مسأله پایگاه اجتماعی دولت اعتدال

به گزارش گروه " رسانه های دیگر "خبرگزاری تسنیم، اگرچه روحانی پیروز انتخابات شد و اطرافیانش او را دارای مقبولیت عمومی می دانستند اما جامعه شناسان سیاسی از ابتدا روحانی را با بحران عدم وجود پایگاه اجتماعی درگیر می دانستند.

رفتارهای دولت یازدهم و حامیانش بعد از آن نشان داد در بین دولتمردان نیز اگرچه به زبان اعلام نشود ولی خطر این بحران جدی است و در نتیجه استراتژی عکسبرداری در سیاست رسانه ای دولت در دستور کار قرار گرفت. همه تلاش نزدیکان رسانه ای روحانی در سال اول دولت بدین موضوع خلاصه شد که یک روحانی غیرواقعی را به مردم معرفی کنند. همین موضوع باعثشد روحانی ای که در همه سوابق کاری اش در پست های اطلاعاتی و امنیتی بوده است، تبدیل به مدافع آزادی شود و چهره ای همچون محمد خاتمی برای جمع آوری پایگاه اجتماعی اصلاح طلبان به دست آورد. صحبت از عدم تفاوت هنرمند ارزشی و غیرارزشی، آزادی روزنامه های هتاک و… از این دست گفتارها بود تا چهره محمد خاتمی در سیمای حسن روحانی بازنمایی شود.
از سوی دیگر روحانی تلاش کرد خود را همچون هاشمی یک سیاستمدار مقتدر و اهل اقتصاد نشان دهد و هاشمی را نیز در خود داشته باشد. در این مسیر روحانی حتی دستاویز رفتار های احمدی نژادگونه نیز شد و هر از چند گاهی با رفتن در جمع معلولان آسایشگاهی یا شعارهایی همچون «حل کردن یک هفته ای مشکل آب خوزستان» تلاش کرد آن پایگاه اجتماعی را نیز به دست آورد.
همچنان که دولت به پیش می رفت نقد توافقنامه ژنو نیز به عنوان یک دستاورد سیاست خارجه دولت افزایش یافت و هیچ یک از طرفداران دولت حاضر به دفاع از آن نمی شدند تا آنجا که روحانی در جمع اساتید دانشگاه شهید بهشتی که بیشترین پایگاه دانشگاهی خود را دارد به نشانه اعتراض می گوید: «چرا یک عده کم سواد که از بخش هایی خاص پول می گیرند باید حرف بزنند اما بزرگان، دانشگاهیان و اساتید ما سکوت می کنند؟» مهم ترین پیام این عصبانیت روحانی که ناشی از واقعیت روحانی بود نداشتن پایگاه نخبگانی وی بود.
از طرف دیگر اصلاح طلبان که معتقدند روحانی به واسطه پایگاه اجتماعی آنها سر کار آمده است، بدین نتیجه رسیده اند که وی نمی تواند نماینده این جریان باشد و از همین سال اول نسبت به باقی جریان ها نقدهای تندتری را به روحانی آغاز کرده اند تا آنجا که از هر فرصتی برای منتقد نشان دادن خود نسبت به دولت و روحانی استفاده می کند. سعید شریعتی، عضو شورای مرکزی حزب منحله مشارکت پس از سخنان رئیس جمهور درباره منتقدان توافقنامه در فیسبوک خود نوشت: «به نظر من «کم سواد» خواندن منتقدان و «استاد دانشگاه» خواندن اعضای تیم مذاکره کننده یک خطای بیانی فاحش از سوی آقای روحانی است.» یا احمد کارگرنجاتی که درباره روحانی گفت: «درست است که روحانی با تابلوی اعتدال و نوعی دولت فراجناحی به میدان رقابت ها آمد اما بی هیچ تردیدی او به عنوان شخص خودش از هیچ پایگاه اجتماعی و بدنه سیاسی اختصاصی برخوردار نبود.» یا حتی عارف که در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت: «قبول نداشتم به نفع روحانی کنار بروم و بعد از انتخابات انتظار داشتم روحانی از من مشورت بگیرد!»
همین تلاش روحانی برای بازنمود خود در شخصیت های مختلف و گاه متعارض باعثشد هیچ یک از پایگاه های اجتماعی و نخبگانی به وی اعتماد نکنند و ثبت نام هدفمندی یارانه ها برای تحلیلگران اجتماعی شاخصی قرار گرفت در صحت این موضوع که دولت تا چه مقدار دارای پایگاه اجتماعی است. نتیجه ثبت نام یارانه ها که ابتدا تلاش شد آمارش منتشر نشود در نهایت توسط نوبخت، سخنگوی دولت اعلام شد که ۷۳ میلیون نفر ثبت نام کنندگان دریافت یارانه ها بودند و تنها ۲ میلیون ۴۰۰ هزار نفر از یارانه انصراف داده اند. این یعنی دولت به نسبت ابتدای انتخابات نیز دچار افت شدید محبوبیت در جامعه شده است.
برخی طرفداران دولت پس از شکست سیاست های تبلیغاتی دولت درباره هدفمندی یارانه ها مردم را مورد توهین قرار دادند. شمس اردکانی ضمن بی اساس خواندن بی اعتمادی به دولت گفت: «مردم پول مفت را دوست دارند، وقتی از آنها سوال می شود که پول مفت می خواهید یا نه، می گویند می خواهیم. پس به اعتماد یا عدم اعتماد به دولت ربطی ندارد چون پول مفت از عسل هم شیرین تر است».
اما بی اعتمادی به دولت و نداشتن پایگاه اجتماعی روحانی باعثشد صادق زیباکلام که از طرفداران دولت یازدهم است، اعلام کند: «اگر دولت از محبوبیت بالایی برخوردار بود و اگر کسر قابل توجهی از مردم برای آن وزن و اعتباری قائل می شدند در آن صورت میلیون ها نفر برای یارانه نباید ثبت نام می کردند».
سیدمحمد غرضی نیز که از جمله رقبای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم بوده، حضور ۷۳میلیونی مردم برای دریافت یارانه ها را به علت بی اعتمادی مردم به دولت می داند و می گوید: «احساس مردم این است که خودشان دارایی های شان را بهتر مدیریت و هزینه می کنند به همین دلیل ۷۳ میلیون نفر برای گرفتن یارانه ها ثبت نام کردند».
امروز دیگر همه از جمله خود دولتمردان نیز متوجه شده اند که روحانی فاقد پایگاه اجتماعی است و این روند کم کم به ضرر جریان اصلاحات نیز تمام خواهد شد. بدین خاطر است که محمدرضا تاجیک، مشاور رئیس جمهوری و رئیس «مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری» در دولت های هفتم و هشتم که از جمله تئوریسین های این جریان است در مصاحبه ای راهبردی با شرق مبتنی بر شرایط موجود دولت و استفاده هایش برای جریان اصلاحات، اعلام می کند: «اگرچه معتقدم از شدت و گستره حمایت[اصلاح طلبان] کاسته شده اما جریان اصلاحات با نگرشی عقلایی و با تحلیلی ناظر به شرایط حال و آینده کشور و نیز با حفظ فاصله انتقادی خود، کماکان از دولت حمایت می کند». رفتارهای متعارض و عکسبرداری های متعدد دولت باعثشده تاجیک به صراحت بگوید: «در این شرایط، دولت «اعتدال» که به نظر می رسد در حال تبدیل شدن به دولت «اختلاط» است، باید سریع تر خود را جمع وجور و گرایش های متفاوت و گاه متضاد درونی خود را تعدیل کند و تا دیر نشده کلید تدبیر خود را به کار گیرد».

منبع: روزنامه وطن امروز

انتهای پیام /

خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تأیید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای بازنشر می شود.