یوزپلنگ ایرانی تکثیر می شود
عملیات طرح تکثیر یوزپلنگ آسیایی، با به دام افتادن دو توله یوزپلنگ آسیایی نر و ماده به نام های کوشکی و دلبر، به عنوان پروژه ای مناسب برای حمایت از نسل این گونه حیوانی در معرض انقراض بزودی در پارک پردیسان تهران آغاز می شود.
روزنامه جام جم: در مطلبی آورده است: هومن جوکار، مدیر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی یافتن این دو توله را شانس و فرصت مناسب دانست و گفت: یوزپلنگ فقط در هفت روز سال آمادگی تکثیر پیدا می کند، بنابراین تشخیص زمانی که یوزپلنگ در آن آمادگی تکثیر دارد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پس از این که کار تکثیر با موفقیت انجام شود یوزپلنگ های تکثیر شده را به زیستگاه های حفاظت شده منتقل خواهیم کرد.
یوزپلنگ آسیایی که روزگاری سراسر خاورمیانه محل زندگی آنها بود، اکنون فقط در برخی از نواحی کویری کشورمان آن هم به تعداد محدود زندگی می کند که این تعداد اندک نیز همیشه با خطرات زیادی روبه روست، به طوری که طی یک سال گذشته حدود ۱۴ یوزپلنگ بر اثر حوادثمختلف جان خود را از دست دادند، به همین دلیل حفاظت از این گونه نادر از اهمیت زیادی برخوردار است هر چند که اخیرا اقداماتی برای تکثیر این حیوان در پارک پردیسان تهران صورت گرفته است تا نسل این حیوان از انقراض نجات یابد. اکنون زیستگاه عمده یوزپلنگ ایرانی استان یزد است. هرچند که این گونه در حال انقراض در مناطقی چون استان خراسان جنوبی، پارک ملی، منطقه حفاظت شده سیاهکوه، منطقه شکار ممنوع آریز، منطقه حفاظت شده کالمند بهادران و چند منطقه کویری دیگر هم مشاهده می شود.
به گفته کارشناسان محیط زیست اکنون بزرگ ترین خطری که زندگی یوزپلنگ آسیایی را تهدید می کند، فعالیت های معدنی است و از آنجا که این مناطق برای انجام این گونه اقدامات بسیار مناسب است، بسیاری از معادنی که از دو سال پیش مجوز استخراج و صدور مواد معدنی را داشتند و تاکنون فعال نبودند اکنون از سوی صاحبان آن در حال راه اندازی است و همین مساله احتمال به خطر افتادن زندگی این گونه نادر را افزایش می دهد زیرا با از سرگیری فعالیت های معدنی ساخت جاده نیز افزایش می یابد و بالطبع یوزپلنگ هایی که برای یافتن غذا به بیرون از مناطق حفاظت شده می روند بر اثر تصادف با خودرو جان خود را از دست می دهند همان گونه که در سال ۹۰ حدود دوسوم تلفات این گونه مربوط به تصادف با وسایل نقلیه بوده است.
مدیر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در گفت وگو با جام جم با بیان این که عوامل انسانی بیشترین تهدیدکننده این گونه نادر است، می گوید: بزرگ ترین تهدید برای جان یوزپلنگ، شکار غیرمجاز طعمه های این حیوان است که علاوه بر کاهش تعداد طعمه ها، باعثحضور شکارچیان و ناامنی زیستگاه های این حیوان شده است. وی می افزاید: این موضوع باعثشده که این حیوان برای تهیه غذا جابه جا شود و در مسیر عبور از جاده ها با خودروهای عبوری برخورد کند و کشته شود.
جوکار، احداثجاده های جدید در زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی را از دیگر عوامل تهدیدکننده این حیوان عنوان می کند که باعثمی شود هر دو سال، سه یوزپلنگ جان خود را در این جاده ها از دست بدهند. وی با بیان این که مساحت زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی در ایران حدود شش میلیون هکتار است، تصریح می کند: ما نمی توانیم تمامی زیستگاه های این حیوان را تحت حفاظت خود قرار دهیم و اکنون فقط نیمی از این مساحت تحت حفاظت ما قرار دارد.
مدیر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با اشاره به این که آمار دقیقی از تعداد یوزپلنگ های آسیایی موجود در کشورمان وجود ندارد، بیان می کند: بر اساس آخرین آماری که در سال ۹۱ تهیه شده است، دست کم ۵۰ قلاده یوزپلنگ آسیایی در ایران وجود دارد، اما به دلیل این که این یوزپلنگ ها فقط در زیستگاه های حفاظت شده مورد شناسایی قرار گرفته اند، امکان دارد تعداد آنها بسیار بیشتر از این هم باشند.
به گفته جوکار اگر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی ۱۲ سال پیش شروع نشده بود، اکنون دیگر در ایران یوزپلنگ آسیایی وجود نداشت.
وی ضمن قدردانی از فرهنگ سازی هایی که طی ماه های اخیر از سوی سازمان صدا و سیما و فدراسیون فوتبال برای حمایت از این گونه حیوانی صورت گرفته است؛ نقش و تلاش محیط بانان در حفاظت از زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی را بسیار مهم و فراتر از حقوقی که دریافت می کنند، می داند و می افزاید: اکنون مردم باید اقدام عملی بکنند و در زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی کمتر به شکار بپردازند تا از فشاری که روی زیستگاه های این حیوان به دلیل شکار طعمه های یوزپلنگ است، کاسته شود. معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان یزد نیز با بیان این که خشکسالی های چند سال اخیر روی مناطق حفاظت شده کوه بافق و دره انجیر یزد اثر گذاشته و باعثشده است یوزپلنگ برای تهیه غذا وارد مناطق آزاد شود، از این رو خطرات زیادی او را تهدید می کند، می گوید: مهم ترین تهدید یوزپلنگ توسعه معادن در خارج از مناطق حفاظت شده است که باعثمی شود هنگام تردد این حیوان در این مناطق برای پیدا کردن غذا، تردد انسان ها در این مناطق جان یوزپلنگ را به خطر بیندازد.
حسن اکبری با بیان این که باید روی این مجموعه عوامل بویژه احداثجاده ها و توسعه معادن تجدید نظر صورت بگیرد، می افزاید: در شهرستان بافق دو منطقه حفاظت شده کوه بافق و منطقه شکار ممنوع آریز وجود دارد که در منطقه شکار ممنوع آریز طی چند سال گذشته معادن توسعه بی رویه ای داشته اند و اگر مدیریت معادن در این منطقه همچون مناطق آزاد باشد و نکات زیست محیطی رعایت نشود نمی توان آینده خوبی را برای یوزپلنگ آسیایی متصور شد.
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان یزد با اشاره به این که احداثجاده گزوئیه یکی از عوامل اصلی تهدیدکننده زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در منطقه کوه بافق است، می گوید: در دولت گذشته عملیات احداثاین جاده تحت فشار های مقامات محلی به صورت یک جاده خاکی روستایی آغاز شد، اما با توجه به آسیب های این جاده بر زیستگاه یوزپلنگ، با پیگیری های متعدد در دولت جدید عملیات احداثاین جاده متوقف شد و اداره کل راه و شهرسازی استان یزد موظف شد که مطالعات مسیر جایگزین سیروس آباد را انجام دهد و نتیجه آن را به معاونت عمرانی استانداری و اداره کل حفاظت محیط زیست یزد ارائه کند تا این جاده به عنوان مسیر ارتباطی مناسب بین شهرستان های بافق، دهستان سبزدشت و شهرستان کوهبنان احداثشود.
* نبود قانون برای جلوگیری از تخریب زیستگاه
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بافق نیز با بیان این که با وجود توسعه معادن، بی مهری برخی از مسئولان و کمبود امکانات، شرایط یوزپلنگ آسیایی بد نیست، می گوید: در سال ۹۱ پس از نصب دوربین پنج قلاده یوزپلنگ در این منطقه شناسایی شد، اما بعد از آن تاکنون به دلیل تامین نشدن اعتبار لازم هنوز عملیات دوربین گذاری در این منطقه حفاظت شده برای پایش تعداد یوزپلنگ ها صورت نگرفته است.
سیدجلال موسوی، وسعت منطقه حفاظت شده کوه بافق را ۸۸ هزار هکتار و منطقه شکار ممنوع آریز را ۱۳۰ هزار هکتار عنوان می کند و می افزاید: متاسفانه طی دو سال اخیر تمامی معادن سنگ آهنی که در منطقه شکار ممنوع آریز مجوز گرفته اند همزمان کار اکتشاف و بهره برداری را آغاز کرده اند که باعثشده زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در حال تخریب باشد.
یوزپلنگ آسیایی که روزگاری سراسر خاورمیانه محل زندگی آنها بود، اکنون فقط در برخی از نواحی کویری کشورمان آن هم به تعداد محدود زندگی می کند که این تعداد اندک نیز همیشه با خطرات زیادی روبه روست، به طوری که طی یک سال گذشته حدود ۱۴ یوزپلنگ بر اثر حوادثمختلف جان خود را از دست دادند، به همین دلیل حفاظت از این گونه نادر از اهمیت زیادی برخوردار است هر چند که اخیرا اقداماتی برای تکثیر این حیوان در پارک پردیسان تهران صورت گرفته است تا نسل این حیوان از انقراض نجات یابد. اکنون زیستگاه عمده یوزپلنگ ایرانی استان یزد است. هرچند که این گونه در حال انقراض در مناطقی چون استان خراسان جنوبی، پارک ملی، منطقه حفاظت شده سیاهکوه، منطقه شکار ممنوع آریز، منطقه حفاظت شده کالمند بهادران و چند منطقه کویری دیگر هم مشاهده می شود.
به گفته کارشناسان محیط زیست اکنون بزرگ ترین خطری که زندگی یوزپلنگ آسیایی را تهدید می کند، فعالیت های معدنی است و از آنجا که این مناطق برای انجام این گونه اقدامات بسیار مناسب است، بسیاری از معادنی که از دو سال پیش مجوز استخراج و صدور مواد معدنی را داشتند و تاکنون فعال نبودند اکنون از سوی صاحبان آن در حال راه اندازی است و همین مساله احتمال به خطر افتادن زندگی این گونه نادر را افزایش می دهد زیرا با از سرگیری فعالیت های معدنی ساخت جاده نیز افزایش می یابد و بالطبع یوزپلنگ هایی که برای یافتن غذا به بیرون از مناطق حفاظت شده می روند بر اثر تصادف با خودرو جان خود را از دست می دهند همان گونه که در سال ۹۰ حدود دوسوم تلفات این گونه مربوط به تصادف با وسایل نقلیه بوده است.
مدیر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در گفت وگو با جام جم با بیان این که عوامل انسانی بیشترین تهدیدکننده این گونه نادر است، می گوید: بزرگ ترین تهدید برای جان یوزپلنگ، شکار غیرمجاز طعمه های این حیوان است که علاوه بر کاهش تعداد طعمه ها، باعثحضور شکارچیان و ناامنی زیستگاه های این حیوان شده است. وی می افزاید: این موضوع باعثشده که این حیوان برای تهیه غذا جابه جا شود و در مسیر عبور از جاده ها با خودروهای عبوری برخورد کند و کشته شود.
جوکار، احداثجاده های جدید در زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی را از دیگر عوامل تهدیدکننده این حیوان عنوان می کند که باعثمی شود هر دو سال، سه یوزپلنگ جان خود را در این جاده ها از دست بدهند. وی با بیان این که مساحت زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی در ایران حدود شش میلیون هکتار است، تصریح می کند: ما نمی توانیم تمامی زیستگاه های این حیوان را تحت حفاظت خود قرار دهیم و اکنون فقط نیمی از این مساحت تحت حفاظت ما قرار دارد.
مدیر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با اشاره به این که آمار دقیقی از تعداد یوزپلنگ های آسیایی موجود در کشورمان وجود ندارد، بیان می کند: بر اساس آخرین آماری که در سال ۹۱ تهیه شده است، دست کم ۵۰ قلاده یوزپلنگ آسیایی در ایران وجود دارد، اما به دلیل این که این یوزپلنگ ها فقط در زیستگاه های حفاظت شده مورد شناسایی قرار گرفته اند، امکان دارد تعداد آنها بسیار بیشتر از این هم باشند.
به گفته جوکار اگر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی ۱۲ سال پیش شروع نشده بود، اکنون دیگر در ایران یوزپلنگ آسیایی وجود نداشت.
وی ضمن قدردانی از فرهنگ سازی هایی که طی ماه های اخیر از سوی سازمان صدا و سیما و فدراسیون فوتبال برای حمایت از این گونه حیوانی صورت گرفته است؛ نقش و تلاش محیط بانان در حفاظت از زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی را بسیار مهم و فراتر از حقوقی که دریافت می کنند، می داند و می افزاید: اکنون مردم باید اقدام عملی بکنند و در زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی کمتر به شکار بپردازند تا از فشاری که روی زیستگاه های این حیوان به دلیل شکار طعمه های یوزپلنگ است، کاسته شود. معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان یزد نیز با بیان این که خشکسالی های چند سال اخیر روی مناطق حفاظت شده کوه بافق و دره انجیر یزد اثر گذاشته و باعثشده است یوزپلنگ برای تهیه غذا وارد مناطق آزاد شود، از این رو خطرات زیادی او را تهدید می کند، می گوید: مهم ترین تهدید یوزپلنگ توسعه معادن در خارج از مناطق حفاظت شده است که باعثمی شود هنگام تردد این حیوان در این مناطق برای پیدا کردن غذا، تردد انسان ها در این مناطق جان یوزپلنگ را به خطر بیندازد.
حسن اکبری با بیان این که باید روی این مجموعه عوامل بویژه احداثجاده ها و توسعه معادن تجدید نظر صورت بگیرد، می افزاید: در شهرستان بافق دو منطقه حفاظت شده کوه بافق و منطقه شکار ممنوع آریز وجود دارد که در منطقه شکار ممنوع آریز طی چند سال گذشته معادن توسعه بی رویه ای داشته اند و اگر مدیریت معادن در این منطقه همچون مناطق آزاد باشد و نکات زیست محیطی رعایت نشود نمی توان آینده خوبی را برای یوزپلنگ آسیایی متصور شد.
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان یزد با اشاره به این که احداثجاده گزوئیه یکی از عوامل اصلی تهدیدکننده زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در منطقه کوه بافق است، می گوید: در دولت گذشته عملیات احداثاین جاده تحت فشار های مقامات محلی به صورت یک جاده خاکی روستایی آغاز شد، اما با توجه به آسیب های این جاده بر زیستگاه یوزپلنگ، با پیگیری های متعدد در دولت جدید عملیات احداثاین جاده متوقف شد و اداره کل راه و شهرسازی استان یزد موظف شد که مطالعات مسیر جایگزین سیروس آباد را انجام دهد و نتیجه آن را به معاونت عمرانی استانداری و اداره کل حفاظت محیط زیست یزد ارائه کند تا این جاده به عنوان مسیر ارتباطی مناسب بین شهرستان های بافق، دهستان سبزدشت و شهرستان کوهبنان احداثشود.
* نبود قانون برای جلوگیری از تخریب زیستگاه
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بافق نیز با بیان این که با وجود توسعه معادن، بی مهری برخی از مسئولان و کمبود امکانات، شرایط یوزپلنگ آسیایی بد نیست، می گوید: در سال ۹۱ پس از نصب دوربین پنج قلاده یوزپلنگ در این منطقه شناسایی شد، اما بعد از آن تاکنون به دلیل تامین نشدن اعتبار لازم هنوز عملیات دوربین گذاری در این منطقه حفاظت شده برای پایش تعداد یوزپلنگ ها صورت نگرفته است.
سیدجلال موسوی، وسعت منطقه حفاظت شده کوه بافق را ۸۸ هزار هکتار و منطقه شکار ممنوع آریز را ۱۳۰ هزار هکتار عنوان می کند و می افزاید: متاسفانه طی دو سال اخیر تمامی معادن سنگ آهنی که در منطقه شکار ممنوع آریز مجوز گرفته اند همزمان کار اکتشاف و بهره برداری را آغاز کرده اند که باعثشده زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در حال تخریب باشد.
ارسال نظر