انگیزه علامه مجلسی از نگارش بحار الانوار
علامه مجلسی می گوید: خداوند علمش را در دل منتخبان خود قرار داد و اهل بیت(ع) تنها کسانی هستند که می دانند در قرآن چه آمده، به همین دلیل تمام علومی که عمر خود را به خاطر دانستنش صرف کردم را رها کرده و به دنبال قرآن و اهل بیت رفتم.
به گزارش مشرق،اولین جلسه، درس هایی از کتاب شریف «بحار الانوار» توسط حجت الاسلام محمدجواد محمدی گلپایگانی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در مجموعه فرهنگی سرچشمه برگزار شد.
وی ضمن تشکر از مسئولان مجموعه فرهنگی سرچشمه گفت: به خاطر ندارم در جایی دیگر چنین کاری صورت گرفته باشد و این کتاب ارزشمند شیعه معرفی و بررسی شود. کتاب بحارالانوار را باید یکی از ارزشمندترین منبع از منابع حدیثو روایات ائمه اطهار دانست. این کتاب به همت عالم ربانی علامه محمد باقر مجلسی به رشته تحریر در آمده و حجم وسیعی از احادیثو روایات اهل بیت جمع آوری، انتخاب و با نظام سنجیده و خوبی در یک مجموعه گردآوری شده است. علامه مجلسی به دلیل ترس از بین رفتن این احادیثو روایات بوده که دست به چنین کار بزرگی زده است. دراین مجموعه از منابع دیگر شیعه مانند کتاب های اربعه و نهج البلاغه کمترین استفاده شده است. دلیل این کار کاسته نشدن مراجعه به این منابع ارزشمند بوده است.
وی اظهار داشت: در بحارالانوار از منابعی استفاده شده که یا کمیاب و یا کمتر در اختیار بوده است. این کتاب در حال حاضر دارای ۱۱۰ جلد است که در ابتدا علامه مجلسی آن را در ۲۵ جلد گردآوری کرد. نام بیش از ۳۹۰ کتاب از منابع شیعه و حدود ۸۵ کتاب از منابع اهل سنت در مقدمه این کتاب نام برده شده است. همچنین در تألیف این کتاب بیش از ۶۰۰ منبع ارزشمند ذکر شده که دیگر بر اثر مرور زمان و اتفاقات مختلف از بین رفته است. همچنین علامه مجلسی برای گردآوری و تألیف این کتاب، شاگردان خود را به اقصی نقاط جهان فرستاد تا کتاب ها و منابعی که در حال از بین رفتن و بی توجهی صاحبان آن است جمع آوری کند. این عالم ربانی بیش از ۴۰ سال عمر خود را صرف این کار کرد. در بحارالانوار حدود یکهزار آیه قرآن تفسیر و استفاده شده است. در تألیف این کتاب از علوم مختلفی هم استفاده شده است.
گلپایگانی با نقلی از علامه مجلسی که در مقدمه کتاب آمده اضافه کرد: علامه مجلسی در مقدمه بحارالانوار در مورد این کتاب می گوید: بنده در جوانی تشنه دانستن دانش های مختلف بودم. در تمام رشته ها و علوم زمان خود واقف شدم به گونه ای که در خصوص آنها چیزی را که ندانم وجود نداشت. بعد از پایان آموختن این علوم از خود سؤال کردم کدامیک از این علوم بیشتر به درد من می خورد؟ دانستن این علوم به چه منظوری است؟ کدامیک از آنها به درد معاد من می خورد؟ کدامشان باعثهدایت من می شود؟ بعد از پرسیدن این سؤالها از خود دریافتم دانستن این علوم مرا سیراب نکرده به جز علومی که از سرچشمه الهی نشأت گرفته باشد.
وی ادامه داد: علامه مجلسی می گوید: حکمت و دانایی گوارا نیست مگر اینکه به بزرگان دین و انسانیت مرتبط باشد. دیدم هر آنچه دنبال آن هستم در قرآن و سخنان ائمه اطهار موجود است و هیچ باطلی در آن وجود ندارد. خداوند علمش را در دل منتخبان خود قرار داده است؛ آنها هستند که مفسر علم هستند. هیچ فکری نمی تواند به گنج قرآن پی ببرد مگر منتخبان خداوند. اهل بیت تنها کسانی هستند که می دانند در قرآن چه آمده است زیرا که قرآن در کنار آنها نازل شده است. به همین خاطر تمام علومی که عمر خود را به خاطر دانستنش صرف کردم را رها کرده و به دنبال قرآن و اهل بیت رفتم. در بحارالانوار روایتی نقل شده از قول پیامبر(ص) که فرموده: یا علی برای تو هیچ چیز بهتر از این در دنیا نیست که تنها یک نفر با دست تو هدایت شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در بخش پایانی سخنان خود و با اشاره به بخش اول کتاب بحارالانوار گفت: در این کتاب تنها احادیثو روایات جمع آوری نشده است، بلکه در آن کار و زحمت فراوانی کشیده شده و اسناد مختلفی هم در آن گنجانده شده است. برای هر حدیثو روایتی که نقل شده تفسیری هم در نظر گرفته شده است. بخش اول این کتاب «کتاب العقل» نام دارد که در باب عقل و تفکر است. همانگونه که ما در دنیا پیامبرانی داشته ایم برای هدایت و راهنمایی خداوند درون هر انسان یک پیامبر درونی هم قرار داده است با نام عقل و تفکر.
وی عنوان کرد: همانطور که قرآن برای کسانی که دارای عقل و تفکر باشند باعثهدایت و برای کسانی که صاحب عقل و تفکر نباشند باعثگمراهی است. بهترین هدایت ها و راهنمایی ها هم نمی توانند برای کسانی که دارای تفکر و عقل نیستند کافی باشد. روایتی در این قسمت از کتاب نقل شده از قول امام صادق(ع) که فردی از یاران حضرت که نزد ایشان آمد و از شخصی مؤمن و با تقوا یاد کرد که بسیار هم اهل عبادت است. حضرت پس از سخنان او فرمود: عقل و فکرش چگونه است؟ پیش خدا اجر و ثواب هر شخص به اندازه عقل او است. عبادت وقتی ارزشمند است که با فکر و عقل همراه باشد. البته باید به خاطر داشت منظور از داشتن عقل، عقلی است که بر پایه فطرت سالم باشد. عقلی که بر پایه فطرت سالم نباشد بی ارزش است.
درس هایی از کتاب شریف بحارالانوار هر هفته پنج شنبه ها ساعت ۱۸:۳۰ توسط حجت الاسلام محمدجواد محمدی گلپایگانی در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی «سرچشمه» به نشانی: میدان بهارستان، نرسیده به چهارراه سرچشمه، خیابان شهید صیرفی پور برگزار و شرکت در این جلسات برای عموم آزاد است.
وی ضمن تشکر از مسئولان مجموعه فرهنگی سرچشمه گفت: به خاطر ندارم در جایی دیگر چنین کاری صورت گرفته باشد و این کتاب ارزشمند شیعه معرفی و بررسی شود. کتاب بحارالانوار را باید یکی از ارزشمندترین منبع از منابع حدیثو روایات ائمه اطهار دانست. این کتاب به همت عالم ربانی علامه محمد باقر مجلسی به رشته تحریر در آمده و حجم وسیعی از احادیثو روایات اهل بیت جمع آوری، انتخاب و با نظام سنجیده و خوبی در یک مجموعه گردآوری شده است. علامه مجلسی به دلیل ترس از بین رفتن این احادیثو روایات بوده که دست به چنین کار بزرگی زده است. دراین مجموعه از منابع دیگر شیعه مانند کتاب های اربعه و نهج البلاغه کمترین استفاده شده است. دلیل این کار کاسته نشدن مراجعه به این منابع ارزشمند بوده است.
وی اظهار داشت: در بحارالانوار از منابعی استفاده شده که یا کمیاب و یا کمتر در اختیار بوده است. این کتاب در حال حاضر دارای ۱۱۰ جلد است که در ابتدا علامه مجلسی آن را در ۲۵ جلد گردآوری کرد. نام بیش از ۳۹۰ کتاب از منابع شیعه و حدود ۸۵ کتاب از منابع اهل سنت در مقدمه این کتاب نام برده شده است. همچنین در تألیف این کتاب بیش از ۶۰۰ منبع ارزشمند ذکر شده که دیگر بر اثر مرور زمان و اتفاقات مختلف از بین رفته است. همچنین علامه مجلسی برای گردآوری و تألیف این کتاب، شاگردان خود را به اقصی نقاط جهان فرستاد تا کتاب ها و منابعی که در حال از بین رفتن و بی توجهی صاحبان آن است جمع آوری کند. این عالم ربانی بیش از ۴۰ سال عمر خود را صرف این کار کرد. در بحارالانوار حدود یکهزار آیه قرآن تفسیر و استفاده شده است. در تألیف این کتاب از علوم مختلفی هم استفاده شده است.
گلپایگانی با نقلی از علامه مجلسی که در مقدمه کتاب آمده اضافه کرد: علامه مجلسی در مقدمه بحارالانوار در مورد این کتاب می گوید: بنده در جوانی تشنه دانستن دانش های مختلف بودم. در تمام رشته ها و علوم زمان خود واقف شدم به گونه ای که در خصوص آنها چیزی را که ندانم وجود نداشت. بعد از پایان آموختن این علوم از خود سؤال کردم کدامیک از این علوم بیشتر به درد من می خورد؟ دانستن این علوم به چه منظوری است؟ کدامیک از آنها به درد معاد من می خورد؟ کدامشان باعثهدایت من می شود؟ بعد از پرسیدن این سؤالها از خود دریافتم دانستن این علوم مرا سیراب نکرده به جز علومی که از سرچشمه الهی نشأت گرفته باشد.
وی ادامه داد: علامه مجلسی می گوید: حکمت و دانایی گوارا نیست مگر اینکه به بزرگان دین و انسانیت مرتبط باشد. دیدم هر آنچه دنبال آن هستم در قرآن و سخنان ائمه اطهار موجود است و هیچ باطلی در آن وجود ندارد. خداوند علمش را در دل منتخبان خود قرار داده است؛ آنها هستند که مفسر علم هستند. هیچ فکری نمی تواند به گنج قرآن پی ببرد مگر منتخبان خداوند. اهل بیت تنها کسانی هستند که می دانند در قرآن چه آمده است زیرا که قرآن در کنار آنها نازل شده است. به همین خاطر تمام علومی که عمر خود را به خاطر دانستنش صرف کردم را رها کرده و به دنبال قرآن و اهل بیت رفتم. در بحارالانوار روایتی نقل شده از قول پیامبر(ص) که فرموده: یا علی برای تو هیچ چیز بهتر از این در دنیا نیست که تنها یک نفر با دست تو هدایت شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در بخش پایانی سخنان خود و با اشاره به بخش اول کتاب بحارالانوار گفت: در این کتاب تنها احادیثو روایات جمع آوری نشده است، بلکه در آن کار و زحمت فراوانی کشیده شده و اسناد مختلفی هم در آن گنجانده شده است. برای هر حدیثو روایتی که نقل شده تفسیری هم در نظر گرفته شده است. بخش اول این کتاب «کتاب العقل» نام دارد که در باب عقل و تفکر است. همانگونه که ما در دنیا پیامبرانی داشته ایم برای هدایت و راهنمایی خداوند درون هر انسان یک پیامبر درونی هم قرار داده است با نام عقل و تفکر.
وی عنوان کرد: همانطور که قرآن برای کسانی که دارای عقل و تفکر باشند باعثهدایت و برای کسانی که صاحب عقل و تفکر نباشند باعثگمراهی است. بهترین هدایت ها و راهنمایی ها هم نمی توانند برای کسانی که دارای تفکر و عقل نیستند کافی باشد. روایتی در این قسمت از کتاب نقل شده از قول امام صادق(ع) که فردی از یاران حضرت که نزد ایشان آمد و از شخصی مؤمن و با تقوا یاد کرد که بسیار هم اهل عبادت است. حضرت پس از سخنان او فرمود: عقل و فکرش چگونه است؟ پیش خدا اجر و ثواب هر شخص به اندازه عقل او است. عبادت وقتی ارزشمند است که با فکر و عقل همراه باشد. البته باید به خاطر داشت منظور از داشتن عقل، عقلی است که بر پایه فطرت سالم باشد. عقلی که بر پایه فطرت سالم نباشد بی ارزش است.
درس هایی از کتاب شریف بحارالانوار هر هفته پنج شنبه ها ساعت ۱۸:۳۰ توسط حجت الاسلام محمدجواد محمدی گلپایگانی در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی «سرچشمه» به نشانی: میدان بهارستان، نرسیده به چهارراه سرچشمه، خیابان شهید صیرفی پور برگزار و شرکت در این جلسات برای عموم آزاد است.
ارسال نظر