عسل،اکسیر زندگی

خواص عسل:

تاریخ استفاده از عسل همگام با تاریخ خلقت بوده و تقریبا در هر فرهنگی می توان شواهد بهره گیری از آن را به عنوان یک منبع غذایی یافت. تا این اواخر به عنوان تنها شکل غلیظ شده قند در بیشتر نقاط جهان در دسترس مردم قرار گرفته بود، لذا این موقعیت بی همتا از میان دیگر ویژگی های این محصول جایگاهی بس ارزشمند و در خور احترام برای آن فراهم کرده است. 

ترکیبات عسل: 

• قندها: ۳۸% فروکتوز – ۳۱% گلوکز – ۵% دکسترین – ۱.۵ تا ۳% ساکارز – تا ۲.۳ درصد پروتئین 

• تا ۰.۲ درصد مواد معدنی 

• ۰.۰۰۳ تا ۰.۲ درصد نمک اسیدهای ارگانیک: (مالیک، لاکتیک، اسید سولفوریک، سیتریک و تارتاریک) 

• تقریبا همه عناصر طبیعی شناخته شده: (کروم، کلر، آهن، فسفر، منیزیم، منگنز، فسفر، سلنیوم، سیلیس، سدیم، روی، کلسیم، مس، گوگرد، پتاسیم) 

• آنزیم ها: موادی که به طور قابل توجهی، در مقادیر بسیار کوچک به فرآیند متابولیسم سرعت می بخشند. 

• در مقادیر بسیار کم ویتامین های: (B1,B2,B3,B5,B6,H,K,C,E,PP,Provitamin A) 

• پلی فنل ها: پلی فنل های اصلی، فلاونوئیدها هستند (مابقی عبارت اند از: اسید های کافئیک، پروتوکاتکوئیک، ولنلیک و گالیک) 

• رطوبت : محتوای رطوبت متعارف ۱۶ تا ۱۸ درصد است. 

تولید عسل طبیعی: 

کارشناسان زنبورداری ادعا می‌ کنند که برای تولید ۴۵۰ گرم عسل، تقریباً ۶۰ هزار زنبور به حدود ۲ میلیون گل سر می‌ زنند (حدود ۸۸۵۰ کیلومتر) تا شهد کافی برای تولید این مقدار عسل را استخراج نمایند. 

این کار به میزان زیادی کار گروهی و صرف زمان بسیار زیاد نیاز دارد. زنبورهای عسل دارای دو معده هستند و شهد به دست آمده از گل‌ ها را درون یکی از این معده‌ ها ذخیره می‌ کنند. بوسیله معده دیگر، غذا و گرده گل مورد علاقه خود را هضم می‌ کنند. 

در معده اضافی، شهد بدست آمده از گرده گل جمع‌ آوری شده، با آنزیم‌ ها مخلوط می‌ شود و هر زنبور این مخلوط را به درون دهان زنبور دیگری قی می‌ کند (بالا می‌ آورد). این کار ممکن است ناخوشایند به نظر بیاید، اما در واقع کاری بسیار طبیعی است و آنگونه که به نظر می‌ آید، کار کثیفی نیست. این فرآیند تا زمانی که بخشی از شهد هضم شود، ادامه می‌ یابد. سپس درون شان عسل ذخیره شده و زنبورها از بال‌ های خود برای باد دهی به شهد مایع و غلیظ‌ تر کردن آن استفاده می‌ کنند. 

پس از آن، مایع دیگری که برای مهر و موم کردن شهد درون سلول استفاده می‌ شود، از معده زنبور ترشح شده و شهد درون موم زنبور، تبدیل به جامد می‌ شود. در اینجا نگاهی به خواص عسل برای سلامتی می‌ اندازیم، بطوری که افراد هر چه بیشتر بتوانند از فواید این ماده شفابخش طبیعی و کمک کننده به سلامت بهره‌ مند شوند. 

انواع عسل طبیعی موجود در ایران: 

در اینجا عسل ها را بر اساس شهد عمده ای که زنبور برای تولید آن ها استفاده کرده، دسته بندی کرده ایم.  

۱) عسل آویشن 

عسلی می باشد که از گل های نعنایی و گونه های آویشن به خصوص گونه آویشن معمولی و آویشن وحشی بدست می آید. رنگ عسل آویشن به طور معمول زرد کمرنگ می باشد و دارای بوی معطری است، اما با توجه به تغذیه زنبورعسل از گل و گونه آن، رنگش نیز تغییر می یابد. 

۲) عسل کنار 

به عسلی گفته می شود که بخش عمده شهد مورد استفاده آن از درخت کنار باشد. عسل کنار غلیظ با طعم بسیار شیرین و روغن گونه می باشد و زمانی که تازه برداشت می شود، عطر آن بوی درختان سدر را برای انسان تداعی می کند، همچنین دارای رنگ کهربایی تیره است. 

۳) عسل چند گیاه (چهل گیاه) 

برای تهیه این عسل، زنبور از شهد گیاهان مختلفی استفاده می کند، از جمله: شبدر، کلزا، آویشن، ‌اسطوخودوس، کاکوتی (آنخ)، اسفرزه، افسنتین، گل بنفشه، گون، کتیرا، ختمی، کاسنی، گل گاو زبان، مریم گلی، یونجه و بسیاری از گیاهان دیگری که در مناطق زنبورستان های مجموعه آهوتا نیز وجود دارد. رنگ: کهربایی 

۴) عسل مرکبات 

محصولی است که از فعالیت زنبورعسل بر روی شهد شکوفه های درخت نارنج که به بهارنارنج معروف است و مرکبات، مانند: پرتقال و لیمو تهیه و تولید می شود. این محصول دارای طعم خوشایندی است و خواص دارویی فراوانی دارد، مانند: تقویت حافظه، ضدعفونی کننده، اشتها آور، مقوی معده، ضد تهوع که دارای رنگ کهربایی روشن می باشد. 

۵) عسل گون 

بیشتر شهد آن مربوط به گیاه گون می باشد و جزو محبوب ترین نوع عسل های موجود در ایران است که با توجه به طعم مطلوب و خواص دارویی که دارد، مورد پسند بسیاری از مردم قرار گرفته است و برای تقویت معده، بیماری های کلیوی و کاهش درد مفاصل بسیار مفید می باشد که دارای رنگ زرد روشن می باشد. 

۶) عسل یونجه 

همانطور که از نامش پیداست از شهد و گرده‌ گل‌های یونجه تولید می‌شود. عسلی که از این گیاه تهیه می‌شود پرطرفدار است و مزایای زیادی برای سلامت انسان دارد. دارای رنگ روشن و شفاف کهربایی می باشد که هنگام رس بستن کمی تیره و کدر می شود. 

۷) عسل شوید 

بخش عمده شهد مورد استفاده آن گیاه شوید می باشد و رنگ آن کهربابی است. زنبورها برای حفظ بقا و سلامت خود از شهدها و گرده های گیاهان مختلف تغذیه می کنند. لذا منظور ما از عسل شوید عسلی است که عمده شهد آن از گیاه شوید باشد نه تمام آن؛ زیرا امکان ندارد زنبور به طور صد در صد از یک گیاه تغذیه کند و سراغ گیاهان دیگر نرود. 

۸) عسل گشنیز 

بخش عمده شهد مورد استفاده آن گیاه گشنیز می باشد که دارای رنگ کهربایی است. همچنین درمانی موثر برای اعصاب، سردرد، سرماخوردگی، سرفه، آلرژی و حساسیت می باشد. 

۹) عسل اقاقیا 

بخش عمده شهد مورد استفاده آن از شکوفه های اقاقیا می باشد که مصرف آن برای کودکان توصیه می شود. یک عسلِ درمانی خاص است که از خواص دارویی آن می توان به تقویت حافظه، نشاط آوری، خواب آوری، ضد کم خونی، درمان ناراحتی های صفرا، ملین و خواب آور بودن آن اشاره کرد. رنگ: کهربایی روشن 

۱۰) عسل مریم گلی 

بخش عمده شهد مورد استفاده آن از گیاه مریم گلی باشد. از خواص دارویی آن می توان به تقویت مغز و آرام بخش بودن، بهبود سوءهاضمه و نفخ، اعصاب و دیابت نام برد. رنگ: کهربایی 

۱۱) عسل زرشک 

شهد غالب آن از درختچه زرشک می باشد، دارای خواص زیادی مثل کاهش فشارخون، رفع جوش و لک بدن می باشد. رنگ: کهربایی روشن 

۱۲) عسل سیاه دانه 

بخش عمده شهد مورد استفاده آن از شهد گل های سیاه دانه می باشد. گاهی اوقات اگر یک گونه گل تامین کننده ۵۰ درصد یا بیشتر، تامین کننده منابع شهد یک عسل باشد آن را به نام آن گل می نامند. خواص عسل سیاه دانه: پیشگیری و درمان سرطان، کاهش ۷۰ درصدی خطر ابتلا به دیابت، درمان بیماری های معده می باشد. رنگ: کهربایی تیره 

۱۳) عسل رازیانه 

عسلی که شهد غالب آن از گیاه رازیانه می باشد و بیشتر مورد استفاده بانوان قرار میگیرد؛ زیرا خواص بی نظیری در درمان مشکلات بانوان دارد. درمان اختلالات قاعدگی بانوان و افزایش شیر مادر از خواص درمانی این عسل می باشد. رنگ: کهربایی روشن 

۱۴) عسل کتیرا 

عسل کتیرا محصولی از منطقه گلیل می باشد، این منطقه در استان خراسان شمالی و در ۷۰ کیلومتری شمال شهرستان شیروان و در حدود نوار مرزی ایران و ترکمنستان قرار دارد. گلیل یکی از مناطق محافظت شده ایران است که بدلیل جلوگیری از چرای دام و دیگر بهره برداری ها دارای محیطی دست نخورده، بکر و دارای تنوع پوشش گیاهی می باشد. از خواص مهم آن می توان به درمان بیماری های معده و گوارش در سریع ترین زمان ممکن اشاره کرد. رنگ: کهربایی روشن 

۱۵) عسل اکالیپتوس 

معمولا از گونه گلوبولوس که احتمالا شناخته شده ترین گونه اکالیپتوس می باشد، برداشت می شود. از خواص عسل اکالیپتوس می توان به مبارزه با عفونت ها و بیماری های بافت تنفسی، التیام و درمان سریع زخم ها، درمان سرفه و سرماخوردگی نام برد. رنگ: کهربایی تیره 

۱۶) عسل خارشتر 

میوه این گیاه را ترنجبین (تَراَنگَبین) می‌نامند که به معنی عسل تر است و توسط زنبور از گل های خار جمع آوری می شود، این عسل کاملا ارگانیک و طبیعی می باشد. خواص آن تسکین دردهای رماتیسمی، ضد التهاب مثانه، دفع سنگ های ادراری، درمان ورم پروستات، خواب آور، تقویت کننده حافظه، تقویت کننده معده و سیستم گوارش، تقویت مغز و اعصاب می باشد. رنگ: زرد کهربایی 

۱۷) عسل اسطوخودوس 

این گیاه به خانواده نعناع، یعنی نعناعیان تعلق دارد. وقتی به عسل اسطوخودوس اشاره می‌کنیم، از خواص دارویی آن می توان به ضد قارچ بودن، بهبود زخم، خواص آنتی‌اکسیدانی بسیار زیاد اشاره کرد. رنگ: کهربایی خیلی روشن 

۱۸) عسل مانوکا 

این محصول در مناطقی از جنگل های نیوزیلند و استرالیا توسط زنبورهای عسل از شهد درخت مانوکا  که نام علمی گونه وحشی آن Leptospermum scoparum است تهیه می‌شود و کیفیت بالایی دارد. بهبود زخم، خواص ضد باکتری، کاهش کلسترول بالا، کاهش التهاب، کاهش رفلاکس اسید و درمان آکنه از خواص عسل مانوکا می باشد. رنگ: کهربایی 

۱۹) عسل وحشی 

زنبورعسل هایی که عسل وحشی را تولید می کنند، ریز هستند و با زنبورهای پرورشی تفاوت دارند. این زنبورها در بلندای درختان، شکاف صخره ها در کوهستان ها کلنی می سازند و در قرآن کریم صراحتاً به این عسل اشاره شده است. عسل وحشی خواص تمامی گیاهان کمیاب را دارد و برای بهبود بسیاری از بیماری ها مناسب می باشد. همچنین مصرف آن برای ورزشکاران و سایر افراد توصیه می شود. رنگ: سیاه و زرد_سفید و قهوه ای 

ویژگی های عسل : 

یک قاشق سوپ خوری عسل شامل 64 کالری، 17/3 گرم قند و عاری از فیبر، چربی و پروتئین است. 

استفاده از عسل فرآوری شده و بدون قند می تواند باعث فواید طولانی مدت باشد. عسل به اثرات تسکین دهنده مواد آنتی اکسیدان و ضد میکروب شناخته شده است. همچنین عسل حاوی مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، فسفات، سدیم، کلر، پتاسیم و منیزیوم است. 

مشخصات ارائه شده در ادامه بخش سلامت نمناک نشان دهنده مواد تشکیل دهنده عسل است. 

38/2 درصد فروکتوز 

31/3 درصد گلوکز 

7/1 درصد مالتوز 

1/3 درصد سرکاری 

17/2 درصد آب 

1/5 درصد قندهای پیچیده 

0/2 درصد خاکستر 

3/2 درصد مواد دیگر 

مقدار کمی از حالت اسیدی عسل به ممانعت از رشد باکتری ها کمک می کند در حالی که اجزای آنتی اکسیدانی آن، رادیکال های آزاد و بیماریهای مرتبط با آن را از بین میبرد. 

ویژگی های فیزیکی عسل با توجه به گل ها و آبی که از آن تهیه شده است، متفاوت است. 

فواید و خواص درمانی عسل 

کمک به درمان سرفه و سرماخوردگی 

تحقیقات نشان می دهند که عسل برای درمان سرفه می تواند مؤثر می باشد. در یکی از مطالعات یافت شد که عسل می تواند سرفه های شبانگاهی را کاهش داده و خواب کودکان را بهبود بخشد. این مطالعه همچنین عنوان می دارد که عسل حتی می تواند به اندازه ی داروی ضد سرفه دکسترومتورفان مؤثر باشد. البته قبل از دادن عسل به کودکان خود با پزشک خود مشورت کنید. ترکیب آبلیموی گرم با عسل می تواند التهاب گلو را کاهش دهد. همچنین حالت احتقان در گلو را از بین برده و مانع از کم آبی می شود. استفاده از عسل همچنین می تواند دوره درمان سرماخوردگی را تا دو روز کاهش دهد. 

عسل برای تنظیم فشار خون: 

در یکی از مطالعات که در سال 2011 منتشر شد، مشخص شد که عسل اثر مفیدی بر روی فشار خون بالا دارد. همچنین در یک آزمایش اثر مطلوبی بر روی موش های آزمایشگاهی که کالری زیادی مصرف کرده بودند، داشت. 

عسل برای التیام سوختگی ها و زخم ها: 

در زخم ها و به خصوص، استفاده زودهنگام از عسل می تواند ریسک زخم شدن و تورم آن را کاهش دهد. در مورد سوختگی های کوچک، می توانید ابتدا بلافاصله با ریختن آب و کاهش دمای آن، مقداری عسل بر روی قسمت آسیب دیده بریزید. عسل همچنین می تواند به درمان زخم معده و زخم های مزمن کمک کند. 

عسل برای بهبود سلامتی قلب: 

آنتی اکسیدان های موجود در عسل به محافظت از قلب کمک می کنند. عسل همچنین می تواند، بی نظمی ها و در هم ریختگی های ناشی از اکسیداسیون که به کلسترول بد خون مربوط است را کاهش دهد. این موضوع به صورت پیش فرض سلامتی قلب را بهبود می بخشد.اخیرا یافته شد که عسل شکل موادی که باعث تنگ شدن شریان های قلب می شوند و عامل بروز حمله قلبی هستند را کاهش می دهد. از طرفی پلی فنل موجود در عسل می تواند در سلامتی قلب نقش داشته باشد. 

عسل برای از بین بردن ریسک دیابت: 

دامنه شاخص قندی عسل در هر جا بین 45 تا 64 است که یک معیار متعادل است. چنانچه پیش از این هم در بخش سلامت نمناک گفتیم با توجه به مطالعات انجام شده در ایران؛ مصرف عسل برای کاهش وزن و از بین بردن چربی بدن افراد مبتلا به دیابت، آثار مفیدی دارد. در مطالعه دیگری نشان داده شد که اگر داروهای ضد دیابتی با عسل ترکیب شود، آثار مفیدتری بر روی بیماران مبتلا به دیابت خواهد داشت. 

عسل برای درمان دندان درد: 

در یکی از مجلات بین المللی ادعا دارد که عسل می تواند دندان درد را درمان کند. البته علاوه بر آن تحقیقات ثابتی بر روی این ادعا هنوز انجام نشده است لذا درباره این موضوع با دندان پزشک خود صحبت کنید. 

عسل برای کمک به مبارزه با سرطان: 

ترکیبات فنولیکی موجود در عسل ویژگی های ضد سرطانی دارند که می توانند از بسیاری از بیماری های سرطانی، ممانعت کنند. همچنین عسل فعالیت ضد التهابی دارد که آن را بهترین غذا برای ممانعت از سرطان ساخته است. حتی عسل سیستم بدن انسان را تعدیل می کند که این موضوع آن را برای درمان سرطان مؤثر تر می سازد. 

عسل برای از بین بردن ریفلاکس اسید معده: 

از آنجا که عسل غنی از مواد آنتی اکسیدان است و از آنجا که می تواند رادیکال های آزاد را از بین ببرد پس می تواند رفلاکس اسیدی او را نیز از بین ببرد. (به طوری که رادیکال های آزاد، پوشش سلول های دستگاه گوارشی را از بین می برد). عسل ممکن است برای درمان التهاب مری نیز به کار گرفته شود. می تواند به ساختارهای غشای مخاطی مری کمک کند. عسل حتی می تواند به تسکین گلودرد نیز کمک کند، که به این منظور آن را با چای گیاهی ترکیب کرده و مصرف می کنند تا آن را بهبود دهد. 

عسل برای درمان مشکلات معده: 

ویژگیهای آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی عسل می تواند دامنه گسترده ای از مشکلات معده را درمان کند. شما می توانید عسل و آبلیمو را در آب گرم حل کرده تا تاثیر خوب آن را ببینید. یک قاشق از عسل خام می تواند از تولید بیش از حد گاز معده ممانعت کند. همچنین عسل می تواند آثار زیانبار مایکوتوکسین (سم تولیدی قارچ ها) را مهار کرده و سلامتی روده را بهبود دهد. 

عسل برای افزایش انرژی: 

عسل خالص حاوی مقدار کمی از آنزیم ها، پروتئین ها، مواد معدنی و آمینو اسید هایی است که در افزایش انرژی بدن می توانند مشارکت داشته باشند. همچنین قند موجود در عسل می تواند انرژی بیشتری از قندهای مصنوعی به بدن بدهد. 

عسل برای افزایش ایمنی: 

عسل و به خصوص عسل مانوکا حاوی متیل گلیوکسال بیشتری است که مسئول فعالیت ضد باکتری عسل است این ترکیب همچنین می تواند ارتقای ایمنی بدن نقش داشته باشد. از طرفی این ترکیب تولید سیتوکینز (پیام رسان سلولهای ایمنی بدن) را تحریک کنند. 

عسل برای کمک به درمان ورم لوزه: 

اطلاعات تحقیقی میگویند که عسل مانوکا می تواند یک درمان امیدوار کننده برای ورم لوزه باشد. که به این علت که محتوای بالای متیل گلیوکسال باکتری استرپتوکوکوس (عامل ورم لوزه) را می کشد. مخلوط آب گرم با عسل نیز می تواند برای درمان ورم لوزه مفید باشد. 

فواید عسل برای پوست: 

به کار بردن عسل روی پوست خود به صورت روزانه می تواند فواید بسیار خوبی داشته باشد. استفاده از ماسک عسل می تواند به درمان آکنه و نقاط سیاه روی صورت کمک کند. عسل همچنین می تواند مشکلات دیگری مانند پوست خشک را نیز درمان کند. 

خواص عسل معجزه ای برای سلامتی بدن 

مصرف عسل باکتری های مسبب ایجاد آکنه را از بین می برد همچنین مالیدن عسل بر روی زخم، زخم های دیابتی را درمان می کند. 

مصرف عسل به صورت موضعی سبب، نرمی پوست، از بین رفتن سلول های مرده پوست، کاهش خط های ایجاد شده روی صورت و برطرف شدن خشکی آرنج و پاشنه پا می شود. 

اگر می خواهید موهایتان براق شود و از ایجاد موخوره جلوگیری نمایید حتما از نرم‌کننده حاوی عسل، استفاده کنید. 

مصرف عسل سبب تسریع روند سوخت و ساز و کاهش وزن می شود. 

برای از بین رفتن ویروس و عفونت های باکتریایی، عسل را با سیر خام،مصرف کنید. 

مصرف عسل تقویت کننده بینایی و تسکین دهنده گلودرد است و به عنوان شربت سینه نیز مصرف می گردد. 

مصرف عسل سبب افزایش انرژی، برطرف شدن خستگی مفرط و افزایش میزان هوشیاری ذهن می شود. 

مصرف عسل سیستم ایمنی بدن را تقویت نموده و سبب رسیدن ماده مغذی، ویتامین و آنتی اکسیدان های لازم به بدن می شود. 

مصرف عسل جریان خون سازی را بهبود بخشیده و اینگونه از بیماری قلبی و آسیب به رگ ها و به خصوص مویرگ ها جلوگیری می کند. 

مصرف عسل سبب تنظیم عملکرد روده و درمان قولنج و سندروم بی قراری روده ها می شود. 

مصرف عسل سبب تسکین سوختگی، ضد عفونی شدن زخم ها، کاهش التهاب و درد و تسریع روند درمان می شود. 

مصرف عسل سبب کاهش میزان اضطراب شده و مانند مسکن عمل می کند. 

اگر عسل مصرف نمایید آرامش و خواب شما بهبود یافته و میزان PH بدن را قلیایی می کند. 

مصرف عسل از شکل گیری تومورهای سرطانی جلوگیری می کند. 

مصرف عسل سبب کاهش سوء هاضمه و رفلاکس اسیدی و درمان زخم های دستگاه گوارش می شود.