در اخبار پایانی جلسات متعدد شورا در این باره، تنها به این موضوع اشاره می شد که سند مهندسی فرهنگی در جلسه مورد بررسی قرار گرفته است.

بیش از ۳۰ جلسه از جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ گذشت. این شورا همچنان به بررسی این سند و تصویب بخش های آن مشغول بود.

روزها و هفته ها می گذشت و نخبگان فرهنگی منتظر تحقق این مطالبه رهبر معظم انقلاب بودند که در اسفند ۱۳۹۱ خبر تصویب نهایی سند مهندسی فرهنگی منتشر شد و نهایتا سند مهندسی فرهنگی ابلاغ شد.

در آن زمان همه از اجماع اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی روی سند مهندسی فرهنگی خبر می دادند، به نحوی که محمدرضا عارف که از اعضای با گرایش اصلاح طلبی در این شوراست نیز در مناظره های انتخاباتی وقتی در خصوص برنامه های فرهنگی از وی سوال شد به سند مهندسی فرهنگی اشاره کرد و گفت که با وجود این سند برنامه فرهنگی برای هر یک از کاندیداها مشخص است.

کار دولت دهم به اتمام رسید و دولت جدید با شعار اعتدال روی کار آمد و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در برنامه های خود موضوع مهندسی فرهنگی را از مهمترین برنامه های خود اعلام کرد.

انتظارها این بود که در این دولت کار مهندسی فرهنگی به سرانجام برسد و ستاد مهندسی فرهنگی برای اجرایی شدن آن با حضور مسئولان فرهنگی و صاحب نظران تشکیل شود.

اکنون که در دولت جدید، شورای عالی انقلاب فرهنگی چندین جلسه خود را شکل داده و دبیر این شورا از بررسی نحوه تشکیل این ستاد در جلسات خبر می دهد، از گوشه دیگر خبر جدیدی به گوش می رسد.

غلامعلی حدادعادل از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه شب گذشته جامعه اسلامی مهندسین گفته " دولت با نگاه منتقدانه به مصوبه مهندسی فرهنگی نظر کرده و حسام الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس جمهور را مامور کرده تا نظر عده ای دیگر را بگیرد تا در مصوبه تجدیدنظر کند و می گویند این مصوبات بیش از حد مفصل است ".

اخباری نیز حکایت از این دارد که منتقدان این سند گفته اند " تهیه کنندگان این سند باید محاکمه شوند!!! " و مهمترین اعتراض آنها درج واژه هایی چون قدرت نرم و استکبارستیزی در متن این سند است.

این اقدامات دولت یازدهم در حالی است که رهبر معظم انقلاب با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اجرایی شدن سند مهندسی فرهنگی تاکید داشته اند و ظاهرا آن گونه که غلامعلی حدادعادل عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خبر می دهد، این مصوبه فرهنگی دست خوش اقدامات سیاسی است.

در نتیجه می توان گفت مطالبه اجرای " نقشه مهندسی فرهنگی " یک مطالبه عمومی در سطح نخبگان برای رفع معضلات فرهنگی است و هرگونه تعلل در این مسیر یک خطای فاحش است.

گزارش از رضا همدانچی

انتهای پیام /