آسیب های تولید سوخت غیراستاندارد به سلامت مردم

نگرانی ها زمانی در این باره افزایش می یابد که نسبت به این مسئله آگاهی داشته باشیم که ابتلا به سرطان روندی ۱۵ساله دارد و نمی توان از هم اکنون مشخص کرد که تا چه میزان هوای آلوده به سلامت شهروندان آسیب وارد کرده است. اما نتایج مطالعات اخیر روی سوخت تحویل شده به جایگاه ها چه چیز را نشان می دهد؟ تحقیقات انجام شده دردانشگاه صنعتی شریفبا حمایت شهرداری تهران طی ۲ سال اخیر نشانگر آن است که میزان گوگرد موجود در بنزین و دیزل نمونه برداری شده از ۱۰جایگاه سوخت رسانی در تهران به شدت با استانداردهای تعریف شده فاصله دارد. این میزان در بنزین معمولی و یورو ۴ تا ۲۰ برابر و در دیزل تا بیش از ۸۰۰ برابر میزان استاندارد بوده است.

نتایج نشان می دهد، در نمونه های سال ۱۳۹۰میزان گوگرد سوخت دیزل به بیش از ۸ هزار قسمت در میلیونppm می رسد که بسیار بالاتر از حد استاندارد دیزل پاک ۱۰قسمت در میلیون است. این روند در سال ۹۲ تغییری نکرده است. همچنین بررسی نمونه های بنزین سال ۱۳۹۰سطح گوگرد بنزین را در حدود ۱۸۰قسمت در میلیون نشان می دهد.

سازمان بهداشت جهانیبه تازگی هوای آلوده شهری را جزو گروه یک ترکیبات سرطان زا اعلام کرد و آن را هم ردیف مواد بسیار خطرناک هسته ای از قبیل پلوتونیوم به عنوان موادی که بدون شک سرطان زا هستند، قرار دارد. به گفته دکتر حسینی کنترلآلودگی هواتنها از مبدأ تولید آلاینده ها امکان پذیر است. اگر آلودگی وارد هوا بشود دیگر نمی توان کاری کرد. اتمسفر دارای جرم و انرژی بسیار بالایی است که دخل و تصرف بشری در آن امکان پذیر نیست و لذا همانند تمام برنامه های موفق دنیا باید از تولید آلایندگی جلوگیری شود.

اما آیا گوگرد تنها عامل سرطان زا است یا می توان به علل دیگری نیز اشاره داشت؟ به گفته دکتر کاظم زنده دل معاون پژوهشی انستیتو کانسر ایران در مصاحبه با همشهری، تا کنون عنوان نشده است که گوگرد به تنهایی و به طور مستقیم در ابتلای افراد به سرطان دخیل باشد، اما می تواند در بروز این بیماری مؤثر باشد. باید توجه داشته باشیم که عوامل بسیاری در ابتلای فرد به سرطان نقش دارند. معمولا در پی انجام مطالعات و تحقیقات جدید در هر دوره استانداردها تغییر می کنند و به منظور اتخاذ اقدامات پیشگیرانه استانداردها فراتر از آنچه در نتیجه مطالعات آمده تعیین می شوند.

استانداردها برای این است که برای سلامت افراد به ویژه در زمینه هایی مانند آلودگی هوا ریسک ایجاد نکنیم. یعنی اینکه اگر هوای شهر ما آلوده است با اتخاذ تدابیر پیشگیرانه بهداشتی و اقدامات ویژه زیست محیطی و شهری سلامت شهروندان را حفظ کنیم و آن را در مخاطره قرار ندهیم. بنابراین رعایت استانداردها وظیفه همه است. برطرف کردن معضل آلودگی هوا برنامه می خواهد که اجرای بخشی از آن برعهده مردم و اجرای بخشی دیگر بر عهده نهادها و سازمان های ذی ربط است.

سرطان تنها یکی از بیماری هایی است که سلامت مردم در شهرهای آلوده را تهدید می کند. فشارهای روانی و استرس نیز بخشی از عوارض آلودگی هواست. برای حفظ سلامت مردم در برابر هوای آلوده باید در سیاست ها و قوانین بازنگری صورت گیرد. به طور کلی به دلیل افزایش جمعیت و پیرشدن جمعیت در ایران و جهان میزان ابتلا به سرطان بالا رفته است. افزایش آلودگی هوا در شهرهای بزرگ را نیز می توان به عنوان یکی از علل بالا رفتن میزان موارد ابتلا به سرطان دانست.

البته باید توجه داشت که زیاد شدن موارد سرطان همواره ربطی به زیاد شدن موارد خطر ندارد و تا حدودی نیز مربوط به بالا رفتن سن جمعیت است چرا که بیشترین موارد ابتلا به سرطان در سنین ۵۰یا ۶۰سال به بالا رخ می دهد. از آنجایی که بروز سرطان در فرد یا ابتلا به سرطان ۱۰تا ۱۵سال زمان می برد نمی توان به طور دقیق گفت که حتما آلودگی شهرها در عصر حاضر عامل اصلی افزایش موارد ابتلا به این بیماری بوده است. اما آنچه مسلم است سابقه نشان داده که اقدامات پیشگیرانه در زمینه آلودگی شهرها و کارهای پیشگیرانه نظیر ورزش و استفاده از گیاهان و سبزیجات فیبردار می تواند در کاهش ابتلا به موارد سرطان در سطح شهرها مؤثر باشد.