|
|
کدخبر: ۱۸۵۲۰۲

زمانی که پلک چشم دچار التهاب و تورم و قرمزی می شود به اصطلاح گل مژه رخ می دهد.

یکی از عوارض استفاده از لوازم آرایشی آلوده و غیر استاندارد، گل مژه است. زمانی که پلک چشم دچار التهاب و تورم و قرمزی می شود به اصطلاح گل مژه رخ می دهد. این اتفاق در اثر عفوت پلک به وجود می آید. این مشکل علاوه بر خارش و دردی که دارد، باعث به هم خوردن زیبایی چشم های شما می شود. اما برای درمان گل مژه چه باید کرد؟ نگران نباشید. در این مطلب از امیدنیوز به شما خواهیم گفت که گل مژه چیست و بهترین روش ها برای خوب شدن گل مژه را به شما آموزش می دهیم
 

گل مژه چیست ؟

گل مژه، یک برجستگی قرمز و دردناک است که در داخل پلک نزدیک به لبه مژه‌ها تشکیل می‌شود. گل مژه‌ای که در قسمت بیرونی پلک بالا یا پایین به وجود می‌آید و بیشترین محل ظاهر شدن آن، در قسمت بیرونی پلک می‌باشد، به آن «گل مژه خارجی چشم» می‌گویند. گل مژه‌ای که در قسمت داخلی پلک بالا یا پایین ظاهر می‌شود، به آن «گل مژه داخلی چشم» می‌گویند. این عارضه می‌تواند مانند جوش‌های آکنه به نظر برسد. اصطلاح پزشکی برای این نوع گل مژه، «هوردئولوم» است.
برجستگی دیگری که دورتر از پلک رخ می‌دهد، به «چلازیون» معروف می‌باشد. بر خلاف گل مژه، معمولاً یک چلازیون دردناک نیست و در اثر عفونت باکتریایی ایجاد نمی‌شود. در عوض، این نوع از گل مژه زمانی اتفاق می‌افتد که سوراخ غدد تولید کننده روغن در پلک چشم، دچار گرفتگی می‌شود. با این حال، درمان هر دو بیماری مشابه است.
 

علت ایجاد گل مژه

انتقال آلودگی، گردوخاک و میکروب به ناحیه‌ی اطراف چشم یا داخل آن می‌تواند گل مژه ایجاد کند. متداول‌ترین علت‌ گل مژه عبارتند از:
  • میکروب استافیلوکوک
  • مسدود شدن مجرا یا غدد چشم
  • عدم رعایت بهداشت
  • لنزهای تماسی آلوده
  • بلفاریت (ورم پلک) مزمن
  • لوازم آرایشی و باقی ماندن آرایش چشم در طول شب
  • و دست زدن یا مالیدن چشم‌ها مخصوصا با دست‌های آلوده

 

تشخیص گل مژه

متخصص مراقبت‌های بهداشتی، جهت شناسایی محل سوراخ غده مسدود شده، پلک چشم را معاینه می‌کند. این امر به تمایز بین یک هوردئولوم و یک چلازیون کمک می‌کند. همچنین  پزشک به دنبال علائمی ‌شامل، بافتی زخم مانند، جسمی‌ خارجی و میبومیت مزمن زمینه‌ای خواهد بود. علاوه بر این، پزشک به دنبال هرگونه علائمی است که نشان دهد، غده آلوده شده است. شناسایی عفونت که از غده به چشم و پوست هم جوار آن منتقل می‌شود، بسیار مهم است.
 

انواع گل مژه

گل مژه انواع بسیار گوناگونی دارد، شامل:

  1. stye یا هوردئولوم (hordeolum): هوردئولوم، آبسه یا چرک در غدد چربی چشم و یکی از شایع‌ترین انواع گل مژه است. هوردئولوم یک عفونت حاد است که باعث می‌شود گل مژه قرمزرنگ، متورم و نسبت به تماس حساس شود. اگر این گل مژه بیشتر از دو روز باقی بماند باید به بینایی‌سنج یا چشم‌پزشک مراجعه کنید.
     
  2. شالازیون (Chalazia) یا کیست میبومین: توده‌ای در پلک است که معمولا دراثر هوردئولوم درمان‌نشده به‌وجود می‌آید. اگر عفونت درمان نشود، میکروب و آلودگی‌های ناشی از آن به یک توپ سفت در زیر پلک تبدیل می‌شود که به آن شالازیون می‌گویند. شالازیون غیرمسری و مزمن است و می‌تواند هشت تا شانزده هفته باقی بماند. شالازیون معمولا دردناک یا حساس به لمس نیست، اما اگر خودش برطرف نشود ممکن است به عمل جراحی نیاز داشته باشد که توسط چشم‌پزشک انجام می‌شود.
     
  3. کیست غده‌ی عرق (Sweat Gland): این نوع گل مژه توده‌ای کروی شکل و براق است که نزدیک مجرای اشکی ظاهر می‌شود. این گل مژه باید توسط چشم‌پزشک معاینه شود تا مطمئن شوید که مورد خطرناکی مانند سرطان سلول پایه‌ای یا سرطان سلول‌های سنگ‌فرشی نباشد.
     
  4. کراتوز (Keratosis): این نوع گل مژه ترکیبی از کراتین پوست و بافت است و به شکل‌های گوناگونی وجود دارد. کیست کراتوز سه نوع دارد: اکتینیک (actinic)، سبورهیک (seborrheic) و کراتوز پیلاریس (keratosis pilaris).
     
  5. کیست اینکلوژن (Inclusion): این نوع گل مژه‌ها سفید و پر از مایع هستند و تورمی دردناک در پلک ایجاد می‌کنند. هرچند این نوع گل مژه عموما بی‌خطر تلقی می‌شود اما باید توسط پزشک معاینه شود.
 

عوارض و خطرات گل مژه

در اغلب موارد شالازیون هیچ مشکلی ایجاد نمی کند. اما مانند هر بیماری دیگر، شالازیون نیز خطراتی دارد. ممکن است در یک کیست عفونت رخ دهد و تمام پلک ها و چشم را بگیرد. گاهی اوقات پلک ها بسیار متورم می شوند و مانع از باز شدن چشم می گردند. درد و تب نیز محتمل است. این مشکل سلولیت اوربیتال نامیده می شود و در این حالت باید به چشم پزشک خود مراجعه کنید. می توان آن را با تزریق آنتی بیوتیک درمان کرد. بعضی عوارض دیگر نیز برای آن ذکر شده است:
  • آستیگماتیسم ناشی از فشار شالازیون بر روی قرنیه
  • در برخی موارد بیمار ممکن است مژه های خود را از دست بدهد
  • ممکن است منجر به خشکی چشم شود
شایع‌ترین عامل خطر، خروج آهسته سبوم از غدد میبومین است که معمولاً در یک بیماری التهابی مزمن بنام اختلال عملکرد غده میبومین (معمولاً به بیماری غده میبومین نیز معروف است) رایج است.
اختلال عملکرد غده میبومین، غالباً با آکنه روزاسه در گونه‌ها و بینی همراه است، اما به تنهایی نیز قابل مشاهده می‌باشد. خطرات دیگر شامل، انسداد باز شدن غده توسط بافت زخم در اثر عفونت، سوختگی یا تروما است. در صورت عدم شستشوی مناسب، مواد خارجی مانند آرایش و گرد و غبار نیز می‌توانند باعث باز شدن این غده شوند.
 

درمان خانگی گل مژه

  • درمان گل مژه با چای سبز
    یک کیسه چای سبز بردارید و برای چند دقیقه داخل آب گرم قرار دهید
    بعد از آن، کیسه چای را بردارید و آب اضافی را بریزید.سپس چشمان خود را ببندید تا کیسه چای مرطوب روی پلک آسیب دیده قرار گیرد
    آن را به آرامی فشار دهید و حدود ۵ تا ۷ دقیقه نگه دارید.
    کیسه چای را بردارید این کیسه چای مرطوب را چند بار در روز انجام دهید تا وقتی که گل مژه به همراه درد و تورم کاهش پیدا کند.
     
  •  
     کمپرس گرم
    کمپرس گرم یکی از بهترین درمان‌ های گل مژه چشم است. گرما به افزایش گردش خون در ناحیه‌ی چشم کمک و تخلیه‌‌ی غدد را بیشتر می‌کند. کمپرس گرم درد و تورم را نیز کاهش می‌دهد.
    یک پارچه‌ی نرم را با آب گرم و استریل خیس کنید و آن را بچلانید؛
    پارچه‌ی گرم و مرطوب را به‌مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روی پلک بسته‌ی چشم خود نگه دارید؛
    به‌مدت ۲ هفته هر روز ۳ تا ۴ بار این کار را تکرار کنید.
    همچنین می‌توانید از بخور صورت استفاده کنید.
     
    • درمان گل مژه با شامپو بچه
      همانطور که گفته شد یکی از شایع ترین دلایل بروز گل مژه پاک کردن نادرست چشم از آلودگی ها و لوازم آرایشی است. به همین خاطر برای درمان خانگی گل مژه پلک بالا باید محیط چشم را از هرگونه آلودگی و گرد و غبار پاک کنید. برای این کار می توانید از شامپو کودک استفاده کنید.
      برای رفع گل مژه با شامپو بچه، کافی است چند قطره از آن را داخل یک فنجان آب گرم (نه جوش) بریزید به خوبی مخلوط کنید تا شامپو درون آب حل شود، سپس یک پنبه تمیز یا یک پد بهداشتی را در محلول آب و شامپو کودک بخیسانید و به وسیله آن تمام نواحی گل مژه و اطراف آن را به خوبی و به آرامی تمیز کنید. پس از این کار کمپرس آب گرم را به مدت 5 تا 7 دقیقه در ناحیه مورد نظر نگه دارید. برای درمان گل مژه لازم است تا چند بار در روز این کار را تکرار کنید.
       
    • ​درمان گل مژه با زردچوبه

      زرد چوبه و آب را در تابه بریزید و آن را روی حرارت قرار دهید.
      آن را برای چند دقیقه بجوشانید تا اینکه زرد چوبه به نیمی از مقدار تبدیل شود.
      بعد از آن، شعله را خاموش کنید و بگذارید آب برای چند دقیقه خنک شود.
      از این زرد چوبه استفاده کنید تا موضع آسیب دیده را با آب بشویید.
      این روند را هر روز ۲ تا ۳ بار تکرار کنید تا وقتی که احساس آسودگی کنید.
       
      • برگ گواوا
        درمان خانگی دیگر برای گل مژه چشم برگ گیاه گواوا است. این برگ‌ها دارای ترکیبات ضدالتهابی هستند که درد و تورم را کاهش می‌دهند. همچنین قدرت تسکین‌دهندگی طبیعی برگ گواوا باعث تسریع بهبودی می‌شود.
        ۵ یا ۶ عدد برگ گواوا را به‌خوبی بشویید؛
        این برگ‌ها را به‌مدت چند ثانیه در مایکروویو گرم کنید یا اینکه ۵ دقیقه در آب جوش قرار بدهید؛
        یک برگ گرم‌شده را روی چشم موردنظر بگذارید. می‌توانید یک پارچه‌ی گرم و مرطوب هم روی آن قرار بدهید؛
        وقتی برگ خنک شد، آن را با یک برگ گرم جدید جایگزین کنید؛
        به‌مدت چند هفته و دو بار در روز این کار را تکرار کنید.
         
      • برگ اقاقیا
        استفاده از دم‌کرده‌ی برگ گیاه اقاقیا به دلیل داشتن خواص ضدالتهابی و ضدعفونی کنندگی برای کاهش درد و تورم گل مژه مفید است.
        دو فنجان آب را داغ کنید و یک مشت برگ اقاقیا در آن بریزید؛
        وقتی محلول به‌اندازه‌ی کافی گرم شد برگ‌ها را خارج کنید، یک تکه پارچه‌ی تمیز در آن قرار بدهید و برای کمپرس گرم از آن استفاده کنید؛
        به‌مدت چند روز و چند بار در روز این کار را تکرار کنید.
        نکته: حتما قبل از استفاده برگ‌ها را به‌خوبی بشویید.
         
        •  سرکه‌ سیب
          کمپرس با سرکه‌ی سیب درمان مناسبی برای گل مژه است. خواص ضدالتهابی و ضدعفونی کنندگی سرکه‌ی سیب به تسکین درد و التهاب و حتی از بین بردن عفونت کمک می‌کند.
          دو قاشق غذاخوری سرکه‌ی سیب تصفیه‌نشده را در یک فنجان آب گرم بریزید. یک پنبه‌ی توپی را به این محلول آغشته کنید و حدود یک دقیقه آن را روی گل مژه بگذارید. این کار را چند روز و هر روز سه بار انجام بدهید؛
          یک قاشق غذاخوری سرکه‌ی سیب تصفیه‌نشده را با یک فنجان آب ترکیب کنید و به‌مدت چند هفته و هر روز دو بار آن را بنوشید.
           
        • روغن کرچک
          روغن کرچک دارای خواص ضدالتهابی قوی است و به کاهش درد و التهاب گل مژه کمک می‌کند. روغن کرچک اندازه‌ی گل مژه را سریع‌تر کوچک می‌کند و در نتیجه زودتر درمان می‌شود.
          ابتدا گل مژه را به‌مدت ۵ دقیقه کمپرس گرم کنید. سپس با یک پد نخی روی آن روغن کرچک بمالید. این درمان را دو بار در روز و به‌مدت یک تا دو هفته ادامه بدهید؛
          یک شیوه‌ی دیگر هم ترکیب نصف قاشق چای‌خوری زردچوبه با کمی روغن کرچک و درست کردن خمیری سفت از این ترکیب است. بعد از اینکه گل مژه را با آب گرم شست‌و‌شو دادید، این خمیر را روی آن بگذارید و اجازه بدهید ۱۵ دقیقه بماند و سپس با آب گرم بشویید. این درمان را سه بار در روز انجام بدهید تا گل مژه برطرف شود.
           
          • چای سبز کیسه‌ ای
            استفاده از چای سبز کیسه‌ای در درمان گل مژه مؤثر است. چای سبز دارای خواص ضدالتهابی است که به کاهش درد و التهاب و کوچک‌تر شدن گل مژه کمک می‌کند. ضمنا چای سبز به دلیل غنی بودن از اسید تانیک، از عفونت پیش‌گیری می‌کند.
            یک عدد چای سبز کیسه‌ای را به‌مدت ۵ دقیقه در آب گرم قرار بدهید؛
            کیسه را از آب خارج کنید و بچلانید؛
            کیسه‌‌ی مرطوب را به‌مدت ۵ دقیقه روی گل مژه نگه دارید؛
            این کار را روزانه چند بار تکرار کنید.
             
          • آلوئه‌ ورا
            یک شیوه‌ی مؤثر دیگر برای درمان گل مژه استفاده از آلو‌ئه‌وراست. آلوئه‌ورا خواص ضدالتهابی دارد که به کاهش قرمزی، تورم و التهاب گل مژه کمک می‌کند. ویژگی‌های ضدمیکروبی آلوئه‌ورا نیز در درمان عفونت مفید است.
            یک برگ تازه‌ی آلو‌ئه‌ورا را برش بدهید و ژل آن را خارج کنید. ژل را مستقیما روی گل مژه بمالید و اجازه بدهید ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بماند، سپس با آب ولرم بشویید. این کار را چند بار در روز و تا یک هفته ادامه بدهید؛
            راه دیگر هم این است که یک توپ پنبه‌ای را ۵ دقیقه در ژل آلوئه‌ورا و سپس به‌مدت ۲۰ دقیقه روی گل مژه قرار دهید. دو ساعت صبر کنید و سپس همین کار را تکرار کنید. درمان را تا یک هفته ادامه بدهید.
            نکته: قبل از استخراج ژل آلوئه‌ورا برگ آن را به‌خوبی بشویید.
             
            • جعفری
              جعفری به تخلیه‌ی مواد سمی از گل مژه کمک می‌کند و در نتیجه درمان سریع‌تر خواهد شد. همچنین جعفری به‌عنوان یک عامل ضدمیکروب ملایم، با عفونت مبارزه می‌کند.
              یک مشت جعفری تازه را در کاسه‌ای بگذارید؛
              یک فنجان آب جوش روی آن بریزید و صبر کنید تا خنک شود؛
              یک حوله‌ی کوچک تمیز را به این محلول آغشته کنید و سپس بچلانید؛
              حوله‌ی مرطوب و گرم را به‌مدت ۱۵ دقیقه روی گل مژه قرار بدهید؛
              این درمان را سه بار در روز و به‌مدت یک هفته ادامه بدهید.
               

پیشگیری از گل مژه

در برخی از افراد گل‌مژه در سال چند بار تکرار می‌شود یا به اصطلاح عود می‌کند. برای پیشگیری از عود گل‌مژه به نکته‌های زیر توجه کنید:
  • از تماس دست آلوده با چشم جلوگیری کنید.
  • بهداشت پلک را رعایت کنید. شستشوی منظم پلک‌ها با آب ولرم یا شستشوی لبه پلک با شامپو بچه رقیق شده می‌تواند به جلوگیری از عود گل‌مژه کمک کند.
  • در صورت بروز گل‌مژه‌های مکرر حتما به چشم‌پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات بیماری‌های چشمی دیگر مثل بلفاریت (التهاب لبه پلک) یا مشکلات غدد ترشح‌کننده چربی باعث بروز گل‌مژه مکرر می‌شود که تشخیص و درمان این بیماری‌ها توسط چشم‌پزشک باعث جلوگیری از عود گل‌مژه می‌شود، بعلاوه گاهی اوقات بعضی از بیماری‌های جدی پلک‌ها (مثلا تومورها) ممکن است به صورت گل‌مژه‌های مکرر تظاهر کند که در این موارد معاینه توسط چشم‌پزشک راهگشاست.
  • بیشتر انواع گل مژه چشم با رعایت بهداشت فردی و اجتناب از استفاده از یک سری لوازم مشترک با دیگران (مثلا حوله، لوازم آرایشی و قطره‌ی چشم) قابل پیش‌گیری هستند. دست‌های خود را همیشه تمیز نگه دارید تا هنگام تماس با چشم‌ها، میکروب‌ها را به آنها منتقل نکنید.
  • چشمان خود را لمس نکنید و مالش ندهید
  • دستان خود را مرتباً بشویید یا از ضد عفونی کننده دست استفاده کنید
  • مواردی را که باعث خارش چشم می شوند مانند حساسیت ها درمان کنید
  • با شرایط زمینه ای مانند روزاسه ، درماتیت یا بلفاریت مقابله کنید
  • طبق دستورالعمل ها از لنزهای تماسی استفاده و تمیز کنید
  • دستان خود را با صابون و آب گرم بشویید ، یا از ضد عفونی کننده دست که حاوی الکل است استفاده کنید
  • از آرایش چشم خودداری کنید و از آرایش قدیمی استفاده نکنید
  • در صورت امکان به جای تماس از عینک استفاده کنید
اگر مستعد ابتلا به انواع خاصی از گل مژه مانند شالازیون هستید، از پزشک‌تان در مورد نحوه‌ی پیش‌گیری از ایجاد آن سؤال کنید.
 

چه زمانی باید به پزشک برای درمان گل مژه مراجعه کنیم ؟

اگرچه اکثر انواع گل مژه نسبتاً سریع درمان می شوند ، دریغ نکنید برای مشاوره بیشتر با چشم پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است پزشک برای بهبود سریعتر آن ، پماد یا داروی تجویز شده برای شما تجویز کند.
در شرایط زیر به چشم پزشک مراجعه نمایید :
  • چربی بعد از چند روز بهتر شود
  • گل مژه مدام بزرگتر  شود
  • تورم مرتباً افزایش  یابد
  • بینایی شما تحت تأثیر قرار گرفته باشد

 

ارسال نظر

پربیننده ترین

آخرین اخبار