سخنان روحانی در اجلاس خلع سلاح اتمی

به گزارشامید- حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور در نشست خلع سلاح هسته‌ای که امروز در مقر سازمان ملل برگزار شد، تاکید کرد که اسرائیل بدون هیچ تأخیری به معاهدات منع سلاح‌ هسته‌ای بپیوندند.

وی افزود: پیشنهاد جنبش عدم تعهد تعیین ۲۶ سپتامبر به عنوان روز بین‌المللی امحای کامل سلاح‌های هسته‌ای است.

متن سخنان حسن روحانی به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

آقای رییس، آقای دبیرکل، عالیجنابان، هیات های محترم، خانم ها و آقایان

ایراد سخن در این گردهمایی تاریخی امتیازی ویژه است. مشارکت تعداد زیادی از رهبران جهان در این نشست، که اولین اجلاس مجمع عمومی در خصوص خلع سلاح هسته‌ای است، در واقع نشانه بارزی از حمایت گسترده از این موضوع مهم است. به نمایندگی از جنبش عدم تعهد که مبتکر برگزاری این نشست است، لازم می‌دانم از همه شما به خاطر حمایت‌هایتان قدردانی نمایم.

آقای رییس،

من از شما و ریاست قبلی به دلیل تلاش‌هایتان در برگزاری این اجلاس، بسیار متشکرم. از آقای دبیرکل نیز به خاطر مطالبی که اظهار داشتند، سپاسگزارم.

عالیجنابان، خانم‌ها و آقایان،

برخورداری از جهانی امن وآرام کماکان آرمان مشترک همه ما است. حوادثهولناک هیروشیما و ناکازاکی عزم ما را در جلوگیری از تکرار چنان ویرانی و کشتاری که زبان از بیان آن قاصر است، مصمم‌تر ساخت. بر این اساس، در اقدامی سنجیده، اولین قطعنامه این مجمع خواستار عاری ساختن جهان از سلاح‌های هسته‌ای شد. در نتیجه تلاش‌های جهانی، در حال حاضر ما از مجموعه‌ای از معاهدات، هنجارها و موسساتی برخورداریم که ماموریت آنها نیل به این هدف مورد توافق است.

با این وجود، هزاران سلاح هسته‌ای موجود، همچنان بزرگترین تهدید علیه صلح به شمار می‌رود.

بی‌تردید، اقدامات انجام شده برای خارج ساختن سلاح‌های هسته‌ای از حالت آماده‌باش و پرتاب، یا کاهش تعداد این‌گونه سلاح‌ها نباید جایگزین امحای کامل آنها قلمداد شود.

هرگونه استفاده از سلاح هسته‌ای، ‌ نقض منشور ملل متحد و جنایت علیه بشریت است. آن دسته از راهبردهای نظامی و امنیتی که چنین کاربردهایی را توجیه می‌کنند، غیر‌قابل پذیرش‌اند. ضمن آنکه تهدید کشورهای غیر‌هسته‌ای با استفاده از سلاح هسته‌ای نیز باید پایان یابد. نوسازی اینگونه سلاح‌ها هم اثر تلاش، برای امحای کامل آنها را خنثی می‌کند و باید متوقف گردد. به همین دلایل، تنها راه رفع تهدید این سلاح‌ها، امحای کامل آنهاست.

عالیجنابان، خانم‌ها و آقایان،

مایلم اقدام برخی کشورهای غیر‌هسته‌ای در انصراف داوطلبانه از سلاح‌های اتمی خود یا انهدام آنها را که نقش ارزنده‌ای در خلع سلاح هسته‌ای ایفا می‌نماید، مورد ستایش قرار دهم. همچنین می‌خواهم به نقش اساسی مناطق عاری از سلاح های هسته‌ای، در روند خلع سلاح هسته‌ای و صلح و امنیت بین‌المللی اذعان نمایم.

بدین جهت، لازم می‌دانم از نقش تعیین‌کننده کشورهای غیر‌هسته‌ای، بویژه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد که بخش عمده اعضای این مناطق را، تشکیل می‌دهند، تمجید کنم.

از طرف جنبش عدم تعهد، از همه کشورهای هسته‌ای می‌خواهم تا پروتکل‌های الحاقی به همه معاهدات مربوط به ایجاد این مناطق را تصویب نموده، هرگونه تحفظ یا اعلامیه‌های تفسیری که با هدف و منظور آنها در تعارض باشد، ملغی ساخته و وضعیت غیر‌هسته‌ای این مناطق را، محترم شمارند.

در همین راستا، مصرانه از دولت‌های هسته‌ای می‌خواهم نسبت به امضای هر‌چه سریعتر و بدون تحفظ پروتکل مربوط به معاهده منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای، منطقه جنوب شرق آسیا و اسناد مربوطه به آن، مبادرت نمایند.

عالیجنابان، خانم‌ها و آقایان،

حدود ۴ دهه تلاش بین المللی برای ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته ای در خاورمیانه، متاسفانه با ناکامی مواجه شده است. اتخاذ گامهای عملی عاجل برای ایجاد چنین منطقه ای ضروری است. اسراییل به عنوان تنها غیر عضو پیمان عدم اشاعه هسته ای در این منطقه، باید بدون هیچ گونه تاخیری به این معاهده بپیوندد تا همه فعالیت های هسته ای در منطقه، تحت پادمان های جامع آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز قرار گیرد.

جامعه بین المللی باید به تلاش های مضاعفی در حمایت از شکل گیری این منطقه که ایجاد آن سهم مهمی در تحقق خلع سلاح هسته ای خواهد داشت، مبادرت نماید. در این راستا، تاکید می نمایم که دولت های غیر متعهد عضو پیمان عدم اشاعه هسته ای مصرانه خواستار برگزاری فوری کنفرانس ایجاد منطقه عاری از سلاح های هسته ای و دیگر سلاح های کشتار جمعی در خاورمیانه، با مشارکت همه کشورهای این منطقه هستند تا از هرگونه پیامد ناخواسته ای در این زمینه، پیشگیری گردد.

عالیجنابان، خانم ها و آقایان،

طی یک دوره بسیار طولانی، جهان در انتظار خلع سلاح هسته ای بوده است. نه در اختیار داشتن سلاح هسته ای برای مدت نامحدود قابل تحمل است و نه امحای کامل آنها می تواند بیش از این به تاخیر افتد. مسئولیت اولیه در زمینه خلع سلاح هسته ای به عهده کشورهای هسته ای است. از طرف جنبش عدم تعهد، قویاً از این کشورها می خواهم به این تعهد حقوقی خود که انجام آن، مدتها به تاخیر افتاده است، پایبند باشند.

انجام تعهدات خلع سلاح هسته ای نباید بیش از این به تاخیر افتاده یا برای پیشبرد عدم اشاعه و یا تلقی های غیر واقعی از ثبات استراتژیک به گروگان گرفته شود.

خلع سلاح هسته ای و عدم اشاعه، تقویت کننده یکدیگرند. آنها باید همزمان و نه به هزینه یکدیگر، مورد پیگیری واقع شوند. مشروعیت عدم اشاعه، از هدفی بزرگتر که همان خلع سلاح هسته ای است، نشات می گیرد. همچنین، عدم اشاعه باید به صورتی جامع و غیر تبعیض آمیز تعقیب گردد. تا زمانی که سلاح هسته ای وجود دارد، خطر کاربرد، تهدید به استفاده و اشاعه آنها نیز وجود دارد. بنابراین، تنها تضمین قطعی، نابودی کامل آنها است. البته، تا تحقق این هدف، کشورهای دارای سلاح هسته ای باید تحت هر شرایطی، از هرگونه تهدید و یا استفاده از سلاح هسته ای علیه هر کشور غیر هسته ای، اجتناب نمایند. تاکید می کنم که، اعلامیه های کنونی در خصوص تضمین های امنیتی منفی، کافی نیستند و باید در چارچوب یک سند حقوقی جهان شمول به تصویب برسند.

عالیجنابان، خانم ها و آقایان،

مایلم تاکید نمایم که خلع سلاح هسته ای کماکان بالاترین اولویت دولت های عضو جنبش عدم تعهد است. به منظور پیشبرد دستور کار خلع سلاح هسته ای، جنبش، نقشه راه ذیل را، پیشنهاد می نماید:

اول، آغاز هر چه سریعتر مذاکرات در کنفرانس خلع سلاح در خصوص کنوانسیون جامع سلاح های هسته ای به منظور منع در اختیار داشتن و مالکیت، توسعه، تولید، به دست آوردن، آزمایش، انباشت، انتقال، استفاده یا تهدید به استفاده از سلاح های هسته ای و فراهم ساختن زمینه امحای کامل آنها.

دوم، تعیین روز ۲۶ سپتامبر هر سال به عنوان روز بین المللی امحای کامل سلاح های هسته ای. در این راستا من از همه کشورها و جامعه مدنی، دانشگاه ها و مراکز علمی و رسانه های جمعی می خواهم دست به دست هم دهند تا این آرمان والا تحقق یابد.

سوم، برگزاری یک کنفرانس بین المللی در سطح مقامات عالی رتبه در ۵ سال آینده، به منظور ارزیابی پیشرفتهای حاصله در خصوص خلع سلاح هسته ای.

در رابطه با این نقشه راه، جنبش عدم تعهد قطعنامه ای را به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه خواهد کرد. اطمینان دارم که این قطعنامه از حمایت همه شما برخوردار خواهد شد.

عالیجنابان، خانم ها و آقایان

هیچ ملتی نباید سلاح هسته ای داشته باشد؛ چون همانگونه که آقای دبیرکل، شما به درستی بیان کردید، هیچ دست پاکی، برای در اختیار داشتن این سلاح های ناپاک وجود ندارد. جنبش عدم تعهد مصمم است از هیچ گونه تلاشی برای تحقق فوری جهان عاری از سلاح های هسته ای، فروگذار نکند. بیایید به جای سلاح هسته ای، منابع مالی خود را برای توسعه و امحای فقر، بیسوادی و بیماری ها، هزینه نماییم.

بیایید جهانی عاری از سلاح هسته ای را برای نسل های آینده به یادگار بگذاریم. این حق آنها و مسئولیت ماست. بیایید نشان دهیم که ما ملل متحد هستیم: مللی متحد در راه صلح.

متشکرم آقای رییس.