علت نرمی ناخن ها کمبود کدام ویتامین است ؟

علت نرمی ناخن ها چیست؟ داشتن ناخن‌ های زیبا و سالم، علاوه بر سلامت دست، در آراستگی نیز نقش مهمی دارد. پس با شناخت علت نرمی ناخن به درمان آن کمک کنید.

علت نرمی ناخن کمبود کدام ویتامین ها و مواد مغذی می باشد ؟

ناخن‌های شما می‌‎توانند چیزهای زیادی درباره‌ی وضعیت سلامتی‌تان بگویند. دریافت کافی ویتامین‌ها و مواد معدنی مختلف به تشکیل، رشد و استحکام سلول‌های جدید و تقویت ناخن کمک می‌کند و به همین دلیل تغییر در ظاهر، بافت یا شکل ناخن می‌تواند نشان‌دهنده‌ی کمبود مواد مغذی باشد. مهم‌ترین کمبودهای تغذیه‌ای که می‌توانند سلامت و استحکام ناخن‌ها را تحت تأثیر قرار دهند، عبارتند از:

۱. ویتامین B12

این ویتامین ضروری که در غذاهای حیوانی و غلات غنی‌شده یافت می‌شود، به حفظ سلامت سلول‌های بدن و ساخت DNA کمک می‌کند. اکثر مردم ویتامین B12 را به اندازه‌ی کافی از رژیم غذایی خود دریافت می‌کنند؛ اما وگان‌ها و گیاه‌خواران ممکن است به کمبود آن مبتلا شوند، چون این ماده‌ی مغذی به‌طور طبیعی در غذاهای گیاهی وجود ندارد. البته می‌توانید آن را در بعضی از غذاهای گیاهی غنی‌شده مانند غلات صبحانه بیابید.

سالمندان و بعضی افراد با شرایط خاص ممکن است در دریافت کافی ویتامین B12 مشکل داشته باشند. کمبود این ماده‌ی مغذی به ایجاد برآمدگی‌های عمودی روی سطح ناخن منجر می‌شود و حتی می‌تواند روی رنگ ناخن‌ها هم تأثیر بگذارد و باعث تشکیل رنگ مایل به آبی روی آن‌ها شود.

۲. آهن

دریافت ناکافی آهن به کم‌خونی فقر آهن منجر می‌شود که یکی از شایع‌ترین علائم آن وجود ناخن‌های شکننده یا قاشقی‌ شکل است. در این موارد لبه‌ی ناخن به سمت بالا برمی‌گردد و ناخن گود می‌شود، به طوری که می‌تواند یک قطره‌ی آب را روی خود نگه دارد. علاوه بر این، ممکن است ناخن به‌راحتی ترک بخورد.

علاوه بر کم‌خونی، ممکن است عوامل دیگری هم در ایجاد ناخن‌های قاشقی شکل نقش داشته باشند که از بین آن‌ها می‌توان به کم‌کاری تیروئید، بیماری قلبی و بیماری کبدی اشاره کرد.

۳. بیوتین

بیوتین که یکی از ویتامین‌های گروه‌ی B است و به‌عنوان ویتامین B7 شناخته می‌شود، در حفظ سلامت پوست، مو و ناخن نقش دارد و کمبود آن‌ ناخن‌ها را ضعیف و مستعد شکستن می‌کند.

ذکر این نکته ضروری است که کمبود بیوتین باعث افزایش شکنندگی ناخن‌ها و نازک شدن موها می‌شود، اما اگر به کمبود آن مبتلا نباشید، افزایش مصرف بیوتین یا دریافت مکمل آن باعث بهبود وضعیت ناخن‌های شما نمی‌شود.

توجه: دریافت مقادیر زیاد بیوتین می‌تواند نتیجه‌ی بعضی از آزمایش‌های پزشکی را مختل کند، بنابراین باید پزشک را از مصرف مکمل آن مطلع کنید.

۴. کمبود کلسیم علت نرمی ناخن

حتماً شنیده‌اید که دریافت کافی کلسیم برای حفظ سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها ضروری است و کمبود آن باعث پوکی استخوان می‌شود. اما فواید این ماده‌ی مغذی به همین جا ختم نمی‌شود و می‌تواند ظاهر و سلامت ناخن‌ها را هم تحت تأثیر قرار دهد. چراکه شواهد نشان می‌دهد کمبود کلسیم باعث خشکی و شکنندگی ناخن‌ها می‌شود. محصولات لبنی بهترین منبع کلسیم هستند، اما این ماده‌ی مغذی در ماهی ساردین (با استخوان)، لوبیا و دانه‌ها هم یافت می‌شود.

۵. اسیدهای چرب امگا ۳

امگا ۳ یک نوع اسید چرب ضروری است، به این معنی که بدن نمی‌تواند آن را بسازد و شما باید امگا ۳ مورد نیاز خود را از طریق غذاها و مکمل‌ها (مانند روغن ماهی) دریافت کنید. دریافت ناکافی امگا ۳ تأثیر منفی روی استحکام ناخن‌ها دارد و می‌تواند به ترک خوردن ناخن‌های شما منجر شود.

۶. روی

روی (زینک) که در گوشت، تخم‌مرغ، لبنیات، آجیل و حبوبات یافت می‌شود، یک ماده‌ی معدنی مهم است که دریافت ناکافی آن باعث ایجاد خطوط بیو یا خطوط افقی روی ناخن‌ها ‌می‌شود. به خاطر داشته باشید که ایجاد خطوط بیو می‌تواند نتیجه‌ی چیزهای دیگری هم باشد، از آسیب ناخن گرفته تا سایر بیماری‌ها.

۷. کمبود ویتامین علت نرمی ناخن

تحقیقات نشان می‌دهد که دو مورد از بیماری‌های مرتبط با ناخن به دلیل کمبود ویتامین C رخ می‌دهند: هاپالونیشیا (Hapalonychia) که باعث نرم و نازک شدن ناخن‌ها می‌شود و کویلونیشیا (ناخن‌های قاشقی شکل).

ویتامین C به جذب آهن در بدن کمک می‌کند و به همین دلیل دریافت ناکافی آن در ابتلا به کم‌خونی فقر آهن مؤثر است. میوه‌ها و سبزیجات مثل پرتقال، کیوی، لیموترش، توت‌فرنگی، کلم بروکلی، جعفری و فلفل دلمه‌ای از منابع خوب ویتامین C محسوب می‌شوند.

۸. فولات

شواهد نشان می‌دهد که کمبود فولات (ویتامین B9) باعث ایجاد یک برآمدگی در وسط ناخن‌ها می‌شود. کمبود آهن و پروتئین هم می‌تواند در تشکیل این برآمدگی نقش داشته باشد. شما می‌توانید با مصرف حبوبات، تخم‌مرغ، مرکبات، موز، سبزیجات برگ‌دار مثل اسفناج و آجیل فولات مورد نیاز بدن‌تان را تأمین کنید.

علت نرمی ناخن ها

عوامل اصلی نرمی ناخن شامل عوامل ژنتیکی، محیطی، بیماری‌ های پایین دست و کمبود ویتامین‌ ها و مواد معدنی می‌ باشد. به طور کلی، افرادی که با مواد شیمیایی سخت کار می‌ کنند، به صورت مداوم دست‌ هایشان را با آب شسته و خشک می‌ کنند، افرادی که با آب و هوای سرد و خشک سروکار دارند و یا افرادی که درگیر بیماری‌ های پایین دست هستند، بیشتر از دیگران به نرمی ناخن دچار می‌ شوند. همچنین، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی نظیر روی، آهن و سلنیوم نیز می‌ تواند باعث نرمی ناخن شود.

بیماری‌ های دست

بیماری های دست شامل چندین بیماری مختلف است که می تواند منجر به نرمی و ضعف ناخن شود. این بیماری ها شامل عفونت های قارچی، عفونت های باکتریایی، آسیب های مکانیکی، نارسایی عروق، بیماری های پوستی و حتی بعضی از بیماری های خاص مانند پسوریازیس و لوپوس است. درمان این بیماری ها بستگی به نوع بیماری دارد و ممکن است شامل مصرف داروها، درمان های خارجی و یا درمان های جراحی باشد. بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری ها، رعایت بهداشت ناخن و تمیز نگه داشتن آنها است.

کمبود ویتامین‌ ها و مواد معدنی

کمبود ویتامین ها و مواد معدنی نیز می تواند عاملی در نرمی و ضعف ناخن باشد. برای مثال، کمبود ویتامین B7 (بیوتین) می تواند باعث شکستگی و نرمی ناخن شود. همچنین، کمبود ویتامین D و کلسیم می تواند باعث ضعف ناخن شود.

برای جلوگیری از این مشکلات، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مهم است. به عنوان مثال، مصرف غذاهای حاوی بیوتین مانند تخم مرغ، آجیل و سبزیجات می تواند به بهبود وضعیت ناخن کمک کند. همچنین، مصرف غذاهای حاوی کلسیم مانند شیر، پنیر و سبزیجات نیز می تواند به بهبود سلامت ناخن کمک کند.

استفاده از محصولات شیمیایی

استفاده از محصولات شیمیایی نیز می تواند عاملی در نرمی و ضعف ناخن باشد. برخی از محصولات شامل مواد شوینده قوی، الکل و اسیدهای قوی هستند که می توانند باعث خشکی و شکستگی ناخن شوند. همچنین، استفاده بیش از حد از لاک ناخن و پوشش های شبیه به ژل می تواند باعث ضعف و نرمی ناخن شود.

برای جلوگیری از این مشکلات، بهتر است از محصولات شیمیایی با محتوای کمتر استفاده کنید و از محصولات طبیعی مانند روغن های گیاهی و کرم های مرطوب کننده استفاده کنید. همچنین، استفاده از پوشش های ناخن با کیفیت و انجام مراقبت های منظم از ناخن نیز می تواند به بهبود وضعیت آن کمک کند.

عوامل ژنتیکی نرمی ناخن

عوامل ژنتیکی نیز می‌ توانند در نرمی ناخن تأثیرگذار باشند. برخی افراد به دلیل وراثت ژنتیکی، ناخن‌ های نرم و ضعیف دارند و این وضعیت را نمی‌ توان با تغذیه و مراقبت‌های معمول تغییر داد. بنابراین، در این موارد، بهتر است به عوامل محیطی و مصرف ویتامین‌ ها و مواد معدنی توجه کرده و سعی در کاهش عوامل مضر داشته باشید.

عوامل محیطی نرمی ناخن

عوامل محیطی نیز می‌ توانند در نرمی ناخن تأثیرگذار باشند. مصرف زیاد آب، شستشوی دست‌ ها با آب گرم و صابون، استفاده از مواد شیمیایی قوی مانند مواد شوینده و پاک‌ کننده، استفاده از ناخن‌ های مصنوعی و همچنین انجام کارهای خشن با دست‌ها مثل شستن ظروف و تمیز کردن خانه، می‌ توانند باعث نرمی و ضعف ناخن شوند. بنابراین، بهتر است در استفاده از محصولات شیمیایی، انجام کارهای خشن با دست‌ ها و همچنین تمیز کردن ناخن‌ ها با دقت و حساسیت بیشتری عمل کرد.

علت نرمی ناخن دست در زنان

علت نرمی ناخن در زنان ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی، تغذیه نامناسب، کمبود ویتامین ها و مواد معدنی، تغییرات هورمونی، استفاده از محصولات شیمیایی نامناسب و نقص در مراقبت های ناخن باشد. همچنین، برخی بیماری های پوستی و عوامل خارجی مانند تماس مکرر با آب و مواد شوینده نیز می توانند باعث نرمی و ضعف ناخن شوند. برای پیشگیری از این مشکلات، باید به تغذیه مناسب، استفاده از محصولات شیمیایی با محتوای کمتر، مصرف ویتامین ها و مواد معدنی، انجام مراقبت های منظم از ناخن و استفاده از پوشش های ناخن با کیفیت توجه کرد.

درمان شکنندگی و نازک شدن ناخن‌ ها

در بسیاری از موارد می‌توان ناخن‌های شکننده، پوسته‌پوسته و دارا‌ی شکاف را با تغییرات کوچک و ساده‌ای در روش‌های زندگی، درمان کرد. به‌عنوان مثال می‌توان ناخن‌ها را کم‌تر در مجاورت آب قرار داد یا برای شستن دست‌ها از صابون‌هایی مانند صابون گلیسیرین استفاده کرد. از جمله راهکار‌های دیگری که می‌تواند در درمان شکنندگی و نازک شدن ناخن‌ها موثر باشد این است که از شستن افراطی دست‌ها خودداری کنید. از طرفی لازم است که دست‌ها را در معرض مواد شیمیایی قرار ندهید یا ناخن‌ها را با کرم، مرطوب نمایید.

در صورتی که مشکل با رعایت موارد بالا، حل نشد حتماً باید از درمان‌های دارویی استفاده نمایید. در این مواقع مراجعه به پزشک متخصص ضروری است. اما در صورتی‌که موارد چندان شدید نباشند، می‌توانید با مراجعه به داروخانه، برخی از دارو‌ها را بدون نسخه تهیه کنید.

• در صورت مبتلاء بودن به بیماری‌های قارچی یا پسوریازیس، برای درمان قارچ خفیف می‌توانید از داروخانه کرم، پماد یا لاک‌های مخصوصی را برای بهبود وضعیت ناخن‌ها تهیه کنید. یکی از راه‌های دیگر درمان قارچ استفاده از محلول‌هایی با فرمول‌های ویژه است که توسط هیدراته کردن ناخن به بهبود ناخن‌ها کمک می‌کنند. این محلول‌ها از رشد قارچ‌ها جلوگیری می‌نمایند. در صورتی که با این تدابیر مشکل قارچی حل نشد، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید و متخصص معمولاً در این مرحله از دارو‌های ضد قارچ خوراکی و لیزردرمانی برای بهبود ناخن شما استفاده خواهد کرد. ممکن است حتی درمان به‌مدت ۶ ماه تا یک سال به‌طول انجامد.
• درمان‌های دارویی دیگر هم ممکن است مورد استفاده قرار گیرند، اما هنوز از نظر علمی مکانیسم عمل آن‌ها مورد تاییر قرار نگرفته است. از جمله‌ی این موارد می‌توان به استفاده از گیاه دم اسبی، آهن، مکمل کلسیم، روی، ویتامین A و … اشاره کرد.

پیشگیری از شکستن و نازک شدن ناخن‌ ها

حتماً شنیده‌اید که پیش‌گیری همیشه بهتر از درمان است. برای این‌که از خشکی و شکننده شدن ناخن‌ها، جلوگیری کنید، پیشنهاد می‌کنیم به موارد زیر دقت نمایید:

• پرهیز از لاک زدن: لاک زدن مداوم سبب می‌شود تا ناخن‌ها خشک شوند. در این حالت، سوراخ‌های سطح ناخن توسط لاک بسته می‌شود و ناخن با مشکل کمبود اکسیژن رو‌به‌رو خواهد شد. بنابراین لازم است تا از لاک زدن مداوم پرهیز کنید تا ناخن‌های خشک و شکننده نداشته باشید.
• استفاده از دستکش: در تماس زیاد ناخن‌ها و دست با آب و مواد شوینده، آسیب‌های بسیاری به دست و ناخن‌ها وارد می‌شود. اگر در هنگام شستن ظرف از دستکش استفاده کنید، مجالی به این آسیب‌ها نخواهید داد.
• کوتاه نمودن ناخن‌ها: یکی از راه‌های بسیار مناسب برای پیش‌گیری از شکنندگی ناخن، کوتاه کردن آن‌ها است. بهترین موقع برای کوتاه کردن ناخن‌ها، پس از حمام است. زیرا پس از حمام، ناخن نرم است و با تغییراتی که روی آن اعمال می‌کنید، نمی‌شکند.
• مصرف پروتئین: معمولاً در صورت مشاهده‌ی یک نوار سفید رنگ در عرض ناخن، به کمبود پروتئین در بدن پی خواهیم برد. مصرف منابع پروتئینی به شما کمک می‌کند که ناخن‌هایی سالم داشته باشید. برای دستیابی به آمینواسید، کافی است که از مواد غذایی مانند ماهی قزل‌آلا، گردو، مرغ، گوشت، میگو، لبنیات و … استفاده کنید.
• مصرف آب کافی: در اکثر مواقع، کمبود آب سبب شکنندگی ناخن‌ها می‌شود. برای حفظ سلامتی ناخن‌ها، لازم است تا به‌مقدار کافی آب بنوشید.
• مصرف آهن: با استفاده از غذا‌های حاوی آهن، از منابع حیوانی مانند گوشت گاو، تخم‌مرغ و …، منابع گیاهی آهن مانند عدس، لوبیا، سویا و …. و هم‌چنین ویتامین‌هایی نظیر اسکوربیک اسید که به جذب آهن در بدن کمک می‌کنند، می‌توانید از شکنندگی ناخن‌های خود جلوگیری کنید.
• استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده: برای این‌که ناخن‌های شکننده نداشته باشید، بهتر است که به‌طور مرتب (به‌خصوص در هوا‌ی سرد و خشک)، ناخن‌ها را مرتب و با کرم‌های مرطوب‌کننده، چرب نمایید. به این ترتیب شما می‌توانید از شکنندگی ناخن‌ها پیش‌گیری کنید.

نکاتی برای مراقبت از ناخن‌ها

راهکارهای زیر را برای حفظ سلامت ناخن‌های خود و مراقبت از آن‌ها امتحان کنید:

• ناخن‌ها را خشک نگه دارید. وقتی ناخن‌ها در طی روز چند بار مرطوب و خشک می‌شوند، شکنندگی و خشکی آن‌ها بیشتر می‌شود. البته وقتی مجبور باشید مرتب دست‌های خود را بشویید، این امر اجتناب‌ناپذیر است؛ اما می‌توانید با پوشیدن دستکش در حین شستن ظرف‌ها تماس با آب را به حداقل برسانید و پس از اتمام کار از لوسیون استفاده کنید. علاوه بر این، بهتر است هنگام استفاده از مایعات تمیزکننده و شوینده‌ها از دستکش استفاده کنید.
• سوهان را فقط در یک جهت روی ناخن‌ها بکشید. حرکت رفت و برگشتی سوهان باعث نازک شدن و لایه‌لایه شدن ناخن‌ها می‌شود.
• برای پاک کردن لاک از محصولات بدون استون استفاده کنید

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟

مطمئناً، هیچ‌کدام از ما نمی‌خواهیم که ناخن‌های شکننده، بدشکل یا بدرنگ داشته باشیم، اما این موضوع چیزی بیش از زیبایی‌شناسی است و ممکن است به کمبودهای تغذیه‌ای یا سایر بیماری‌های جدی مربوط باشد. بنابراین، در صورت روبه‌رو شدن با چنین مشکلی به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید تا علت بروز آن مشخص و درمان مناسب ارائه شود.