ده نمکی: در سینما الگویی نداشتم
مسعود ده نمکی با اشاره به اینکه هیچ گاه توصیه نمی کنم کسی بدون آموزش و طی مقدمات و علم آموزی به این حیطه وارد شود گفت: الگوی سینمایی در کارهای من وجود نداشته است که اگر غیر این بود به تکرار دچار شده بودم.
گروه فرهنگی مشرق- اگرچه در طی برنامه های مختلف، نقد و منتقدان بخش های اصلی برنامه هفت را تشکیل داده اند اما در برنامه این هفته هفت، خود منتقدان از موضوعاتی بودند که در دست بررسی قرار گرفتند و به وضعیت و جایگاه آنان پرداخته شد. این توجه نیز درصحبت های ابتدایی محمود گبرلو با طرح سوالی مبنی بر اینکه منتقدان فیلم در سینمای ایران چه جایگاهی دارند و چگونه می توانند در ارتقای فیلم های ایرانی نقش آفرینی کنند و آیا بدون برخورداری از دیدگاه منصفانه و دانش سینما می توان درباره فیلم و فیلمساز ایرانی سخن گفت پی گرفته شد.
سردبیرهفت با بیان اینکه که سینما ایران نیازمند منتقدانی است که در ابتدا سینما را بشناسند، افزود: افرادی که بدون اهمیت دادن به سینما به تحلیل می پردازند و به ویژه آن ها که تفکر دیکته شده طیف های مختلف را در نقد به کار می گیرند نمی توانند اثر مفیدی بر سینمای ایران داشته باشند. باید جایگاه منتقدان و تحلیل گرانی که مستقل و با شرافت از سینما و آرمان ها و منافع سینما وسینماگران می گویند ارج نهاد و جریان هایی که تحمل حضور متخصصان را ندارند را آسیب شناسی کرد تا جریان نقد فیلم در سینمای ایران از این آفات بزرگ رهایی یابد.
وی اظهار داشت: منتقدان نیز باید این را مورد توجه قرار دهند که مبادا از جامعه خود دور باشند. منتقدان سینما اگرازجامعه، محیط و مردم خود دور باشند به طور طبیعی از سینمای ایران هم دور خواهند بود.. آن ها هم باید قدری به خود بیندیشند و جایگاه خود را بار دیگربازیابی کنند.
گبرلو در پایان صحبت های خود بیان داشت: منتقدان سینما هم می توانند نقش فعال و جدی در ارتقای دانش تماشاگران سینما و سینماگرایرانی داشته باشند. به خصوص آنهایی که به آرمان ها و اعتقادات دینی، مذهبی وانقلابی بیشتر توجه می کنند. آن ها اگر نتوانند دانش سینمای خود را ارتقا دهند نمی توانند در سینمای ایران همراه با سینماگران باشند.
با پایان سرمقاله برنامه، یاد ها و خاطره ها از بخش های دیگر برنامه هفت شب گذشته نمایش داده شد که به فیلم رابطه ها ساخته پوران درخشنده پرداخته بود.
توجه به نیاز مخاطب و نیاز به مخاطب در سینمای ایران
اما درصفحه گفتگویی این هفته برنامه، مسعود ده نمکی، فیلمسازی که جریان جدیدی را در سینما ایران به وجود آورد و موج جدیدی از استقبال مردمی را با فیلم های خود ایجاد کرد و در گردش اقتصادی سینمای ایران تاثیر به سزایی را بر جای گذاشت، حضور یافت.
مسعود ده نمکی در این گفتگو در بیان چگونگی ایجاد گردش اقتصادی در سینمای ایران که فیلم های وی رقم زننده آن نیز بوده اند اظهار داشت: این موقعیت که شخص برای صحبت های خود گوش ها و چشم هایی در اختیار داشته باشد یک نعمت است و این مسئله نه تنها در سینما بلکه در حوزه کار خبرنگاری من نیز وجود داشت. حقوق مولف و حقوق مخاطب، وظیفه این دو را نسبت به هم مشخص می سازد. به واقع نیاز به مخاطب و نیاز مخاطب رابطه ای دو طرفه است که حتی اگر بار اول به صورت اتفاقی رخ داده باشد با تکرار ودرصورت اینکه حرف جدیدی برای گفتن نداشته باشد، اعتماد عمومی از آن سلب می شود و اقبال خود را ازدست می دهد.
وی ادامه داد: در میان ژانر و مدیوم باید به بهترین ها دست یافت، در غیراین صورت درعرصه رقابت حذف و نادیده گرفته می شود. کارگردان فیلم سینمایی اخراجی ها با بیان اینکه ورود تجربی به حیطه سینما مسبوق به سابقه است گفت: در سینمای غرب نیز برخی از افراد، سینما را به گونه ای تجربی آموخته اند و این مسئله اتفاق جدیدی نیست که تنها برای من رخ داده باشد. اما هیچ گاه توصیه نمی کنم که بدون آموزش و طی مقدمات و علم آموزی به این حیطه ورود یابند. کما اینکه خود من نیز به این طریق وارد نشده ام و از قبل نیز به مطالعه و فیلم دیدن در این خصوص پرداخته ام و فیلم ها را به عنوان کسی که قصد یادگیری دارد تماشا می کردم و قبل از ساخت فیلم اخراجی ها نیز برای محک زدن خود یک فیلم ۴۰ دقیقه ای ساخته بودم که حکم تجربه را برای من داشت. اما اولین کسی که درباره این فیلم مشورت عملی به من داد ابراهیم حاتمی کیا بود که سعی کردم نقد و گفته های وی را در اخراجی های ۲ به کار گیرم.
کارگردانی باید از درون فرد بجوشد
ده نمکی افزود: سینما و کارگردانی ذوق و قریحه ای است که باید از درون فرد بجوشد و گاه افرادی با داشتن علم این کار نیز نتوانسته در این حرفه موفق به ساخت اثری درست شوند.
کارگردان فیلم معراجی ها در توضیح باورپذیرکردن شخصیت های داستان های خود بیان داشت: در خصوص رسیدن به چنین شخصیت هایی در فیلمنامه چند عامل و دلیل وجود دارد. در ابتدا ساختار فیلمنامه را بر اساس علم خود طراحی می کردم اما از یک مقطعی متوجه شدم که آنچه که در ارتباط با سینما و ساختار چند پرده ای آن مطرح می شود وحی منزل نیست اگرچه که ساخت و پایه ریشه ای دارد.
وی اذعان داشت: در نگارش فیلمنامه در ابتدا سعی بر داشتن ایده اولیه بکر داشتم و قبل از ورود به سینما ده ایده اولیه برای خود نوشتم و برای اجرایی کردن آن ها در هر دوسینمای داستانی و مستند بازه زمانی تعیین کرده ام و در صورت سفارش تلویزیون نیز ایده های خود را بسط داده ام.
ده نمکی با بیان اینکه در نگارش فیلمنامه، ایده اولیه مهم است یاد آور شد: در زمان نگارش فیلمنامه و شخصیت های آن، بازیگر مورد نظر آن را نیز در نظر می گیرم و بر اساس فیزیک و توانمندی های بازیگر فیلمنامه را می نویسم و آنچه که در فیلم وجود دارد حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد قصه را شامل می شود اما بازیگری که منعطف نباشد نمی تواند در کارهای من بازی کند چرا که گاه در لحظه فیلمبرداری دیالوگ ها تغییر می یابد و بازیگر درموقعیت هایی قرارمی گیرد که مسئله توانمندی های وی را مطرح می کند.
در سینما الگویی ندارم
مسعود ده نمکی در انتهای گفته های خود اظهار داشت: الگوی سینمایی در کارهای من وجود نداشته است که اگر غیر این بود به تکرار دچار شده بودم. اما در مضمون و در ساختار افرادی وجود دارند که از آن ها یادگرفته ام. اما درهر حال هر شخصی باید سعی کند خودش باشد.
براساس این گزارش، در بخش پایانی گفت وگو گبرلو با ده نمکی، ده نمکی در پاسخ به سوالی درارتباط با مردمی بودن فیلمهایش گفت: از همه کسانی که به هر ترتیب در این اثر من شامل دو فیلم مستند، ۵ فیلم سینمایی و ۲ سریال در کنارم بودند تشکر می کنم و از همه کسانی که در این سال های به هر دلیلی از من رنجیده اند غذرخواهی می کنم که گبرلو به ده نمکی گفت: این صحبت ها بوی خداحافظی می دهد و ده نمکی نیز در این لحظه پس از بغض که بسیار تلاش می کرد تا این بغض نشکد از بی مهری ها به خودش در ۱۰ سال کار سینمایی گفت.
براساس این گزارش، در میانه دو بخش گفتگویی شب گذشته هفت، حمیدرضا دیباجی؛ معاون امورارتباطات و رسانه ای فارابی به مناسب برگزاری اولین جشن رسانه ای سینما توسط بنیاد فارابی در ۲۶اردیبهشت ماه بر روی خط هفت حاضر شد و به توضیحاتی در این خصوص پرداخت.
جایگاه نقد در سینمای ایران
اما در بخش دیگری از گفتگوهای مجله تصویری هفت؛ طهماسب صلح جو، رییس پیشین انجمن صنفی منتقدان مه مان برنامه بود. وی که چندی پیش از سمت خود در انجمن منتقدان استعفا داده است در خصوص این اقدام خود بیان داشت: بنا بر تشخیص خود تصمیم گرفتم که دیگر در این سمت حضور نداشته باشم چرا که من آدم ریاست طلبی نیستم و زمانی که متوجه شدم شرایط به گونه ای است که نمی توان کاری کرد ترجیح دادم که نباشم.
صلح جو ادامه داد: مجموعه عوامل انجمن در دایره بسته ای گرفتار شده است که اگر اتفاقی در آن رخ ندهد نیمه جان باقی می ماند، اگرچه که انجمن صنفی خیلی می تواند موثر باشد اما خود اعضای تشکیلات باید کاری را صورت دهند.
فراوانی رسانه ها به نقد لطمه زده است
این منتقد سینما درخصوص وضعیت نقد در رسانه ها توضیح داد: در حال حاضر وضعیت نقد چندان مطلوب نیست و این نا مطلوب بودن نشات گرفته از فراوانی رسانه ها است که سبب شده است اهمیت ماهیت و سرشت نقد فیلم کم و دیده نشود واگرچه که فراوانی رسانه ها امر طبیعی محسوب می شود اما حضور رسانه هایی با ماهیت دیجیتالی به جای ترویج فرهنگ، خود به نوعی ضد فرهنگ تبدیل می شوند که این نیز ناشی از اقدامات و تاثیرات این نوع رسانه ها است.
وی با اشاره به اینکه در نظام فرهنگ رسانه ای این گونه موارد پیش بینی نمی شود گفت: نقد فیلم یکی از شاخه های ادبیات سینمایی است و با نگارش است که معنا پیدا می کند. نقد فیلم یک اثر ادبی است که حتی اگر در خصوص فیلمی که ارزش سینمایی ندارد نوشته شود باز ارزش ادبی خود را حفظ می کند.
رییس پیشین انجمن منتقدان ادامه داد: منتقد از زمان شروع نگارش نقد یک اثر تا زمانی که آن را به پایان ببرد نیز در حال فکر کردن است و با اثر سینمایی در حال تعامل و گفتگو است و این نگارش نیز خود زمان می برد اما زمانی که در طی مصاحبه کوتاه تلفنی از منتقد خواسته می شود که نقد خود از یک اثر را بیان کند به واسطه زمانی که صرف آن نمی شود و نوع نگارشی که برای آن می شود نوشته نیز وجه سردستی پیدا می کند و این خود نیز طبیعتا به نقد آسیب می رساند.
طهماسب صلح جو در پایان بخش صحبت های خود تاکید کرد: منتقد فیلم شدن شرایط خواه و ناخواه دارد. بدین معنی که منتقد کسی است که از طریق ظرایف ادبی، اندیشه خود را نسبت به موضوع فیلم بیان می کند.
نقد «معراجی ها» آخرین بخش هفت
اما پرده آخر برنامه هفت با پنجمین فیلم بلند سینمایی مسعود ده نمکی؛ معراجی ها بالا رفت. غلامعباس فاضلی و محسن دریا لعل دو تن از منتقدانی بودند که در بخش نقد برنامه حضور یافتند و با نگاهی منتقدانه به این اثر پرداختند.
غلام عباس فاضلی در ابتدا گفته های خود با بیان اینکه صحبت در مورد معراجی ها به سبب پس زمینه ای که در پشت آن وجود داردو تبعات و سوءتفاهماتی که ممکن است در پی آن رخ دهد، ورطه خطرناکی است اذعان داشت: بخش دیگری ازموضوعات مورد توجه این فیلم شخصیت پیچیده مسعود ده نمکی در یک فرآیند سینمایی پیچیده است. چرا که اگرچه که وی انسانی وارسته و فرد قابل اتکایی است و خصوصیاتی دارد که چون گوهری نایاب در عرصه سینما می ماند اما فیلمساز بدی است.
وی ادامه داد: چرایی این بد بودن به این مسئله بر می گردد که شخصی چون ده نمکی فیلم سینمایی می سازد که پیش از آن مستند سازی با دغدغه اجتماعی بوده است ونسبت به رویداد های جهان پیرامونش واکنش نشان داده است درحالی که تمام فیلم های وی عقیم اند وازجهت کارگردانی به قصه هایی می پردازد که خنثی هستند و بحثروز جامعه را مطرح نمی کند و وی آدمی است که به فیلم های خود الصاق است و وی را نمی توان از فیلم هایش جدا ساخت.
محسن دریالعل در ادامه گفته های فاضلی و رد نقد وی اظهار داشت: از نظر من مسعود ده نمکی در فیلم معراجی ها بحثروز جامعه خود را مطرح می سازد. چرا که باید فیلم را در ساختار خود دید که گزیده ای از یک سریال است.
وی اشاره کرد: مسعود ده نمکی کارگردان خوبی است که اگرچه با تعریف های آکادمیک ما، کارگردان خوبی محسوب نمی شود اما مردم وی را دوست دارند و با وجود اینکه داستان در ابتدا و انتهای خود رها می شود و شخصیت ها کامل نیستند اما در سینمای امروز ما فروش خوبی را از آن خود کرده است. مسعود ده نمکی، خودش است واز هیچ کسی تقلید نمی کند و در فیلم معراجی ها جنگی را نمایش می دهد که جنگ واقعی است اگرچه که شاید بحثجنگ، ساختارو نشانه های موضوع امروزی را نداشته باشد.
دریا لعل در پایان در رد گفته فاضلی که فروش فیلم ربطی به ساختار آن ندارد و آنچه که امروز به عنوان فروش فیلم مطرح می شود عوام فریبی است، فروش در تحلیل یک فیلم را یک معیار دانست و اظهار داشت: مسعود ده نمکی و فیلم معراجی ها به یکدیگر متصل اند و زمانی که وی دهه ۶۰ را به نمایش می گذارد، فیلم به خوبی نشان می دهد که وی این دهه را لمس کرده است و مخاطب نیز در پی آن نیز می تواند آن را لمس کند و شخصیت ها خنثی نیستند و رزمنده های داخل فیلم آدم های به یکباره سفیدی نیستند که این اتفاق حضور آدم های واقعی را و نه فانتزی را در فیلم رقم می زند.
سردبیرهفت با بیان اینکه که سینما ایران نیازمند منتقدانی است که در ابتدا سینما را بشناسند، افزود: افرادی که بدون اهمیت دادن به سینما به تحلیل می پردازند و به ویژه آن ها که تفکر دیکته شده طیف های مختلف را در نقد به کار می گیرند نمی توانند اثر مفیدی بر سینمای ایران داشته باشند. باید جایگاه منتقدان و تحلیل گرانی که مستقل و با شرافت از سینما و آرمان ها و منافع سینما وسینماگران می گویند ارج نهاد و جریان هایی که تحمل حضور متخصصان را ندارند را آسیب شناسی کرد تا جریان نقد فیلم در سینمای ایران از این آفات بزرگ رهایی یابد.
وی اظهار داشت: منتقدان نیز باید این را مورد توجه قرار دهند که مبادا از جامعه خود دور باشند. منتقدان سینما اگرازجامعه، محیط و مردم خود دور باشند به طور طبیعی از سینمای ایران هم دور خواهند بود.. آن ها هم باید قدری به خود بیندیشند و جایگاه خود را بار دیگربازیابی کنند.
گبرلو در پایان صحبت های خود بیان داشت: منتقدان سینما هم می توانند نقش فعال و جدی در ارتقای دانش تماشاگران سینما و سینماگرایرانی داشته باشند. به خصوص آنهایی که به آرمان ها و اعتقادات دینی، مذهبی وانقلابی بیشتر توجه می کنند. آن ها اگر نتوانند دانش سینمای خود را ارتقا دهند نمی توانند در سینمای ایران همراه با سینماگران باشند.
با پایان سرمقاله برنامه، یاد ها و خاطره ها از بخش های دیگر برنامه هفت شب گذشته نمایش داده شد که به فیلم رابطه ها ساخته پوران درخشنده پرداخته بود.
توجه به نیاز مخاطب و نیاز به مخاطب در سینمای ایران
اما درصفحه گفتگویی این هفته برنامه، مسعود ده نمکی، فیلمسازی که جریان جدیدی را در سینما ایران به وجود آورد و موج جدیدی از استقبال مردمی را با فیلم های خود ایجاد کرد و در گردش اقتصادی سینمای ایران تاثیر به سزایی را بر جای گذاشت، حضور یافت.
مسعود ده نمکی در این گفتگو در بیان چگونگی ایجاد گردش اقتصادی در سینمای ایران که فیلم های وی رقم زننده آن نیز بوده اند اظهار داشت: این موقعیت که شخص برای صحبت های خود گوش ها و چشم هایی در اختیار داشته باشد یک نعمت است و این مسئله نه تنها در سینما بلکه در حوزه کار خبرنگاری من نیز وجود داشت. حقوق مولف و حقوق مخاطب، وظیفه این دو را نسبت به هم مشخص می سازد. به واقع نیاز به مخاطب و نیاز مخاطب رابطه ای دو طرفه است که حتی اگر بار اول به صورت اتفاقی رخ داده باشد با تکرار ودرصورت اینکه حرف جدیدی برای گفتن نداشته باشد، اعتماد عمومی از آن سلب می شود و اقبال خود را ازدست می دهد.
وی ادامه داد: در میان ژانر و مدیوم باید به بهترین ها دست یافت، در غیراین صورت درعرصه رقابت حذف و نادیده گرفته می شود. کارگردان فیلم سینمایی اخراجی ها با بیان اینکه ورود تجربی به حیطه سینما مسبوق به سابقه است گفت: در سینمای غرب نیز برخی از افراد، سینما را به گونه ای تجربی آموخته اند و این مسئله اتفاق جدیدی نیست که تنها برای من رخ داده باشد. اما هیچ گاه توصیه نمی کنم که بدون آموزش و طی مقدمات و علم آموزی به این حیطه ورود یابند. کما اینکه خود من نیز به این طریق وارد نشده ام و از قبل نیز به مطالعه و فیلم دیدن در این خصوص پرداخته ام و فیلم ها را به عنوان کسی که قصد یادگیری دارد تماشا می کردم و قبل از ساخت فیلم اخراجی ها نیز برای محک زدن خود یک فیلم ۴۰ دقیقه ای ساخته بودم که حکم تجربه را برای من داشت. اما اولین کسی که درباره این فیلم مشورت عملی به من داد ابراهیم حاتمی کیا بود که سعی کردم نقد و گفته های وی را در اخراجی های ۲ به کار گیرم.
کارگردانی باید از درون فرد بجوشد
ده نمکی افزود: سینما و کارگردانی ذوق و قریحه ای است که باید از درون فرد بجوشد و گاه افرادی با داشتن علم این کار نیز نتوانسته در این حرفه موفق به ساخت اثری درست شوند.
کارگردان فیلم معراجی ها در توضیح باورپذیرکردن شخصیت های داستان های خود بیان داشت: در خصوص رسیدن به چنین شخصیت هایی در فیلمنامه چند عامل و دلیل وجود دارد. در ابتدا ساختار فیلمنامه را بر اساس علم خود طراحی می کردم اما از یک مقطعی متوجه شدم که آنچه که در ارتباط با سینما و ساختار چند پرده ای آن مطرح می شود وحی منزل نیست اگرچه که ساخت و پایه ریشه ای دارد.
وی اذعان داشت: در نگارش فیلمنامه در ابتدا سعی بر داشتن ایده اولیه بکر داشتم و قبل از ورود به سینما ده ایده اولیه برای خود نوشتم و برای اجرایی کردن آن ها در هر دوسینمای داستانی و مستند بازه زمانی تعیین کرده ام و در صورت سفارش تلویزیون نیز ایده های خود را بسط داده ام.
ده نمکی با بیان اینکه در نگارش فیلمنامه، ایده اولیه مهم است یاد آور شد: در زمان نگارش فیلمنامه و شخصیت های آن، بازیگر مورد نظر آن را نیز در نظر می گیرم و بر اساس فیزیک و توانمندی های بازیگر فیلمنامه را می نویسم و آنچه که در فیلم وجود دارد حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد قصه را شامل می شود اما بازیگری که منعطف نباشد نمی تواند در کارهای من بازی کند چرا که گاه در لحظه فیلمبرداری دیالوگ ها تغییر می یابد و بازیگر درموقعیت هایی قرارمی گیرد که مسئله توانمندی های وی را مطرح می کند.
در سینما الگویی ندارم
مسعود ده نمکی در انتهای گفته های خود اظهار داشت: الگوی سینمایی در کارهای من وجود نداشته است که اگر غیر این بود به تکرار دچار شده بودم. اما در مضمون و در ساختار افرادی وجود دارند که از آن ها یادگرفته ام. اما درهر حال هر شخصی باید سعی کند خودش باشد.
براساس این گزارش، در بخش پایانی گفت وگو گبرلو با ده نمکی، ده نمکی در پاسخ به سوالی درارتباط با مردمی بودن فیلمهایش گفت: از همه کسانی که به هر ترتیب در این اثر من شامل دو فیلم مستند، ۵ فیلم سینمایی و ۲ سریال در کنارم بودند تشکر می کنم و از همه کسانی که در این سال های به هر دلیلی از من رنجیده اند غذرخواهی می کنم که گبرلو به ده نمکی گفت: این صحبت ها بوی خداحافظی می دهد و ده نمکی نیز در این لحظه پس از بغض که بسیار تلاش می کرد تا این بغض نشکد از بی مهری ها به خودش در ۱۰ سال کار سینمایی گفت.
براساس این گزارش، در میانه دو بخش گفتگویی شب گذشته هفت، حمیدرضا دیباجی؛ معاون امورارتباطات و رسانه ای فارابی به مناسب برگزاری اولین جشن رسانه ای سینما توسط بنیاد فارابی در ۲۶اردیبهشت ماه بر روی خط هفت حاضر شد و به توضیحاتی در این خصوص پرداخت.
جایگاه نقد در سینمای ایران
اما در بخش دیگری از گفتگوهای مجله تصویری هفت؛ طهماسب صلح جو، رییس پیشین انجمن صنفی منتقدان مه مان برنامه بود. وی که چندی پیش از سمت خود در انجمن منتقدان استعفا داده است در خصوص این اقدام خود بیان داشت: بنا بر تشخیص خود تصمیم گرفتم که دیگر در این سمت حضور نداشته باشم چرا که من آدم ریاست طلبی نیستم و زمانی که متوجه شدم شرایط به گونه ای است که نمی توان کاری کرد ترجیح دادم که نباشم.
صلح جو ادامه داد: مجموعه عوامل انجمن در دایره بسته ای گرفتار شده است که اگر اتفاقی در آن رخ ندهد نیمه جان باقی می ماند، اگرچه که انجمن صنفی خیلی می تواند موثر باشد اما خود اعضای تشکیلات باید کاری را صورت دهند.
فراوانی رسانه ها به نقد لطمه زده است
این منتقد سینما درخصوص وضعیت نقد در رسانه ها توضیح داد: در حال حاضر وضعیت نقد چندان مطلوب نیست و این نا مطلوب بودن نشات گرفته از فراوانی رسانه ها است که سبب شده است اهمیت ماهیت و سرشت نقد فیلم کم و دیده نشود واگرچه که فراوانی رسانه ها امر طبیعی محسوب می شود اما حضور رسانه هایی با ماهیت دیجیتالی به جای ترویج فرهنگ، خود به نوعی ضد فرهنگ تبدیل می شوند که این نیز ناشی از اقدامات و تاثیرات این نوع رسانه ها است.
وی با اشاره به اینکه در نظام فرهنگ رسانه ای این گونه موارد پیش بینی نمی شود گفت: نقد فیلم یکی از شاخه های ادبیات سینمایی است و با نگارش است که معنا پیدا می کند. نقد فیلم یک اثر ادبی است که حتی اگر در خصوص فیلمی که ارزش سینمایی ندارد نوشته شود باز ارزش ادبی خود را حفظ می کند.
رییس پیشین انجمن منتقدان ادامه داد: منتقد از زمان شروع نگارش نقد یک اثر تا زمانی که آن را به پایان ببرد نیز در حال فکر کردن است و با اثر سینمایی در حال تعامل و گفتگو است و این نگارش نیز خود زمان می برد اما زمانی که در طی مصاحبه کوتاه تلفنی از منتقد خواسته می شود که نقد خود از یک اثر را بیان کند به واسطه زمانی که صرف آن نمی شود و نوع نگارشی که برای آن می شود نوشته نیز وجه سردستی پیدا می کند و این خود نیز طبیعتا به نقد آسیب می رساند.
طهماسب صلح جو در پایان بخش صحبت های خود تاکید کرد: منتقد فیلم شدن شرایط خواه و ناخواه دارد. بدین معنی که منتقد کسی است که از طریق ظرایف ادبی، اندیشه خود را نسبت به موضوع فیلم بیان می کند.
نقد «معراجی ها» آخرین بخش هفت
اما پرده آخر برنامه هفت با پنجمین فیلم بلند سینمایی مسعود ده نمکی؛ معراجی ها بالا رفت. غلامعباس فاضلی و محسن دریا لعل دو تن از منتقدانی بودند که در بخش نقد برنامه حضور یافتند و با نگاهی منتقدانه به این اثر پرداختند.
غلام عباس فاضلی در ابتدا گفته های خود با بیان اینکه صحبت در مورد معراجی ها به سبب پس زمینه ای که در پشت آن وجود داردو تبعات و سوءتفاهماتی که ممکن است در پی آن رخ دهد، ورطه خطرناکی است اذعان داشت: بخش دیگری ازموضوعات مورد توجه این فیلم شخصیت پیچیده مسعود ده نمکی در یک فرآیند سینمایی پیچیده است. چرا که اگرچه که وی انسانی وارسته و فرد قابل اتکایی است و خصوصیاتی دارد که چون گوهری نایاب در عرصه سینما می ماند اما فیلمساز بدی است.
وی ادامه داد: چرایی این بد بودن به این مسئله بر می گردد که شخصی چون ده نمکی فیلم سینمایی می سازد که پیش از آن مستند سازی با دغدغه اجتماعی بوده است ونسبت به رویداد های جهان پیرامونش واکنش نشان داده است درحالی که تمام فیلم های وی عقیم اند وازجهت کارگردانی به قصه هایی می پردازد که خنثی هستند و بحثروز جامعه را مطرح نمی کند و وی آدمی است که به فیلم های خود الصاق است و وی را نمی توان از فیلم هایش جدا ساخت.
محسن دریالعل در ادامه گفته های فاضلی و رد نقد وی اظهار داشت: از نظر من مسعود ده نمکی در فیلم معراجی ها بحثروز جامعه خود را مطرح می سازد. چرا که باید فیلم را در ساختار خود دید که گزیده ای از یک سریال است.
وی اشاره کرد: مسعود ده نمکی کارگردان خوبی است که اگرچه با تعریف های آکادمیک ما، کارگردان خوبی محسوب نمی شود اما مردم وی را دوست دارند و با وجود اینکه داستان در ابتدا و انتهای خود رها می شود و شخصیت ها کامل نیستند اما در سینمای امروز ما فروش خوبی را از آن خود کرده است. مسعود ده نمکی، خودش است واز هیچ کسی تقلید نمی کند و در فیلم معراجی ها جنگی را نمایش می دهد که جنگ واقعی است اگرچه که شاید بحثجنگ، ساختارو نشانه های موضوع امروزی را نداشته باشد.
دریا لعل در پایان در رد گفته فاضلی که فروش فیلم ربطی به ساختار آن ندارد و آنچه که امروز به عنوان فروش فیلم مطرح می شود عوام فریبی است، فروش در تحلیل یک فیلم را یک معیار دانست و اظهار داشت: مسعود ده نمکی و فیلم معراجی ها به یکدیگر متصل اند و زمانی که وی دهه ۶۰ را به نمایش می گذارد، فیلم به خوبی نشان می دهد که وی این دهه را لمس کرده است و مخاطب نیز در پی آن نیز می تواند آن را لمس کند و شخصیت ها خنثی نیستند و رزمنده های داخل فیلم آدم های به یکباره سفیدی نیستند که این اتفاق حضور آدم های واقعی را و نه فانتزی را در فیلم رقم می زند.
ارسال نظر