هزینههای بالای دندانپزشکی و افزایش آسیبهای دهان و دندان
بهتازگی رسانهها از نرخ بالای پوسیدگی دندان در ایران خبر دادهاند، خبری که از زبان سرپرست دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت نقل شده است.

بهتازگی رسانهها از نرخ بالای پوسیدگی دندان در ایران خبر دادهاند، خبری که از زبان سرپرست دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت نقل شده است. براساس گفتههای این مقام مسئول، دستکم ۵۰ درصد سالمندان ایرانی هیچ دندان طبیعی در دهان ندارند. این آمار همچنین نشان میدهد که مشکلات دهان و دندان در کشور محدود به دوره سالمندی نیست و روند تخریب دندانها از کودکی آغاز میشود.
زهرا قربانی، سرپرست این دفتر، با استناد به آمار رسمی گفته است، هر کودک سه ساله ایرانی بهطور میانگین ۲.۵ دندان پوسیده دارد و این رقم در شش سالگی حدودا به پنج دندان شیری پوسیده میرسد. کودکان ۱۲ ساله نیز به طور متوسط دو دندان دائمی پوسیده دارند.
بررسیها از این واقعیت نگران کننده پرده برمیدارد که در ایران برخلاف سایر کشورهای جهان، استفاده از خدمات پیشگیرانه دندانپزشکی، به دلیل عدم فرهنگسازی در این زمینه و عدم تناسب میان درآمد خانوار و مخارج دندانپزشکی، جایگاهی در نزد مردم ندارد و این مسئله در استانهای محروم نمود بیشتری دارد. به همین علت بالاترین نرخ پوسیدگی، ازدسترفتگی و پرشدن دندان در استان کردستان و در میان کودکان شش تا ۱۲ سال گزارش شده؛ آماری که به وضوح نمایانگر محدودیت در دسترسی به خدمات دندانپزشکی و بیتوجهی به سلامت دهان و دندان در این مناطق است. کارشناسان پیوسته هشدار میدهند که بدون حمایت بیمهها از خدمات حوزه دهان و دندان و کاهش هزینههای درمان، نمیتوان انتظار داشت که مردم به ویژه اقشار محروم رسیدگی مستمر به سلامت دهان و دندان را در اولویت قرار دهند.
مطابق تاکیدات آنان، از طریق اقدامات فرهنگسازانه و حمایتهای دولتی میتوان وضعیت نامطلوب دندان ایرانیها را اصلاح کرد. اقداماتی که همواره مغفول مانده و به این ترتیب در بُعد فرهنگی آنچنان ضعیف عمل کردهایم که «نتایج یکی از مطالعات نشان میدهد، ۱۴.۵ درصد افراد بالای ۱۸ سال از هیچ وسیله بهداشت دهان و دندان ازجمله مسواک، نخ دندان یا دهانشویه استفاده نمیکنند. این نسبت در مردان تقریبا دو برابر زنان، در فقیرترین دهک چهار برابر ثروتمندترین دهک، و در روستاها تقریبا دو برابر شهرهاست.»
در بُعد حمایتهای دولتی نیز اقدام خاصی صورت نپذیرفته است، براین اساس به گفته معاون دفتر بیمههای سلامت وزارت رفاه، دستکم ۹۱ درصد هزینههای مربوط به حوزه دهان و دندان را مردم شخصا پرداخت میکنند!
رضا حسینپور، در پنجاه و سومین کنگره بینالمللی انجمن دندانپزشکی ایران، خدمات دندانپزشکی را سومین خدمت پرهزینه پس از بستری و دارو دانست و تاکید کرد که گسترش پوشش بیمهای میتواند نقشی تعیینکننده در کاهش آسیبهای دهان و دندان و پیشگیری از بیماریهای مرتبط ایفا کند.
پیش از این علی تاجرنیا، رئیس هیأت مدیره جامعه دندانپزشکی ایران به همشهری گفته بود: «بسیاری از مردم یا نمیتوانند خدمات دندانپزشکی دریافت کنند و دچار بیدندانی میشوند یا تعداد کمی برای دندان خود مراجعه میکنند؛ فقط هم بنا بر ضروریات. برای مثال فرد درد شدید دندان دارد و مجبور است که به دندانپزشکی مراجعه کند.»
به گزارش رسانهها، بر اساس نتایج پیمایش هزینه درآمد خانوار در سال 1400 در ایران، از کل پرداخت از جیب هزینههای سلامت، ایرانیان پس از دارو بیشترین هزینه را برای دندانپزشکی میپردازند. توزیع نامتوازن دندانپزشکان در کشور و فقر، هزینههای زیادی به مردم تحمیل کرده است و در مواردی هم باعث شده که مردم قید مراجعه به دندانپزشک را بزنند.