افزایش شیوع آسیب های روانی در کشور

مبتنی بر آماری که در پیمایش سال ۱۳۹۰ در «رسانه‌ها» درج شده، « ۲۳.۶ درصد از ایرانیان به حداقل یک اختلال روانپزشکی مبتلا هستند و این در حالی است میزان ابتلای ایرانیان به حداقل یک اختلال روانپزشکی به ۲۵.۱ درصد در پیمایش ۱۴۰۱ رسیده است. میزان ابتلا به اختلالات روان طی بازه زمانی ۱۱ ساله حد فاصل پیمایش اول و دوم به میزان ۱.۵ درصد افزایش یافته که از ضرورت توجه به سلامت روان حکایت می‌کند.»

مطابق تاکیدات صورت گرفته، امروز جامعه با موانع و مشکلات متعددی مواجه است که می‌تواند سلامت روان جامعه را بیش از پیش مخدوش کند. در همین رابطه کمال صالحی در قامت روانشناس می‌گوید: «وضعیت روانی جامعه ایران در سال‌های اخیر تحت تأثیر عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قرار داشته است. از یک سو، فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم‌ها، بیکاری و تورم، موجب افزایش اضطراب و نگرانی در میان مردم شده است. از سوی دیگر، نارضایتی‌های اجتماعی، محیط‌های جمعی نامناسب و فقدان فرصت‌های مناسب اجتماعی، به کاهش اعتماد به نفس و احساس امید در میان اقشار مختلف جامعه منجر شده است.»

این روانشناس عنوان می‌کند: «نرخ آسیب‌های اجتماعی نظیر اعتیاد، خودکشی، و بزهکاری نیز در این شرایط متاثر از مشکلات روانی و اجتماعی افزایش یافته است. به عنوان مثال، مشکلات روانی مربوط به فشارهای اقتصادی و نداشتن آینده روشن، می‌تواند رفتارهای خطرناک و آسیب‌رسان را در افراد افزایش دهد. در این راستا، برنامه‌هایی برای ارتقاء سلامت روان و کاهش آسیب‌های اجتماعی ضرورت دارد تا بتوان به بهبود وضعیت جامعه و افزایش کیفیت زندگی افراد کمک کرد. بنابراین برای بهبود وضعیت روانی جامعه و کاهش آسیب‌های اجتماعی، می‌توان به راهبردهایی نظیر افزایش آگاهی و آموزش توجه کرد. همچنین برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی در زمینه سلامت روان، مهارت‌های زندگی و مدیریت استرس ضروری است.»

صالحی در ادامه بیان می‌کند: «استفاده از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی برای انتشار اطلاعات صحیح درباره سلامت روان و تقویت خدمات روانشناسی و مشاوره هم از دیگر راهبردهایی است که باید به کار گرفت. البته برای تحقق این امر، ارتقاء دسترسی به خدمات مشاوره و روان‌درمانی، به ویژه در مناطق محروم و ایجاد خطوط مشاوره تلفنی و آنلاین برای ارائه حمایت‌های روانی به افراد ضروری است. در همین حال حمایت‌های اقتصادی نیز طبیعتا در ارتقاء سلامت روان بسیار موثر است و در این راستا طراحی برنامه‌های حمایت اجتماعی برای اقشار آسیب‌پذیر، مانند بیمه بیکاری و کمک‌های مالی و ایجاد مشاغل جدید از طریق حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و کارآفرینی حائز اهمیت است.»

وی توسعه فضاهای اجتماعی و فرهنگی را از دیگر راهبردهای بهبود وضعیت روانی جامعه دانسته و می‌گوید: «ایجاد فضاهای اجتماعی مانند کانون‌های فرهنگی و ورزشی برای ترویج تعاملات اجتماعی مثبت و برگزاری برنامه‌های فرهنگی و هنری که به ارتقاء احساس هویت و تعلق اجتماعی کمک کند نیز می‌تواند سهم مهمی در ارتقاء سلامت روان داشته باشد. همچنین باید برای پیشگیری از اعتیاد، خشونت خانگی و دیگر آسیب‌های اجتماعی با آموزش و اطلاع‌رسانی به خانواده‌ها برنامه‌ریزی کرد. در عین حال تشویق به فعالیت‌های ورزشی و تفریحی نیز راهی برای کاهش استرس و بهبود سلامت روان است. بدون تردید با اجرای این راهبردها و توجه به نیازهای روانی و اجتماعی جامعه، می‌توان از شدت بحران‌های روانی کاست و به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کرد.»