برنامه هسته ای؛ اهرمی برای ارتقاء موضع منطقه ای و جهانی ایران

به گزارشامید، روزنامه اسرائیلی هاآرتص در مقاله ای به قلم زوی بارعل به بررسی استراتژی ایران در مذاکرات هسته ای پرداخته و با طرح این سؤال که آیا دولت جدید ایران توانسته در دو ماه گذشته یک برنامه مشروح و جامع برای تغییر وجهه برنامه هسته ای این کشور تدوین کند می نویسد:

" یک کارشناس نروژی مسائل هسته ای می گوید که… جمهوری اسلامی برای مدتی بر اساس این برنامه پیش می رفت و تنها منتظر فرصت مناسب برای ارائه آن بود. "

در ادامه این سؤال مطرح می شود که آیا برنامه برای بهبود روابط با غرب در دوران محمود احمدی نژاد تدوین شده است؟ " این کارشناس هسته ای می گوید این اولین بار نیست که یک برنامه بدون اطلاع رئیس جمهور ایران طراحی می شود، بالاخص با توجه به این امر که انتقادات بسیاری در دور دوم ریاست جمهوری متوجه وی بودند. "

نویسنده هاآرتص معتقد است که منشأ این طرح هر کجا که باشد هم اکنون ایدئولوژیک سازی برنامه هسته ای تبدیل به سیاسی سازی آن شده است و این برنامه " قماری برای ارتقاء موضع منطقه ای و جهانی شده نه افزایش توان نظامی کشور. زمانی که این تصمیم اتخاذ شد دیگر دلیلی برای تأخیر وجود ندارد. ایران پس از تغییر ماهیت لحن سیاسی اش به دیکته کردن مسیر گفت وگو ها ادامه می دهد. "

در ادامه این مقاله با اشاره به اینکه فاصله زمانی بین مذاکرات کاهش یافته است نوشته شده: " احتمال دارد که متعاقب دیدارهای ماه نوامبر نشست های دیگری با برنامه کاری بسیار فشرده ای برگزاری شوند. هدف ایران این است که این فرآیند را در عرض شش ماه تا یک سال به اتمام برساند. تهران امیدوار است که غرب را ترغیب کند که بخش اعظمی از تحریم های اقتصادی را در سه ماه آتی لغو کند و بدین ترتیب این کشور بتواند بهبود وضعیت اقتصادی خود را آغاز کند. کشورهای غربی که به چنین سرعتی عادت ندارند باید واکنش ها و درخواست های خود را به سرعت تعیین کنند. ایران و غرب به خوبی می دانند که هرگونه تأخیر می تواند پنجره فرصت را ببندد که بار دیگر تهدید اسرائیلی ها برای حمله را به دنبال خواهد داشت. "

نویسنده معتقد است که محرمانه ماندن برنامه هسته ای ایران با این هدف صورت گرفته که مخالفین بی اطلاع مانده و روحانی یک توافقنامه تمام شده را، در صورت انعقاد، به عموم ارائه کند. با این حال تحلیلگران ایرانی بر این باورند که پس از نشست آتی ژنو جزئیات این برنامه افشاء می شوند.

در ادامه مقاله می خوانیم: " در حالیکه نگرانی های غرب حول محدود کردن غنی سازی اورانیوم و نیزجلوگیری از تولید تسلیحات هسته ای توسط ایران مترکز است اما ایران چشم انداز وسیع تری را دنبال می کند که فراتر از پایان بخشیدن به تحریم ها است. ایران درصدد مشروعیت بخشیدن به رژیمی است که از انقلاب اسلامی پدیدار شد… "

" ایران پیشرفت های چشمگیری در منطقه داشته است… رژیم ایران تبدیل به دولتی شده که می تواند دوست غرب باشد، دولتی که غرب می تواند با آن موج جدیدی از رویاهای همکاری را تجسم کند. اما ایران که بایکوت تحمیل شده بر آمریکا توسط انقلاب را برداشته است، این تحولات را به عنوان یک دستاورد قلمداد نمی کند زیرا هنوز تبدیل به شراکتی استراتژیک با کشورهای عرب نشده است. "

" بیم های کشورهای عربی، بالاخص عربستان سعودی، در رویارویی با آنچه که به عنوان آشتی دوباره بین آمریکا و ایران نظاره گر هستند، بی اساس نیستند. با توجه به اینکه شرکت های آمریکایی به دنبال بازارهای جدید هستند، شرکت های نفتی می خواهند زمان از دست رفته را جبران کنند و آمریکا قصد دارد مانعی دیگر دربرابر هژمونی روسیه در خاورمیانه ایجاد کند، بهبود روابط با ایران مسیری است که باید طی شود. "

" تحلیلگران سعودی با شتابزدگی اعلام کرده اند که حمایت آمریکا از اخوان المسلمین و عداوت این کشور علیه حاکمان نظامی در مصر نشان دهنده نیات واقعی آمریکا هستند. علاوه بر این، آنها تنها رها شدن مردم[مخالفین] سوریه توسط آمریکا را برای جلب رضایت خاطر ایران می دانند. چنین برآوردهایی، که شروع به تأثیرگذاری بر خط مشی های برخی کشورهای عربی کرده اند، را می توان یکی دیگر از دستاوردهای ایران دانست، کشوری که تبدیل به دولتی دوست با سیاستگذاران جهانی شده است. ایران به سادگی از این موضع جدید چشم نخواهد پوشید، موضعی که احتمالا بنیان های مذاکرات هسته ای را تقویت خواهد کرد. "