جزئیات ۱۱ عامل تحقق حماسه اقتصادی در گفتگوی مشروح با حسینی هاشمی

به گزارش خبرنگار اقتصادیخبرگزاری تسنیم، سید بهاء الدین حسینی هاشمی معتقد است که حماسه اقتصادی، اتخاذ مجموعه تدابیر عقلی، علمی و بینش صحیح در جهت کسب استقلال یا جایگاه مهم در جامعه جهانی است.
وی با این باور که اقتصاد مقاومتی بخشی از حماسه اقتصادی است، اعتقاد دارد که نتیجه حماسه اقتصادی باید اقتدار ملی باشد.
حسینی هاشمی که دارای کارشناسی مدیریت بازرگانی، کارشناسی ارشد مدیریت عالی اجرایی MBA بوده و در حال تحصیل دوره تکمیلی در رشته پولی و بانکی و IT است و بیش از سه دهه از عمر خود را صرف فعالیت در سیستم بانکی کرده بر این باور است که حماسه اقتصادی بعد از آن اتفاق می افتد که تراز تجاری ایران مثبت شود. به میزان کافی تولید صورت گیرد و کالای ایرانی اولویت اول انتخاب مصرف کنندگان باشد و صادرات ایران بیشتر از واردات آن شود.
مشروح نظرات او را که تاکنون نقشهای مدیریتی بسیاری را در بانکهای دولتی و خصوصی برعهده داشته که از جمله آنها مدیرعامل بانکهای صادرات، سرمایه و تات است و همچنین به طور غیرموظف نایب رئیس هیأت مدیره فیوچر بانک بحرین، رئیس هیات مدیره بانک صادرات P. L. C لندن بوده را در گفت وگو باخبرگزاری تسنیمو در ادامه می خوانید.

• حماسه اقتصادی، اتخاذ مجموعه تدابیر عقلی، علمی و بینش صحیح در جهت کسب جایگاه مهم در جامعه جهانی

تسنیم:ذهنیت و تصور شما از حماسه اقتصادی چیست؟
حسینی هاشمی:حماسه اقتصادی، اتخاذ مجموعه تدابیر عقلی، علمی و بینش صحیح در جهت کسب استقلال یا جایگاه مهم در جامعه جهانی است. این به این معنی نیست که در همه زمینه ها خودکفا شویم ولی این به آن معناست که ما بتوانیم با اتخاذ مجموعه تدابیر که بیشتر یک انقلاب علمی است به اهداف مورد نظر دست یابیم. اینکه بر علمی بودن روش تأکید می شود به این دلیل است که روش علمی کم هزینه ترین روش است برای دست یابی به هر هدفی است.
در واقع می توان گفت حماسه اقتصادی تولید ثروت و قدرت ملی است به این منظور که بتوان منافع کشور و مردم را بدون توسل به زور یا مخاصمه یا دفاع حتی در مقابل بیگانگان صیانت و پاسداری کرد. براین اساس، نباید تصور کرد که در حماسه اقتصادی باید خود همه چیز را تولید کرد. یعنی این طور نیست که گندم را خودمان تولید کنیم. شاید ما مزیت تولید گندم را نداشته باشیم. چرا که با هر گونه تلاش در این جهت، عملا هزینه ای به جامعه تحمیل می شود. ولی می توان محصولاتی تولید کرد که دیگران قادر به تولید آن نیستند. تا به این ترتیب یک احتیاج بین المللی به تولیدات و اقتصاد ایران ایجاد شود. متقابلا آنچه را که ما قادر به تولید آن نیستیم از دیگران تهیه کنیم. با یک قدرت مالی که از طریق صادرات کالا یا خدمات یا علم به دست می آوریم بتوانیم آن را تأمین کنیم.

• ایران از پتانسیلهای لازم برای حماسه اقتصادی برخوردار است

تسنیم:به نظر شما ایران پتانسیلهای لازم برای حماسه اقتصادی را دارد؟
حسینی هاشمی:بله، ما به لطف خدا غنی به لحاظ مواد خام هستیم. جزء اولین ذخایر نفت وگاز هستیم. دهمین کشور منابع کانی فلزات گرانبها هستیم. جزء دهمین کشور دارای پتانسیل تولید محصولات کشاورزی جالیزی با روش خاک و آب و آفتاب است. از نظر جمعیتی کشوری قوی و بزرگ در منطقه خود هستیم. به لحاظ توزیع جمعیت، ۴۰ تا ۴۳ نفر در هر کیلومتر مربع زندگی می کنند. همچنین ایران دارای دسترسی به آبهای آزاد است و گرفتار در خشکی نیست. همچنین ایران پیشینه ۲ تمدن بزرگ را دارد. یک تمدن ایرانی حداقل با پیشینه ۲۵۰۰ ساله و نیز یک تمدن اسلامی. تمدن یعنی اداره کشور بر مبنای علم و دانش. ایران زمانی بر دنیا مدیریت می کرد. این میراثمدیریت علمی وجود داشته است. در تمدن اسلامی نیز تأکیدش بر علم و دانش است.
از نظر بهره وری هوشی، هنر و… ایران به طور متوسط از دنیا جلوتر است. اینها همه امتیاز مثبتی هستند که ما بتوانیم با بهره گیری از علوم و فنون جدید و قدیم از مردممان یک ملت قوی بسازیم. در این صورت است که این باعثتمکین و احترام دیگران نسبت به خود می شویم. باعثتثبیت اهداف، آرمانها و برنامه ها می شود. همه اینها مشروط به این می شود که یک توزیع عادلانه از ثروت داشته باشیم. چون منشأ ثروت کشور ما خام است. مثل نفت خام، مواد خام و… که همه در آن سهیم هستند. اگر در محصولات آن، درآمدهای ناشی از این مواد کانی و…، یک روش عادلانه توزیع درآمد باشد آن وقت همه می توانیم به یک آرمان فکر کنیم. همه هم هدف، همسو و هم جهت شویم. با این تفاسیر، ایران از پتانسیلهای لازم برای حماسه اقتصادی برخوردار است.

• نتیجه حماسه اقتصادی باید اقتدار ملی باشد

تسنیم:به این ترتیب حماسه اقتصادی چگونه رخ می دهد؟
حسینی هاشمی:حماسه ایجاد موارد مذکور است. وقتی آنها به منصه ظهور درآید پدیده ای به وجود می آید که می توان نام آن را حماسه گذاشت. حماسه یعنی یک پدیده بالاتر از متداول و معمول. نتیجه حماسه اقتصادی باید اقتدار ملی باشد.

• حماسه اقتصادی رخ نداده است

تسنیم:آیا حماسه اقتصادی رخ داده است؟
حسینی هاشمی:قطعا خیر. اما پتانسیل آن را داریم. به حماسه اقتصادی نرسیده ایم. هرچند گامها و خیزهایی برداشته شده و کارهایی نیز انجام شده است ولی هنوز رخ نداده است.

• دلایل عدم رخ دادن حماسه اقتصادی

تسنیم:چرا رخ نداد؟
حسینی هاشمی:شاید عمده دلیل این مسأله این است که اراده مسئولان اجرایی و باورشان بر این مهم نبوده است. بعضا بی تدبیرها، سیاستهای غلط و اشتباهی را اتخاذ کردند که در عمل از مسیر ایجاد این حماسه خارج شدیم. می توانیم با یک ارزیابی مجدد و اعتراف به اشتباهماتمان و کمک خواستن از همه مردم، نه فقط مسئولان و نه فقط بخش دولتی آن را محقق کنیم. یکی ازدیگر از علتها این است که در اقتصاد ما بخش دولتی بیشترین نقش را دارد. بیش از ۷۰ درصد تولید ناخالص داخلی ما حاصل از سرمایه گذاری بخش دولتی است. ما از پتانسیل ۷۰ میلیون نفر عملا استفاده نمی کنیم و تنها از توان دو سه میلیون نفر بهره می گیریم در حالی که باید بخش خصوصی و عموم مردم را در این امر مشارکت دهیم.

• آلمان با حماسه اقتصادی به موقعیت فعلی خود رسیده است
• برای تحقق حماسه اقتصادی مردم را نباید دست کم گرفت

تسنیم:نمونه حماسه اقتصادی را در چه کشورهایی سراغ دارید؟
حسینی هاشمی:حماسه اقتصادی در برخی کشورها رخ داده که از آن جمله آلمان است. آلمان پس از جنگ جهانی دوم با خاک یکسان شده بود، همه چیزش را از دست داده بود. از شرایطی که ما داریم بسیار بسیار پایین تر بود. کشوری اشغال شده، کشوری که باید تاوان خسارت زیادی می پرداخت و چند کشور دیگر نیز بر آن مسلط شده بود. آلمان با حماسه اقتصادی قدرت فعلی خود را به دست آورد. با تلاش، تدبیر، برنامه و پشتکار.
آلمان اگر به جایگاه فعلی رسیده در پی بسیج اراده ملی برای رسیدن به یک جایگاه برتر جهانی به این جایگاه رسیده است. آلمان اگر امروز عضو ۵ کشور دارای حق وتو در سازمان ملل نیست ولی همیشه می گوییم ۵ به علاوه یک. در حالی که آلمان اشغال همان ۵ کشور بود.
فرانسه نیز در جنگ آسیب دید. می توان به انقلاب صنعتی آن اشاره کرد. انقلاب صنعتی همان انقلاب علمی است. انقلاب علمی حاصل رشد پایدار است، رشدی که منجر به توسعه شود. با این تفکر باید برنامه ریزیهای مختلفی انجام داد در بخش نیروی انسانی، منابع طبیعی، صنعت، کشاورزی و… با این رویکرد باید برنامه ریزی کرد.
برای تحقق حماسه اقتصادی مردم را نباید دست کم گرفت.

تسنیم:اشاره کردید که از مسیر حماسه تا حدی منحرف شده ایم چرا؟
حسینی هاشمی:یکی از عواملی که تأثیرگذار بوده با اهمیت تلقی نکردن نیروی جوان است. عدم برنامه ریزی لازم برای بخش علمی کشور که بتوانند نقش تعیین کننده داشته باشند. عدم شایسته سالاری و عدم اهمیت قائل شدن برای افرادی که نخبه بوده و دارای توانایی های علمی هستند. عدم توجه به آموزش عالی و آموزش و پرورش، جدی نگرفتن آموزشهای کاربردی، عدم تربیت نیروی ماهر، عدم توجه واقعی به خصوصی سازی، عدم اتخاذ سیاستهای خارجی مبتنی بر منافع ملی و… اینها باعثشده تا از مسیر حمساه انحراف پیدا کنیم.

• حماسه اقتصادی یک باور و استراتژی و یک دستاورد علمی است

تسنیم:حماسه اقتصادی را یک روند می دانید؟
حسینی هاشمی:من حماسه اقتصادی را یک باور و استراتژی و یک دستاورد علمی می دانم. حرکت صحیح در مسیر صحیح و استفاده صحیح از ابراز و امکانات و موقعیت.

تسنیم:آیا رابطه ای بین حماسه اقتصادی و مقاومت اقتصادی وجود دارد؟
حسینی هاشمی: اقتصاد مقاومتی بخشی از حماسه اقتصادی است.

•اقتصاد مقاومتی یعنی تلاش با برنامه

تسنیم:بخشی از حماسه اقتصادی یا پیش زمینه آن؟
حسینی هاسمی:اقتصاد مقاومتی یک اقتصادی که آنقدر بنانش قوی باشد که در برابر ناملایمات قوی و پشتیبان ملتش باشد. یعنی فرهنگ سازی در زمینه تولید بجا و مرغوب بوده و پرهیز از هزینه های غیرضرور صورت گرفته باشد. اقتصاد مقاومتی یعنی تلاش با برنامه. اقتصاد مقاومتی یعنی اینکه نگاه به منافع ملی بر منافع شخصی ارجحیت دارد.

تسنیم:به نظر شما در بار معنایی، حماسه اقتصادی در خود نوعی ریسک و اقتصاد مقاومتی نوعی احتیاط را با خود به همراه ندارد؟
حسینی هاشمی:بحثی در اقتصاد به نام ریاضت وجود دارد. یعنی خودداری از مصرف فعلی به امید و انتظار حدی از رفاه مکفی آینده. ریاضت اقتصادی با مقاومت اقتصادی متفاوت است. معنی اقتصاد مقاومتی این نیست که گرسنگی بکشیم که پس انداز کنیم. بلکه به معنی تولید بیشتر برای پاسخگویی به مصرف است و عدم نگرانی از هرگونه کمبود در این خصوص است. حماسه اقتصادی نیز مجموعه برون داد یک سیاست اقتصادی است که بازدهی بیشتر از معمول داشته باشد که در هر هیچ یک نگاه احتیاطی به آن مفهوم وجود ندارد.
در واقع می توان گفت یک نوع فرهنگ سازی صحیح است که بتواند مراقبت کند از یک رفتار ملی. نمونه آن در ژاپن و آلمان است.

• اقتصاد مقاومتی می تواند به حماسه اقتصادی منجر شود

تسنیم: یعنی اقتصاد مقاومتی می تواند به حماسه منجر شود؟
حسینی هاشمی:اقتصاد مقاومتی یک تاکتیک است و می تواند به حماسه بیانجامد. اقتصاد مقاومتی یعنی اینکه بیایید برمبنای آن استراتژیهای خود را تعیین کنید. آنچه را می توانید خود تولید کنید به ویژه تولیدی که مبتنی بر نیاز جهانی باشد. تولیدی که باعثرفاه می شود و به افزایش ارزش پول ملی می انجامد. حماسه اقتصادی بعد از آن اتفاق می افتد که تراز تجاری ایران مثبت شود. به میزان کافی تولید صورت گیرد و کالای ایرانی اولویت اول انتخاب مصرف کنندگان باشد و صادرات ایران بیشتر از واردات آن شود.

تسنیم: الزامات تحقق اقتصاد مقاومتی چیست؟
حسینی هاشمی:برای تحقق حماسه اقتصادی باید استراتژیهایی به کار گرفت که نتیجه آن حماسه اقتصادی باشد. از جمله اقدامات لازم در این خصوص می توان به این ۱۱ عامل اشاره کرد: توجه به نیروی انسانی از بعد آموزش کاربردی، اصلاح رژیم اداری و گزینش نیروی انسانی بر مبنای شایستگی، توسعه هرچه بیشتر بخش خصوصی در اقتصاد ملی، اصلاحات اقتصادی، تغییر روش و نگرش مجلس برای حذف قوانین و مصوبات دست و پا گیر، تسهیل کردن تولید داخلی را، تعامل با جامعه جهانی، ورود سرمایه خارجی برای توسعه اقتصاد ملی، پرهیز از خودرأیی، پرهیز از شخصی گرایی و گرایش به گروه گرایی.

تسنیم:احساس برانگیختی و امید در مردم تا چه حد در تحقق حماسه اقتصادی موثر است؟
حسینی هاشمی:قطعا موثر است. رونق اقتصادی یعنی افزایش درآمد، کاهش بیکاری، بهبود معیشیت مردم و افزایش رضایتمندی عمومی، مجموعه اینها یک پدیده ای است به نام نشاط ملی و تقویت اراده ملی. حاصل آن حماسه است. در این صورت این ملت دارای سرزندگی، نشاط، شادابی و قدرت است. این ملت هیچ وقت احساس ضعف نمی کند به راحتی از عهده هرمشکلی برمی آید.
این ملت در رویایی با جهان در مذاکرات با آنها از یک موقعیت برتر و توان چانه زنی برخوردار می شود. حاصل آن تعبیر می شود به حماسه.

تسنیم: به تعامل با جهان خارج اشاره کردید این تعامل چگونه به تحقق حماسه اقتصادی کمک می کند؟
حسینی هاشمی: در تعامل با جهان، چون منافع دیگران را در کشورمان پیوند می زنیم اگر آنها بنا به هر دلیل مخاطراتی ایجاد کنند خودشان نیز ضرر می بینند، بر این اساس تلاش آنها برای برای تحقق سود، مجموعه آن رونق اقتصادی به دنبال می آورد.
الان بخشی از حماسه اقتصادی را مشاهده می کنیم. هیأتهای اقتصادی خارجی که صف می کشند برای انعقاد قرارداد و توسعه تعاملات.
ما پتانسیلی داریم که آنها که می خواهند بازار هدفشان را پیدا کنند اینجا یک قابلیتی دارد که این همه استقبال شده است که برای همکاری مراجعه می شود. نتیجه آن سرمایه گذاری، اشتغال، درامد، رفاه برای ملت و همه اقشار است.
در یک دوره است که حماسه اقتصادی چنین اتفاقی می افتد. در چرخه سرمایه گذاری، درآمد و پس انداز. رفاه یعنی از گردنه سختیها گذشتن. در این دوران است که به معنویت، اموزش، هنر و… بهای بیشتری داده می شود.

• اگر در مسیر تحقق حماسه اقتصادی همچون دوران جنگ تحمیلی عمل شود، موفق می شویم

تسنیم: با وجود انحرافاتی که از آن یاد کردید آیا بالاخره ما در مسیر حماسه هستیم یا خیر؟
حسینی هاشمی:در مسیر حماسه هستیم، هرچند با مشکلات و موانعی نیز در این مسیر روبرو هستیم. در همه جای دنیا، گروههای داخلی و احزاب با هم مخالفند ولی در منافع ملی با هم همسو هستند. در کشور ما بخشهای داخلی خودمان در شرایط سخت، بیشتر از دشمن به هم چنگ و دندان نشان می دهند. برای حماسه باید نگاه مشترک ملی پیدا کنیم.
در جنگ تحمیلی که تلاش همه جانبه برای نجات کشور بود، شرایط بسیار از شرایط فعلی سخت تر بود ولی با حماسه ملی آنچه رخ داد پیروزی بود.
اگر در مسیر تحقق حماسه اقتصادی همچون دوران جنگ تحمیلی عمل شود، موفق می شویم.
ما منابع خدادادی بسیاری داریم، ما یک درصد جمعیت دنیا را داریم ولی امکانات ما بیش از ۸ درصد دنیاست یعنی ۸ برابر جمعیتمان امتیاز داریم. ولی از نظر درامد سرانه و رفاه از این شرایط برخورداریم، خیر. این به سیاست و تدبیر ما برمی گردد و نیز به عزم ملی مان در مسیر تحقق حماسه اقتصادی.
گفت وگو از: مریم سلیمی
انتهای پیام /